اعزام نيرو به سوريه خارج از توان عربستان است
محمدمهدي ملكي/ با توجه به اعلام رسمي سخنگوي ارتش عربستان ژنرال عسيري مبني بر آمادگي اين كشور در اعزام نيروي زميني به سوريه در صورت صلاحديد ائتلاف بين‌المللي ضد داعش به رهبري امريكا جهت مبارزه با گروه تروريستي داعش، مي‌توان زواياي گوناگون اين موضوع را مورد بررسي قرار داد و اساسا ظرفيت و توان آل‌سعود را در اجرايي كردن چنين تصميمي ارزيابي كرد.
رياض اين مساله را درست پس از اعلام توقف مذاكرات ژنو3 مطرح كرد و البته بي نتيجه ماندن آن مذاكرات هم در پي كارشكني‌هاي متعدد معارضان سوري و حاميان آنها بوده كه در دوره‌هاي گذشته نيز اتفاق افتاده، اما به طور خاص مي‌توان پيشروي‌هاي اخير ارتش سوريه در نبل و الزهرا را علت اصلي شكست اين دور از مذاكرات عنوان كرد.
مطرح كردن اين مساله از جانب رياض كه در پي اعزام نيروي زميني به سوريه هستيم و آن هم در پوشش مبارزه با تروريسم، دلايل مختلفي مي‌تواند داشته باشد از جمله سوق اذهان به اين مساله تا بلكه پيروزي ارزشمند ارتش سوريه و شكست سنگين تروريست‌ها را تحت تاثير قرار داده و به زعم خود با طرح اين موضوع به فضاي سياسي شوك وارد كنند. لذا آنها تصور مي‌كنند با انجام چنين اقداماتي هياهويي به راه افتاده و با بر پا كردن جنگ رواني پيرامون آن مي‌توانند كفه ترازو را در موضوع سوريه به نفع خود تغيير دهند.
بنابراين اعلام چنين مطلبي از سوي رياض بيشتر شبيه به يك مانور تبلغاتي جهت بهره‌برداري‌هاي كوتاه‌مدت است تا واقعيتي كه بتوان آن را در صحنه عملياتي مشاهده كرد.
نكته ديگر وضعيت نابسامان اقتصادي عربستان است، اينك رياض با كسري بودجه بسياري روبه‌روست كه ناشي از تحميل هزينه‌هاي سنگين در يمن و كاهش شديد قيمت نفت است كه با توجه به وابستگي زياد اقتصاد آن كشور به دلارهاي نفتي، آسيب‌پذيري آل‌سعود از اين موضوع زياد است و مقامات آن كشور را مجبور كرده جهت جبران كسري بودجه، 94 ميليارد دلار از صندوق ذخيره ارزي خود برداشت كنند.
درهمين رابطه صندوق بين‌المللي پول در گزارشي از اوضاع عربستان اين‌طور مي‌گويد كه اگر همين روند ادامه داشته باشد (جنگ در يمن و كاهش قيمت نفت) ذخاير ارزي عربستان تا پنج سال ديگر تمام مي‌شود. لذا به لحاظ اقتصادي هم ورود به سوريه به هيچ‌وجه مناسب شرايط نامساعد رياض نيست و هزينه‌هاي سرسام‌آوري را به اين حكومت پادشاهي تحميل خواهد كرد.
از ديگر سوي عربستان اگر تواني در نيروي زميني خود مي‌داشت بايد طي 11 ماه حملات مداوم نظامي به كشور فقير و جنوبي همسايه‌اش يمن به اهداف خود نايل مي‌آمد كه چنين نشد، حال رياض چگونه مي‌تواند تصور كند كه با لشكركشي به سوريه، كشوري كه مدت پنج سال در برابر تروريست‌هاي بين‌المللي بالاترين مقاومت‌ها را از خود نشان داده، بتواند موازنه قوا را به سود خود تغيير دهد و حقيقتا به پشتوانه كدام نيروي كارآمد و جنگجويي چنين مي‌پندارد؟ سوالي است بي پاسخ!
سعودي‌ها در محاسبات خود عواملي چون نيروي جنگجو و آماده نبردي همچون ارتش سوريه و نيروهاي مقاومت مردمي آن كشور و كمك حاميان آن كشور يعني روسيه، حزب‌الله و ايران را در نظر خواهند گرفت و با توجه به مواردي كه از ضعف و ناتواني اقتصادي و نظامي آن كشور (با احتساب دنباله‌روهاي منطقه‌اي عربستان كه در جنگ يمن نيز مشاركت دارند نيز اين مطلب همچنان صادق است) در سطور فوق آمد تحليل منطقي آن است كه مقامات رياض احتمال قوي اين ادعا را تنها در حد حرف و تاثيرگذاري بر فضاي سياسي و رواني در نظر گرفته باشند و نه بيشتر از آن.
ادعاي مطرح شده از سوي رياض واكنش‌هايي را هم در بر داشته، وزير خارجه سوريه گفته است اگر سعودي‌ها به خاك سوريه وارد شوند با تابوت راهي كشورشان خواهند شد.
در سطح بين‌المللي هم امريكا با موافقت طرح مذكور حمايت خود را از تصميم عربستان اعلام داشته كه اين موضع‌گيري واشنگتن هم نياز به بررسي بيشتري دارد. به نظر مي‌رسد امريكا با بهره‌برداري از اقدامات رياض مي‌خواهد به برخي نيات و اهداف خود در سوريه دست يابد و در همين حال سعودي‌ها را بيش از پيش غرق در مسائل منطقه كند تا آنها كمتر به سياست‌هاي امريكا خرده گرفته و مانع‌تراشي كنند، امري كه در مساله مذاكرات هسته‌اي ميان قدرت‌هاي جهاني و ايران به وضوح شاهد آن بوديم.