واكنشهاي جهاني به اقدام موهن شارلي ابدو ادامه دارد
پاپ فرانسيس: توهين به اديان ، آزادي بيان نيست
پاپ فرانسيس كه از روزها قبل در ميان هلهله ناقوسها، شهر به شهر در كشورهاي آسيايي با استقبال گرم مسيحيان و روي گشاده مسلمانان اين كشورها روبهرو ميشود، ميگويد آزادي بيان مجوز توهين به دين و عقيده ديگران نيست. اگر چه اين سخن رهبر كاتوليكهاي جهان با واكنش متفاوتي از سوي رهبران غربي مواجه شده، اما اميدها را به معيار قرار گرفتن احترام به عقايد ديني ملتها افزايش داده است. پاپ با اشاره به مشاور نزديكش دكتر آلبرتو گاسپاري كه در هواپيما در كنار او ايستاده بود، گفت: براي مثال از همين دوست نزديكم دكتر گاسپاري كمك ميگيرم. اگر او به مادر من اهانت كند بايد انتظار دريافت يك مشت از سوي پاپ به صورت خود را داشته باشد. اين امري طبيعي است. شما نميتوانيد انسانها را تحريك كنيد. حق آزادي بيان بايد در مورد باورهاي ديني مردم محدوديتهايي داشته باشد. كساني كه باورهاي ديگران را تحريك ميكنند بايد انتظار همان ضربه مشتي را كه درباره دكتر گاسپاري گفتم داشته باشند. به گزارش سيانان پاپ اين اظهارات را در هواپيما و در مسير عزيمت از سريلانكا به فيليپين در جمع خبرنگاران داشت. وي با اشاره به حملات اخير در فرانسه با محكوم كردن اقدامات خشونتبار گفت: آزادي بيان يكي از حقوق پايهيي انسانهاست، اما اين حق نا محدود نيست و محدوديتهايي دارد. به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، پاپ فرانسيس در مورد حمله شارلي ابدو هم افزود: چنين جنايت هولناكي به نام خدا نميتواند قابل توجيه باشد و آن را «انحراف» توصيف كرد. با اين حال پاپ فرانسيس گفت اين نوعي واكنش قابل انتظار بود. بر اساس اين گزارش واتيكان و چهار رهبر مسلمان سرشناس فرانسه اخيرا با صدور يك بيانيه مشترك ضمن محكوم كردن حمله پاريس، از رسانهها خواستند با مذاهب با احترام رفتار كنند. لازم به ذكر است پس از واكنش رسمي ايران و تركيه، قطر نيز اقدام مجله فرانسوي شارلي ابدو و برخي ديگر از نشريات اروپايي را در بازنشر كاريكاتوري موهن به ساحت پيامبر اسلام(ص) محكوم كرد. اما با وجود اظهارنظر رهبركاتوليكهاي جهان در اين ميان، رفتارها و موضعگيريهاي متناقض مقامات غربي نيز قابل توجه است به گونهيي كه باراك اوباما، رييسجمهوري امريكا و ديويد كامرون، نخستوزير بريتانيا ميگويند به تروريستها اجازه نخواهند داد آزادي بيان و عقيده را پايمال كنند. اين دو رهبر در مقاله مشتركي كه در روزنامه تايمز لندن منتشر شد، نوشتهاند كه ا افراطگرايان قادر نخواهند بود جهانيان را مرعوب كنند، اعم از اينكه اين متحجران به تنهايي عمل كنند، يا به صورت گروهي، مانند القاعده و داعش و بوكوحرام. اين مقامات در حالي به بهانه دفاع از آزادي بيان، به حمايت از اقدام موهن نشريه شارلي ابدو پرداختهاند كه موارد زيادي از محدود ساختن آزادي بيان درباره موضوعات سياسي در اين كشورها وجود دارد. به طور نمونه نشريه «ساندي تايمز» سال 2013 به دليل انتشار كاريكاتوري از بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم صهيونيستي، مجبور به عذرخواهي از اسراييليها شد.
توقف محموله جمهوريت
دادگاه تركيه روز چهارشنبه دستور ممنوعيت انتشار طرح جلد هفتهنامه شارلي فرانسه را روي وبسايتها ابلاغ كرد. خبرگزاري دولتي آناتولي تركيه اعلام كرد پس از آنكه وكيلي ثبت دادخواست چهار سايت را براي ايجاد اختلال «نظم عمومي» گزارش كرد، دادگاه شهر ديار بكر واقع در جنوب شرق اين كشور دسترسي به اين وب سايتها را ممنوع كرد. پيشتر پليس در بازرسي از كاميوني كه از چاپخانه روزنامه سكولار جمهوريت تركيه آمده بود، محموله اين كاميون را متوقف كرده بود. اين روزنامه چهار صفحه را به چاپ كاريكاتورها و مقالاتي براي همبستگي با شارلي ابدو اختصاص داده بود. روزنامه جمهوريت تركيه اعلام كرد كه ابتدا پليس اين كشور اجازه توزيع اين گزيده چهار صفحهيي از كارتونها را كه مرتبط با تصوير اخير جلد هفتهنامه شارلي ابدو نبودند صادر كرده بود. دو تن از ستون نويسهاي روزنامه جمهوريت از تصاوير سياه و سفيد كوچكي كه روز چهارشنبه درهفتهنامه شارلي منتشر شده بود براي بالاي ستونهايشان استفاده كرده بودند. اما استفاده از اين تصاوير براي ستونها براي گمراه كردن پليس فورا مشخص شد. يالچين آكدوغان، معاون نخست وزير تركيه در توييتر بدون آنكه نامي از نشريهيي ببرد از استفاده از تصوير پيامبر (ص) انتقاد كرد و اين اقدام را فتنهانگيز و تحريك آميز خواند.
واكنشها در كشورهاي اسلامي
وزارت خارجه قطر در بيانيهيي با محكوم ساختن اقدام موهن شارلي ابدو، تاكيد كرد كه آزادي بيان به معني رنجاندن ديگران، تحريك احساسات آنها و توهين به نمادها و باورهاي مذهبي نيست.
شهرهاي مختلف پاكستان، لبنان و كويت روز گذشته شاهد تظاهرات مسلمانان در اعتراض به اقدام مجله شارلي ابدو در انتشار مجدد تصاوير موهن به ساحت پيامبر (ص) اسلام بود. به گزارش رويترز، حاضران در تظاهرات اسلامآباد با خود دست نوشتههايي حمل ميكردند كه روي آنها نوشته شده بود: اگر شما شارلي هستيد ما كواشي هستيم. در كويت نيز در اعتراض به اين اقدام مجله شارلي ابدو تظاهراتي انجام شد. به نوشته رويترز اين تظاهراتها در واكنش به فراخواني است كه از سوي علماي مسلمان در سراسر جهان در اعتراض به تكرار اهانت مجله شارلي ابدو انجام ميشود.
نجيب رزاق، نخستوزير مالزي ضمن نكوهش حمله به دفتر شارلي ابدو و ديگر حملات تروريستي در پاريس و سيدني، گفت كه اين محكوميت به اين معنا نيست كه ما فعاليتهاي تحريكآميز بر ضد اديان را تاييد ميكنيم. وي در ادامه تاكيدكرد مالزي اجازه نخواهد داد اعمال تحريكآميز صورت گيرد يا به نام آزادي به دين و مذهبي توهين شود.