در چارچوب توافق تاريخي امريكا و كوبا زندانيان سياسي آزاد ميشوند
ليست 53 نفره كاخ سفيد در هاوانا
پس از روز تاريخي 17 دسامبر 2014 كه روساي جمهور دو كشور كوبا و امريكا از پايان نيم قرن خصومت ميان طرفين سخن گفتند، ظاهرا هاوانا براي نشان دادن حسن نيت خود به واشنگتن بخشي از زندانيان سياسي خود را آزاد ميكند. اما اين خبر كه براي بسياري از كوباييها مسرت بخش است برخي ديگر را نگران كرده است. برخي از برجستهترين مخالفان دولت كوبا نگران اين موضوع هستند كه آزادي شامل حال زندانيان سياسي واقعي نشده و بسياري از زندانيهاي مخالف دولت در زندان بمانند. اگرچه ايالات متحده ليستي 53 نفره از زندانيان سياسي حاضر در زندانهاي كوبا را ارايه داده است كه بناست كوبا براي حسن نيت در بهبود روابط، آنها را آزاد كند تا اين موضوع گامي شود براي بهبود روابط پس از دههها خصومت ميان طرفين. اما به گزارش رويترز، بسياري از مخالفان دولت كوبا كه پيش از اين جريانها آزاد شده بودند و در زندانها مورد آزار و اذيت قرار گرفتهاند، معتقدند كه براي تهيه اين ليست هيچ مشورتي با آنها صورت نگرفته است. مخالفان معتقدند فقدان اطلاعات دقيق از زندانيان احتمالا موجب تهيه ليست ناقص شده است و ممكن است بسياري از زندانيان سياسي واقعي در بند باقي بمانند و در ليست نفراتي كه بناست آزاد شوند، نباشد. برتا سولر، يكي از رهبران مخالفان دولت كوبا اعلام كرده است كه ما حق داريم بدانيم كه چه كساني در ليست قرار دارند و اطلاعات دقيق ارايه شود. وي همچنين افزود كه بيش از 53 زنداني سياسي در كوبا وجود دارد و نگران اين هستيم كه در اين فهرست ايالات متحده ممكن است مجرمان عادي قرار داشته باشند. با اين حال مقامهاي ايالات متحده تاكنون در خصوص چگونگي تهيه فهرست 53 نفر اطلاعات چنداني منتشر نكردهاند و هنوز روشن نيست كه اگر برخي از زندانيان فعال كماكان نگه داشته شوند چگونه با آنها برخورد خواهد شد و چه تصميمي در قبال آنها گرفته ميشود.يك مقام ايالات متحده در روز شنبه اعلام كرد كه واشنگتن از كوبا خواسته بود تا ليستي از افرادي را كه به اتهامات سياسي در زندانهاي كوبا به سر ميبرند، ارايه دهند. با اين حال اطلاعات چنداني از نحوه آزادي اين افراد كماكان منتشر نشده است. اما يكي از گروههاي حقوق بشري مخالف دولت كوبا تعداد زندانيان سياسي در كوبا را 114 نفر اعلام كرده است كه 12 تن از آنها به صورت مشروط آزاد هستند.
اليزوندو سانچز، يكي از رهبران مخالف دولت كوبا نيز در صحبتي با رويترز گفته است كه حداقل 80 تن از مخالفاني كه در زندان به سر ميبرند به صورت مسالمتآميز رفتار ميكردند كه جرم آنها تنها نوشتن يك مطلب يا نقاشي ديواريهاي ضد دولتي بوده است. ديگر زندانيان شامل سربازاني است كه سعي در ربودن يك هواپيما به سمت ايالات متحده را داشتند كه موفق نشدند و نيروهايي كه قصد داشتند تا در زندان شورش كنند اما سركوب شدهاند. به هر حال اگرچه آزادسازي 53 زنداني سياسي بخشي از توافقنامه ميان امريكا و كوبا بودهاند اما تاكنون هيچ يك از اين افراد آزاد نشدهاند.
سانچز، سولر و همچنين خوزه دانيل فرر، مارتا بئاتريس روكي و گيرمو فاريناس، پنجتن از رهبران مخالف دولت هستند كه عملا به عنوان با نفوذترين مخالفان در كوبا به حساب ميآيند و به خبرگزاري رويترز گفتهاند كه مقامات ايالات متحده با آنها در تماس بودهاند اما آنها هيچ اطلاعاتي در مورد 53 زنداني ندارند. فرر، رهبر اتحاديه ميهني كوبا به رويترز گفته است كه او در تماس نزديك با بستگان زندانيان سياسي عميقا نگران شده است كه ممكن است برخي از اين زندانيان در اين ليست نباشند. او همچنين گفته در صحبتهايي كه با خانوادههاي زندانيان انجام داده است بسياري از آنها بسيار نگران سرنوشت زندانيان در بند هستند زيرا هيچ سرنخي از اينكه چه كساني آزاد خواهند شد وجود ندارد.
به هر ترتيب اگرچه دولت كوبا اعلام كرده است كه در اين كشور زنداني سياسي وجود ندارد اما اعلام كرده برخي زندانياني كه مورد علاقه دولت امريكا بوده است را آزاد خواهد كرد و اين تنها موضوعي است كه در اين خصوص مطرح شده است. كوبا متهم است كه مخالفان خود را به عنوان مزدوران ايالات متحده در مبارزه عليه كوبا محكوم كرده و گروههاي مخالف دولت را بهشدت محدود كرده است. گفتني است پيش از اعلام توافق ميان امريكا و كوبا، سه تن از خانمهاي مخالف دولت كوبا كه در 9 دسامبر از زندان آزاد شده بودند كه هنوز مشخص نيست اين افراد در ليست 53 نفر بودهاند يا خير.
به هر ترتيب شواهد حاكي از آن است با وجود نگرانيهاي مخالفان، دولت كوبا و ايالات متحده به توافقي بر سر زندانيان دست يافتهاند اما نميتوان گفت كه كيفيت آن چگونه خواهد بود، بسياري از فعالان كوبايي نگران اين موضوع هستند كه 53 نفري كه آزاد خواهند شد ارزش چنداني نداشته باشند و نفرات موثري براي آزادي از سوي امريكا انتخاب نشده باشند اما به هر ترتيب توافق، صورت گرفته و براي گشايش ميان دو كشوري كه نيمقرن با يكديگر خصومت داشتند بهطور قطع عملي خواهد شد.