ترس از سرگرداني آراي خاكستري

ميثم سليماني | با نزديك شدن به روز نهايي دور دوم انتخابات رياست‌جمهوري فرانسه، تمامي اتفاقات حول محور دو كانديداي اصلي اين رقابت از اهميت ويژه‌اي برخوردار شده است. نظرسنجي‌ها نيز نشان مي‌دهد كه هرچند امانوئل ماكرون مي‌تواند پيروز نهايي انتخابات باشد، اما شرايط به نحوي پيش مي‌رود كه مارين لوپن روز به روز محبوبيت خود را افزايش مي‌دهد و بيش از حد انتظار در رقابت‌ها و نظرسنجي‌ها خود را بالا برده است. از سوي ديگر فرانسه چهارشنبه شب شاهد مناظره تلويزيوني دو نامزد اصلي بود كه تا زمان تنظيم اين گزارش اين مناظره برگزار نشده بود. با اين وجود بسياري براي مناظره به ماكرون توصيه‌هاي ويژه‌اي دارند. برخي شيوه كمپين انتخاباتي و شيوه مناظره بيل كلينتون در سال 1992 را به او توصيه مي‌كنند، زيرا بسياري معتقدند كه ماكرون نياز به يك برگ از راهكارهاي بيل كلينتون در سال 1992 دارد. بيل كلينتون در مناظره خود با بوش پدر سعي داشت كه همواره تفوق و برتري خود را حفظ كند و حتي در بخشي از مناظره دوم روي صندلي بوش نشست كه روانشناسي دقيقي در مناظره انجام داده بود. بسياري معتقدند كه هرچند اختلاف آراي دو نامزد در حدود 20 درصد است اما ممكن است در مناظره شرايط به سمتي سوق پيدا كند كه مارين لوپن، ماكرون را به چالش بكشد. ماكرون خود را نماينده طبقه دانشگاهي مي‌داند و لوپن مي‌تواند از همين حربه عليه شخص او استفاده كند، زيرا بسياري معتقدند كه ماكرون در ارتباط‌گيري با مردم عادي به‌شدت ناتوان است كه اگر براي اين موضوع چاره‌اي انديشيده نشود برخي معتقدند كه بايد منتظر يك شگفتي در انتخابات روز پنجشنبه بود. از طرفي دعواي جهاني شدن و ضد جهاني شدن مي‌تواند بسيار در اين مناظره تاثيرگذار باشد و بسياري به آن چشم مي‌دوزند تا براي انتخاب نهايي تصميم‌گيري كنند.  مناظره‌هاي رياست‌جمهوري فرانسه برگرفته از مناظره‌هاي داخلي انتخابات امريكا است كه از سال 1974 ميان والري ژيسكار ديستن با فرانسوا ميتران برگزار شد كه در آن ژيسكار ديستن حرف ميتران را قطع مي‌كند و به او مي‌گويد كه قلب شما انحصاري نيست. جمله‌اي كه ديستن آن را در كتاب خود عامل پيروزي مي‌داند. در سال 1988 ميتران و شيراك روبه‌روي هم قرار گرفتند و ميتران در يك جاي بحث به شيراك عنوان مي‌كند كه شما كاملا درست مي‌گوييد آقاي نخست‌وزير، كه اين جمله در وسط بحث او شيراك را سرجاي خود نشاند. در سال 2007 در مناظره سگولن رويال و نيكولا ساركوزي به ناگاه در وسط بحث خطاب به رويال مي‌گويد: آروم باش، انگشتت برات امتياز نيست، براي رييس‌جمهور شدن شما بايد خونسرد باشيد.  در سال 2012 نيز نيكولا ساركوزي در مناظره با اولاند شكست خورد. اولاند در اين مناظره تلاش كرد كه نشان دهد فردي متفاوت از ساركوزي است. او خطاب به مردم گفت كه من مي‌توانم يك رييس‌جمهور نمونه براي فرانسه باشم. هرچند اين جمله برنده اولاند در مناظره بود اما در دوره رياست‌جمهوري او اين مونولوگ به سخره گرفته شد. برخلاف ايالات متحده نامزدهاي فرانسه مجبور هستند به موضوعاتي كه توسط مديران دو كانال اصلي تلويزيون فرانسه طراحي مي‌كنند پاسخگو باشند و اين چارچوب از سال 1974 بدون تغيير مانده است. در مناظره پيش از دور اول انتخابات رياست‌جمهوري مارين لوپن يك بار به پيشنهادات سياست خارجي ماكرون با صداي بلند خنديد و گفت او هفت دقيقه سخنراني كرد اما نمي‌داند كه چه مي‌خواهد.  با اين حال بسياري معتقدند كه ماكرون اين توانايي را دارد كه از پس لوپن در مناظره بر بيايد. ماكرون 39 ساله يك فرد نخبه و تحصيلكرده است كه براي سخنراني و بحث‌هاي خود از نويسندگان و فيلسوفان فرانسوي مشاوره مي‌گيرد. ماكرون به زبان انگليسي مسلط است و با استفاده از واژگان جديد در حوزه‌هاي مختلف از جمله اقتصاد مي‌تواند دست برنده را داشته باشد.
نظرسنجي‌ها چه وضعيتي را نشان مي‌دهد
با نزديك شدن به روزهاي انتخابات نظرسنجي‌ها اندكي براي هواداران ماكرون نگران‌كننده شده است. ماكرون هرچند با اختلاف قابل توجهي از لوپن پيشتاز است اما روند به گونه‌اي پيش مي‌رود كه آراي خاكستري كماكان تعيين‌كننده هستند. در آخرين نظرسنجي كه به تازگي منتشر شده مارين لوپن آراي خود را از مرز 40درصد عبور داده و توانسته آراي اندكي بيش از 40درصد مردم را كسب كند. اتفاقي كه خود مي‌تواند يك ركورد براي راست‌هاي افراطي فرانسه محسوب شود. آنها شايد تا چند سال پيش اين تصور را نمي‌كردند كه بتوانند حتي بالاي 20 درصد آرا را كسب كنند اما حالا تبديل به رقيبي شده‌اند كه نمي‌توان به راحتي آنها را ناديده گرفت. اما در طرف مقابل امانوئل ماكرون توانسته است رقمي نزديك به 60 درصد آرا را كسب كند. هرچند پيروزي او در انتخابات تا حدودي تضمين شده به نظر مي‌رسد اما نگراني از مناظره آينده و اتفاق‌هاي باقي مانده تا روز انتخابات بسيار تعيين‌كننده خواهد بود.  اگر مقايسه‌اي ميان انتخابات امريكا و فرانسه انجام دهيم يكسري تفاوت‌هاي عمده وجود دارد. در انتخابات امريكا ايالت‌هاي مشخص وجود دارند كه همواره راي آنها به جمهوريخواه يا دموكرات است و تعدادي از ايالت‌هاي امريكا كه حدود 10 تا 15 ايالت هستند همواره راي شناور دارند كه آراي آنها بسيار تعيين‌كننده است و هيچگاه نمي‌توان راي آنها را با قطعيت حدس زد. اين موضوع را نيز به راحتي مي‌توان در انتخابات نوامبر2016امريكا و نحوه پيروزي غيرقابل پيش‌بيني ترامپ مشاهده كرد. از طرفي اين آراي الكترال بود كه دونالد ترامپ را در اين رقابت پيروز ميدان كرد و شرايط را به نفع او تغيير داد. اين در حالي بود كه از نظر آراي مردمي حدود 3ميليون راي كمتر از هيلاري كلينتون داشت.  اكنون اگر به فرانسه نگاه كنيم راي الكترالي وجود ندارد و اين راي احزاب است كه اكنون براي دو نامزد باقي مانده در رقابت تعيين‌كننده شده است. در انتخابات دور اول فرانسه به‌شدت آرا پراكنده بود. به خصوص اختلاف نفر اول با نفر چهارم اين رقابت‌ها چيزي كمتر از 4درصد بود كه در نهايت سرنوشت انتخابات دور اول را تعيين كرد و حتي فاصله راي ميان نفر دوم يعني مارين لوپن با آراي نفر چهارم يعني آقاي ملانشون حتي به دو درصد هم نمي‌رسيد. اين پراكندگي آرا حالا بايد ميان دو نامزد تقسيم شود. برخلاف امريكا سبد راي هر حزب و گروه تا حدودي مشخص شده است، اما از آنجايي كه دو نامزد باقي مانده نماينده هيچ گروه و حزب سنتي در فرانسه نيستند اين تقسيم آرا را پيچيده كرده است. فرانسوا فيون، نامزد محافظه‌كاران و نفر سوم رقابت دور اول انتخابات در حدود 20درصد آرا را به خود اختصاص داده است. اما هرچند شخص فيون از آقاي ماكرون رسما حمايت كرده اما تمام طرفداران او حاضر به راي دادن به او نيستند. نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد كه ماكرون مي‌تواند آراي 42درصد از طرفداران فيون را به خود جذب كند اين در حالي است كه لوپن مي‌تواند 27درصد اين آرا را به سبد خود واريز كند. اما در اين بين يك راي تعيين‌كننده 31درصدي از طرفداران فيون هنوز تصميم نهايي خود را براي راي دادن به هر يك از دو نامزد نگرفته‌اند.  در اين انتخابات اما يك راي تعيين‌كننده به سبد ژان لوك ملانشون، نامزد چپ‌هاي افراطي فرانسه واريز شد كه اكنون تبديل به تعيين‌كننده‌ترين راي اين انتخابات شده است. حدود بيش از هفت ميليون راي كه هنوز مشخص نيست چه ميزان قطعي آن به سبد هريك از دو نامزد واريز مي‌شود. زيرا ملانشون اعلام كرده است كه در دور دوم از هيچ يك از نامزدها حمايت نخواهد كرد و اين راي عملا معلق باقي مانده است. طي نظرسنجي‌ها به نظر مي‌رسد 42 درصد حاميان ملانشون به ماكرون راي مي‌دهند و حدود 17 درصد نيز به سبد لوپن واريز خواهد شد. در اين بين 41 درصد تعيين‌كننده باقي مانده كه هنوز تصميم نگرفته است كه قصد دارد راي خود را به سبد كدام يك از دو نامزد واريز كند. كه اين رقم با توجه به آراي ملانشون بيش از دو ميليون راي مي‌شود كه مي‌تواند در نتيجه نهايي انتخابات تعيين‌كننده باشد. سبد آخر راي مربوط به سوسياليست‌ها است كه در اين انتخابات بنوييت هامون را به ميدان فرستادند كه تنها توانست 7درصد آرا را به خود اختصاص دهد. سبدي كوچك از آرا كه تا حدودي سرنوشت آن روشن است. در اين بخش بيش از 72درصد سوسياليست‌ها به ماكرون راي خواهند داد و تنها 6درصد از آنها به لوپن راي مي‌دهند و 22درصد آن هنوز تصميم قطعي نگرفته كه به احتمال زياد بخش زيادي از آن به سبد ماكرون واريز خواهد شد. آراي باقي مانده در نظرسنجي‌ها نشان مي‌دهد كه ماكرون حاشيه امن و مطمئني در اين رقابت‌ها ندارد. شايد يك لغزش در مناظره و حتي در رقابت‌هاي باقي مانده مي‌تواند او را از اليزه دور كند و كابوس اروپا تعبير شود و مارين لوپن، رييس‌جمهور فرانسه شود. در حال حاضر فرصت هيچ اشتباهي براي هريك از دو نامزد به خصوص ماكرون باقي نمانده و بايد هرچه دارد به ميدان بياورد تا آراي تعيين‌كننده را به سمت خود جلب كند. كابوس لوپن براي جهان و اروپا به تعبير نزديك مي‌شود و تنها يك مانع پيش وي آن مانده كه امانوئل ماكرون است.