ويترين خوب، انبار خوب
سيد علي ميرفتاح
دم ظريف گرم. اگر بگويم او يك تنه بار دولت را روي دوش گذاشته و پيش مي‌برد، گزاف نگفته‌ام. تا روحاني ظريف را دارد غم به دلش راه ندهد و مطمئن باشد كه مردم پشتش را خالي نمي‌كنند. اعتماد به نفسي كه ظريف به مردم داده بي‌نظير است. ظاهرش اين است كه ملت، شب با پيژامه نشسته‌اند پاي تلويزيون و مي‌بينند كه وزير خارجه كشورشان خيلي خوب و حرفه‌اي و درست دارد اعتبار از دست رفته ديپلماسي را به دست مي‌آورد. باطنش اما اعتماد و سربلندي‌شان صدبرابر مي‌شود. خيلي بد است كه ملتي بابت ندانم‌كاري مسئولين‌شان سرافكنده شوند. سرافكندگي و سرخوردگي از هر ناكامي و شكستي بدتر است. يك روزي با جماعتي نشسته بوديم و از طريق تلويزيون ملاقات‌هاي بين‌المللي را مي‌ديديم. دوره قبل.
بحث رواني‌اش را دست‌كم نگيريد. مهم نيست منتقدين عصباني چه مي‌گويند، در بين مردم گشت بزنيد ببينيد چقدر اعتماد به نفس‌شان بالا رفته از اينكه ديده‌اند كري و لاوروف و موگريني به ديدن ظريف رفته‌اند. اين كارها در عرف ديپلماتيك يك معنا دارد، در چشم مردم يك معناي ديگر. همين ديشب يكي از شهروندان تهراني را ديدم كه كيف كرده بود از متانت و وقار ديپلمات‌هاي ايراني. دم به دم مي‌گفت دم ظريف گرم و مقايسه‌اش مي‌كرد با قبلي‌ها كه گاهي مي‌رفتند سفر، حتي در فرودگاه كسي به استقبال‌شان نمي‌آمد و بدرقه‌شان نمي‌كرد.
فكر مي‌كنيد براي مردم عادي اهميت ندارد كه ببينند نماينده كشورشان را تكريم مي‌كنند و بالابالا مي‌نشانند؟ همين امروز يكي زنگ زده بود كه ديدي چطور بدترين جا را به وزير خارجه عربستان داده‌اند؟ و ديدي ظريف را چطور بر صدر مصطبه نشاند‌ه‌اند؟ البته كه شرف‌المكان بالمكين. در عرف ديپلماسي اين بالا و پاييني‌ها يك معناي ديگر دارد. اما در چشم مردم اين بالا و پايين‌ها يك جور ديگر معنا مي‌شود. باور نمي‌كنيد كه چقدر اندوهبار بود وقتي مردم مي‌ديدند كه موقع سخنراني نماينده كشورشان دو سوم سالن خالي مي‌شود. اشتباه است اگر فكر كنيد مردم جز ارزاني و رونق و كسب و كار چيزي نمي‌خواهند.
البته كه رونق كسب و كار مهم است. ترديدي نيست كه ملت منتظر خبرهاي خوش اقتصادي هستند. مردم ارزاني مي‌خواهند. رفاه و آسايش و امنيت شغلي مي‌خواهند. امنيت معاش مي‌خواهند. بلكه امنيت عيش مي‌خواهند. مردم چشم انتظارند كه هرچه زودتر وعده‌هاي اقتصادي دولت متحقق شود.
مردم چشم‌شان به دهان مسوولان است كه خبرهاي خوش بدهند... اما معني اين حرف‌ها اين نيست كه وقار و متانت وزرا براي‌شان مهم نيست. اتفاقا ظاهرا مسوولان و نماينده‌ها براي‌شان مهم است بلكه در بعضي مواقع از نان شب مهم‌تر است. اين خوب نيست كه مردم عكس نماينده‌هاي خود را ببينند در حالي كه سر ميز نمايندگي خوابند يا غافل از همه‌جا.
ظاهر مهم است. متانت و وقار مهم است. ما نمي‌دانيم ظريف چطور كارش را پيش مي‌برد اما مي‌دانيم كه او اعتبار از دست رفته يك وزارتخانه را برگرداند. وزير امور خارجه ويترين كشور است. يادتان هست كه قبلا چه بلايي سر اين ويترين آوردند. احترام وزير امور خارجه دست متولي است. وقتي متولي او را ساعت‌ها پشت در اتاقش بنشاند و بعد هم در حين ماموريت عزلش كند، چه توقع داريد كه جهانيان تكريمش كنند و در برابرش متواضع باشند؟ اتفاقا سر برخوردهاي تند و آتشين بعضي نماينده‌هاي مجلس با ظريف نگران اين بودم كه مبادا عرض اين بهترين وزير خارجه برود. كه خدا را شكر جنم وزير آنقدر اصل و اورژينال است كه چيزي آن را خراب نمي‌كند. البته واقعيت اين است كه دولت بايد ظريفش را زياد كند.
اگر بخواهد قدري مقتدرتر و متين‌تر رفتار كند، چاره‌اي ندارد كه ظريف كابينه‌اش را زياد كند. ما در عرصه داخلي و اقتصادي هم ظريف مي‌خواهيم. منظورم را ملتفت مي‌شويد؟ يعني اينكه غث و سمين كابينه نامتعادل است. در بعضي جاها زيادي چاق است و در بعضي جاها زيادي لاغر و نحيف. يكي مرد جنگي به از صد هزار. با همين يك ظريف هم خيلي كارها مي‌شود كرد. اما ما بيش از «خيلي كار» كار داريم لذا بيش از يك ظريف مي‌خواهيم. نمي‌شود بلكه متناسب نيست در عرصه بين‌المللي اينقدر با ابهت و با كلاس و باوقار باشيم اما در عرصه‌هاي داخلي نه. جور درنمي‌آيد كه ويترين‌مان از انبارمان پر و پيمان‌تر و پررونق‌تر باشد. ويترين خوب، انبار خوب مي‌خواهد.