فاز جديد عمليات آزادسازي به زودي كليد ميخورد
خون تازه در رگهاي نجات موصل
گروه جهان| پيچ و تابهاي عمليات آزادسازي موصل همچنان ادامه دارد. برخلاف پيشرويهاي اوليه كه با سرعت دور از انتظاري رخ داد، ادامه اين روند با اما و اگرهايي همراه شده است. ترفندهايي كه داعش براي حفظ قلب عملياتي خود در موصل به كار گرفته است عملا ادامه كار را براي ارتش و نيروهاي ائتلاف ضدداعش سخت كرده است. با اين وجود فرمانده امريكايي اين عمليات در تازهترين اظهارنظر خود اعلام كرده است كه ارتش عراق دور تازه و جديدي از عملياتهاي خود عليه داعش در موصل را از چندروز آينده آغاز خواهد كرد. گفته ميشود كه اين حركت ميتواند فصل تازهاي در روند عمليات دو ماهه آزادسازي موصل باشد. عملياتي كه در سايه آن احتمالا سربازان امريكايي به خط مقدم جنگ با داعش نزديكتر ميشوند. در عمليات موصل، 100هزار سرباز عراقي، اعضاي نيروهاي امنيتي كرد و داوطلبان شيعه حضور دارند. عملياتي كه نخستين رزمايش نظامي بزرگ در عراق از زمان حمله امريكا به اين كشور در 2003 است. سيانان در تازهترين گزارش خود درباره آزادسازي موصل و نقشي كه امريكاييها در اين مرحله بازي خواهند كرد، مينويسد: مرحله جديد به نيروهاي امريكايي مستقر در عراق بيشترين سهم را ميبخشد و براي نخستينبار از سال 2011 كه باراك اوباما خواهان خروج نيروهاي امريكايي از عراق شده بود، اين نيروها در مقياس جديتر به ميدان بازميگردند. در اثر اين عمليات دو ماهه ارتش عراق به بخش قابل توجهي از موصل دسترسي پيدا كرده است اما از مدتي پيش از سرعت اين پيشروي كاسته شده بود. با اينهمه قرار است كه در ماه جاري ميلادي عمليات جديدي آغاز شود. عملياتي كه پس از اين وقفه ميتواند در صحنه ميداني تاثيرگذار باشد.
در دو هفته اخير نيروهاي عراقي با هدايت و راهنمايي امريكا در حال بازاستقرار در مناطقي بودهاند كه نشانههايي از قدرتگيري داعش در آنها به چشم ميخورد. به عنوان نمونه، دو هفته پيش يك گروه مجهز از جبهه جنوبي به جبهه شرقي منتقل شدند و دليل آن هم خسارتهايي بود كه امريكاييها در جبهه شرقي از فعاليتهاي مخرب داعش ديده بودند. در عمليات جديد نظامي كه فرمانده امريكايي خبر قريبالوقوع بودن آن را به رسانهها داده، آمده است كه مشاوران نظامي امريكايي كه بخشي از نيروهاي ائتلاف هستند هزاران مورد از حملات هوايي را هدايت خواهند كرد و علاوه بر اين مسووليت آموزش نيروهاي عراقي را نيز همچنان بر عهده دارند. فرمانده امريكايي استوارت جيمز در اين باره به رويترز ميگويد: در حال حاضر ما در حال آماده شدن براي مرحله بعد حمله هستيم. مرحلهاي كه با ورود به عمق شرق موصل آغاز خواهد شد. بنابراين در حال حاضر ما در حال استقرار نيروها و تجهيزات در شرق موصل هستيم. به نظر ميرسد كه عمليات اصلي در چند روز آينده آغاز شود.
سيانان در اين باره مينويسد: اين عمليات منجر به دخالت بيشتر سربازان امريكايي در موصل ميشود كه البته ريسكهاي خود را نيز به همراه دارد. در 15 ماه گذشته، سه سرباز امريكايي در شمال عراق جان خود را از دست دادهاند. به نظر ميرسد كه امريكا تلاش ميكند ميزان تلفات نيروهاي خود در مسير مبارزه با داعش را به حداقل برساند تا افكار عمومي امريكا نسبت به حضور امريكا در اين ائتلاف شكايتي نداشته باشند.
استوارت جيمز كه از شرق موصل با رويترز گفتوگو ميكرد تاكيد كرد كه صدها هزار سرباز امريكايي در حال حاضر در اين منطقه مستقر هستند و سرعت پيشروي عمليات تازه عليه داعش به مقاومت داعش بستگي دارد. وي در اين باره ميگويد: اگر در روز نخست به موفقيتهاي چشمگيري دست پيدا كنيم ميتوانيم سريعتر حركت كنيم. اگر داعش در همان روز نخست دفاع جانانه و جدي از خود نشان دهد و ما مجبور به عقبنشيني شويم، به زمان بيشتري براي پيشبرد عمليات نياز خواهيم داشت. اين فرمانده امريكايي در ادامه بر لزوم همكاريهاي بيشتر و فشردهتر نيروهاي امريكايي با عراقيها تاكيد كرده و ابراز داشت كه امريكاييها به عراقيها در ردگيري، حمايتهاي هوايي و پشتيباني زميني كمك خواهند كرد. در شرايطي كه عمليات موصل در فاز جديد به خوبي پيش برود ميتواند پايان روياي خليفهگري اين گروه شبه نظامي باشد. با اينهمه گفته ميشود كه بازپسگيري موصل به معناي پايان داعش نيست و اين گروه همچنان ميتواند در عراق به خرابكاريهاي خود ادامه داده و از همان جا هم حملاتي را عليه غرب مديريت كند. گفته ميشود كه هنوز جمعيتي قريب بر دو ميليون نفر در موصل زندگي ميكنند و اين در حالي است كه ماهيت چندقومي اين شهر عملا بر اهميت آن براي دولت عراق و غربيهاي درگير در ائتلاف داعش افزوده است. پيش از اين حيدر العبادي، نخست وزير عراق وعده داده بود كه موصل را تا پايان سال جاري ميلادي پس ميگيرد و اين در حالي است كه به نظر ميرسد بايد اين ضرب الاجل را از هماكنون از دست رفته دانست. برخي از فرماندهان عراقي علت كند بودن عمليات موصل را ضرورت توجه به جان شهروندان غيرنظامي ميدانند كه بعضا توسط داعش به عنوان سپرانساني استفاده ميشوند. همزمان مسائل جوي و سرماي هوا نيز در كند شدن عملياتهاي نظامي تاثيرگذار است. همزمان استفن تاونسند، فرمانده نيروهاي ائتلاف بينالمللي ضد داعش ميگويد كه نيروهاي امنيتي عراق پيشروي چشمگيري را در جريان مبارزه با داعش رقم زدند. وي به ديلي بيست ميگويد: ارتش عراق توانست با تانكهايش وارد محلههاي مسكوني در موصل شود. تصور نميكنم ما به ارتش عراق در خصوص عمليات يورش به شهرها با تانك آموزش داده باشيم اما آنها در جريان جنگ به خوبي اين تاكتيك را ياد گرفتهاند. تسلط بر رقه و موصل و رهايي از بقاياي داعش احتمالا نياز به دو سال زمان دارد بدون اينكه اشارهاي به تاريخ دقيق آن بكند.
ارتباطي با ايران نداريم
الحشد الشعبي از اصليترين گروههاي مبارز با داعش در عراق است كه اين روزها به كرات مورد عتابهاي مقامهاي عربستان سعودي قرار ميگيرد. روز گذشته، «جاسم الجزايري» از فرماندهان الحشد الشعبي در واكنش به اظهارات «عادل الجبير» وزير خارجه عربستان سعودي عليه الحشد الشعبي گفت: الحشد نيروي نظامي است كه طبق دستورات دولت عراق عمل ميكند. مواضع عربستان عليه نيروهاي داوطلب مردمي عراق عجيب يا جديد نيست و دشمنيهاي آن عليه عراق ادامه دارد و اين كشور با چشم طايفهگري به عراق نگاه ميكند. اگرچه جمهوري اسلامي ايران از عراق حمايت سياسي و نظامي ميكند، اما الحشد الشعبي هيچ ارتباطي با ايران ندارد. عربستان تمايلي به درك تغيير دموكراتيكي كه عراق از زمان سرنگوني رژيم صدام در سال 2003 شاهد آن بوده است، ندارد. عادل الجبير، وزير خارجه عربستان از الحشد الشعبي در عراق انتقاد و تاكيد كرد كه الحشد الشعبي يك موسسه «طايفهاي است كه توسط فرماندهان ايراني رهبري ميشود. »سخنگوي وزارت خارجه عراق نيز در پاسخ به حملات عادل الجبير عليه الحشد الشعبي، اين نيروي مردمي را يك نهاد شجاع و قهرمان توصيف كرد و گفت: اجازه فتنهانگيزي عربستان در عراق را نميدهيم.