سوال، تذكر و كشيده شدن انتقادها به جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي
«ظريف» بهانه فشار به دولت
مهشيد ستوده/ مجلس باشد يا شوراي عالي انقلاب فرهنگي فرقي نمي‌كند. صحن علني باشد يا كميسيون بازهم تفاوتي ندارد. مهم اين است كه نقل اين روزهاي همه محافل شده است «محمد جواد ظريف»؛ بهانه‌اي كه منتقدانش به دنبال آن بوده‌اند مهيا شده است. مي‌توانند انتقاد كنند، تذكر دهند، سوال طراحي كنند و كل دولت را با همين تاكتيك مورد تفقد ويژه قرار دهند. هدف اما شخص ظريف نيست. «ظريف» شده است تير منتقدان براي حمله به دارتي كه تصوير روي آن دولت است. آنها هم دست گذاشته‌اند بر روي نقطه حساسي كه تمركز دولت بر آن است يعني «سياست خارجي». خبرها زياد است. 21 نماينده روز گذشته طرح سوال از وزير خارجه را تحويل هيات رييسه مجلس دادند. خبر آمد كه جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي هم همراه با انتقادات از ظريف بوده است. حالا همه معضلات شده است يك «پياده‌روي يك ربعه». ديروز اما از پياده‌روي‌هايي خبر آمد كه شش سال پيش به وقوع پيوسته بود و رسانه‌اي نشده است. مخالفان دولت دست روي گزينه مطلوبي نگذاشته‌اند. آنجا كه دولت تمركز كرده و آنها هم تمركز كرده‌اند نتيجه مطلوب و خوبي كه به دنبالش بوده‌اند را تا امروز نداشته است.
موقعيت اول؛ مجلس شوراي اسلامي
اينجا شايد نخستين محل اسكان مخالفان محمد‌جواد ظريف باشد. ضلع شمالي مجلس شوراي اسلامي كه در برگيرنده دفاتر كار نمايندگان است اين ماه‌ها شاهد جلسات متعدد نمايندگاني بوده است كه براي مخالفت با وزير خارجه برنامه‌ريزي مي‌كرده‌اند. همين جا بود كه بارها ظريف به آن آمد تا نمايندگان را قانع كند و در بيشتر مواقع توانست. ديروز هم صحن علني مجلس شاهد مطرح شدن تذكرهايي به محمد جواد ظريف بود. وزنه مخالفان و موافقانش اما برابر است. اگر ديروز عليه وزير خارجه تذكر داده شد در دفاع از او هم نمايندگاني بودند كه صحبت كردند. تذكر انتقادي از طرف حميد رسايي مطرح شد. آنجايي كه او گفت: در حالي كه دولت فرانسه از هتك حرمت نشريه شارلي ابدو حمايت مي‌كند، وزير امور خارجه بايد به خاطر سفر به فرانسه و پياده‌روي با جان كري از ملت ايران عذرخواهي كند. حميد رسايي افزود: با حمايت دولت فرانسه آن تصوير توهين‌آميز در تيراژ پنج ميليون نسخه و به پنج زبان به چاپ مي‌رسد و وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران اول با يك جاني به نام جان كري به پياده‌روي مي‌رود و بعد مي‌گويد آقاي كري هم پيشنهاد كرده من به فرانسه سفر كنم. عضو كميسيون اصل 90 مجلس تصريح كرد: درست در زماني كه دولت فرانسه از اين هتاكي در حال حمايت كردن است، ما را چه مي‌شود؟ كجاست عزت و غيرت؟ رسايي گفت: آيا آقاي ظريف نبايد به خاطر اين رفتارش از ملت ايران عذرخواهي كند. يكي از برادران نماينده اشاره مي‌كند زمان شاه، به شاه ما اجازه نمي‌دادند با سفير امريكا ملاقات كند. در اين 35 سال ما كشوري شده بوديم كه وزير ما به رييس‌جمهور امريكا اجازه ملاقات نمي‌داد، اما در اين دو سال چه شده كه افتخار ما اين شده است كه با شيطان بزرگ قدم بزنيم؟ چرا بايد در مقابل اين رفتارها سكوت كنيم؟ تذكر رسايي را اما همكارانش هم تاب نياوردند و كمال‌الدين پيرموذن در تذكري ديگر گفت: « آقاي دكتر ظريف با وزير امور خارجه كشوري مقتدرانه قدم زد كه زماني سفير آن كشور به شاه ايران وقت ملاقات نمي‌داد. » همه ما بايد با انسجام داخلي در گفتار و كردارمان حامي راستين تيم باكفايت مذاكره‌كننده به ويژه آقاي دكتر ظريف باكياست باشيم. به گفته او با اين حمايت، توان چانه‌زني ايران رشيد اسلامي افزايش مي‌يابد. » با اين حال كار به همين جا ختم نشد. اگرچه سوال 100 نماينده به قانع شدن نمايندگان منجر شد و ساير سوال‌ها كه متوقف شده است اين‌بار با بهانه سفر وزير خارجه به پاريس و يك پياده‌روي با وزير خارجه امريكا مي‌خواهند ظريف را به مجلس بكشانند. سوال 21 نماينده در مورد علت پياده‌روي با جان كري ديروز تحويل هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي شد. حالا سوال به كميسيون تخصصي كه همان كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس است مي‌رود. اگر وزير در كميسيون نتواند اين 21 نماينده را قانع كند حالا نوبت مطرح شدن آن در صحن علني مي‌شود. حالا سرنوشت سوال از ظريف مشخص نيست و بايد ديد كه به كجا مي‌انجامد؟
موقعيت دوم؛ شوراي عالي انقلاب فرهنگي
انتقادها از ظريف اما به جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي هم رسيد. روايت‌ها متفاوت بود. برخي جلسه را پر تنش روايت كردند. برخي ديگر اما روايت‌هاي متفاوتي داشتند. مقامات دولتي مي‌گفتند كه خبري از تنش و قهر نبوده است. با اين حال سايت انتخاب در مورد اين ماجرا اين‌گونه گزارش داد كه «جلسه اخير شوراي عالي انقلاب فرهنگي به دليل واكنش و اوقات تلخي رييس‌جمهور با يكي از اعضاي شورا، نيمه كاره تعطيل شده است. در اين جلسه كه در اول بهمن ماه برگزار شده است، يك عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي نسبت به برخي اقدامات در دستگاه سياست خارجي و همچنين پياده‌روي ظريف با جان كري انتقاداتي را مطرح مي‌كند. پس از اين سخنان، «روحاني» به‌شدت برافروخته شده و اظهارات اين فرد را «عوامانه» و «از روي كم اطلاعي» مي‌خواند. واكنش رييس‌جمهور اما باعث تشديد اين «برخورد لفظي» مي‌شود و نهايتا روحاني به حالت قهر جلسه را ترك مي‌كند. » اما حسام الدين آشنا مشاور رييس‌جمهور روايت ديگري از اين جلسه دارد و در اين مورد به خبرگزاري تسنيم گفته است كه «جلسه شوراي عالي انقلاب فرهنگي اين هفته نيز به مانند جلسات قبل به رياست دكتر روحاني برگزار شد و موضوع حاد و جنجال‌برانگيزي كه موجب تنش ميان اعضا شود، مطرح نشده است. مشاور فرهنگي رييس‌جمهور ادامه داد: در جلسه آخر شوراي عالي انقلاب فرهنگي نيز مثل تمام جلسات ديگر، برخي از اعضاي جلسه نظرات خود را مطرح كردند، اين نظرات اصولا براي گرفتن پاسخ مطرح نمي‌شود، بلكه به صورت طبيعي پس از بيان نظرات، جلسه وارد دستور مي‌شود و در اين جلسه هم پس از مطرح شدن نظرات، اعضا وارد بخش دستور شدند و مطابق معمول جلسات پس از دو ساعت به پايان رسيد. آشنا با بيان اينكه هيچ‌گونه ترك جلسه‌اي از سوي رييس‌جمهور پيش از پايان جلسه صورت نگرفت، گفت: همه اعضا و دكتر روحاني تا آخر در جلسه حضور داشتند و درخصوص مصوبات بررسي‌هاي لازم صورت گرفت. وي در پاسخ به اين سوال كه در برخي از سايت‌‌ها عنوان شده است كه يكي از اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي نسبت به سياست خارجي دولت انتقادهايي را به وزير خارجه مطرح كردند و اين موضوع موجب واكنش و پاسخ رييس‌جمهور شده است، گفت: به هرحال در بخش پيش از دستور بيان نظرات را داريم و هميشه هم همين‌گونه بوده است، اما اينكه اين مباحث موجب جنجال و تنش يا تبديل به مساله حاد شود را نداشتيم.»
موقعيت سوم؛ پياده‌روي شش سال پيشي كه رسانه‌اي نشد
اما در ميان اخباري كه عليه محمد جواد ظريف منتشر مي‌شد تعداد اخباري هم كه براي دفاع از او در نظر گرفته شده بود زياد بود. بهانه اين روزهاي منتقدان «پياده‌روي ظريف با وزير امور خارجه امريكا» بوده است. اما روز گذشته خبري هم منتشر شد در مورد پياده‌روي‌هاي رسانه‌اي نشده سعيد جليلي. خبرآنلاين ديروز در اين مورد نوشت: «سال 2009 در حاشيه نشست ايران و 1+5، سعيد جليلي به صورت كاملا اتفاقي و بدون برنامه‌ريزي قبلي دستگاه ديپلماسي، به پيشنهاد نماينده انگليسي، در فضاي سبز با معاون وزير خارجه امريكا به مدت 45دقيقه در فضاي سبز قدم زده و گپ مي‌زنند؛ اتفاقي بي‌نظير كه هيچگاه از آن عكسي گرفته نشد و درباره جزييات آن خبري به رسانه‌ها درز نكرد و گويا بايد يواشكي مي‌ماند» اما تفاوت اين پياده‌روي يك ربعه ظريف و كري با پياده‌روي 45 دقيقه‌اي سعيد جليلي چه بوده است؟ بهانه‌هاي منتقدان به ظريف زياد شده است. در تلاشند تا در مورد اين بهانه‌ها تصميم جدي بگيرند و در مورد ظريف به يك تصميم نهايي برسند. تصميمي كه بايد ديد به آن مي‌رسند يا خير؟