از شوكران تا ثريا

فيلم «شوكران» سال 1377 ساخته و سال 1379 اكران شد. آن زمان دانشجوي پزشكي بودم و اعتقاد داشتم كه اعتراض‌ها به فيلم غيرمنطقي است زيرا هم پرستار دزد داريم، هم پزشك قاتل، هم خبرنگار كلاهبردار و... حالا كه روانپزشكم، همان عقيده را دارم و به همين خاطر، دليل اين همه هجوم و توهين به پزشكان را متوجه نمي‌شوم و هم مخالف اعتراض سازمان نظام پزشكي به سريال جديد مهران مديري، البته در روزهايي كه تلويزيون در برنامه «ثريا» در توهين به پزشكان سنگ تمام گذاشت و اطلاعاتي كاملا اشتباه و مغرضانه در مورد دستمزد پزشكان ارايه كرد و هيچ گاه حاضر نشد از نمايندگان پزشكان براي حضور در آن برنامه دعوت كند، مسوولان صدا و سيما مجبور شدند براي جبران اشتباه خود اشتباهي ديگر كنند و جلوي سريال مهران مديري را بگيرند.
انحراف‌هاي شناختي و موانع ارتباطي، همان طور كه از نام‌شان پيداست، شناخت صحيح انسان‌ها را از موضوع منحرف مي‌كنند و مانع ارتباط صحيح بين انسان‌ها مي‌شوند. از شايع‌ترين آنها كه همه ما هر روزه به كار مي‌بنديم و عامل اصلي اعتراض به فيلم «شوكران» بود، «اغراق» و «تعميم» است. بر اساس اين دو انحراف و مانع، همه پزشكان (يا اكثر آنها) سودجو، پول‌پرست و بي‌وجدان هستند و درآمدهاي نجومي دارند و به بيمار به چشم كيسه پول نگاه مي‌كنند. بعضي‌ها با ويزيت دوم، بعضي‌ با ويزيت به سبك ايراني و گاهي با وام‌هاي شگفت‌انگيز بانك‌ها (طبق گزارش بعضي از روزنامه‌ها) و جالب آنكه اكثر نويسندگاني كه اين روزها در مورد پزشكان و پزشكي مطلب مي‌نويسند، گويي پزشك باانصاف به عمرشان نديده‌اند.
موانع ارتباطي و انحراف‌هاي شناختي، مكانيسم‌هاي دفاعي ناخودآگاه، روش‌هاي انطباقي خودآگاه و مهارت‌هاي رفتاري آگاهانه، همه از ويژگي‌هاي شخصيتي انسان هستند، بعضي رانتيك و بعضي اكتسابي و آموزشي ارتباطي به شغل انسان‌ها ندارد (البته ممكن است در طول سال‌ها اشتغال به صورت اكتسابي در بعضي افراد تغيير كند، بهتر يا بدتر شود.) پس پزشك ور روزنامه‌نگار با وجدان، با اخلاق و درستكار داريم و پزشك و روزنامه‌نگار بي‌وجدان. بي‌اخلاق، دزد، قاتل، كلاهبردار و خلافكار و همين‌طور كارگر، كارمند، معلم، سياستمدار، مهندس، وكيل و... چون همگي انسان هستيم با ويژگي‌هاي شخصيتي منحصربه‌فرد.
فقط مي‌ماند يك سوال: آيا پزشكي مانند ساير شغل‌هاست يا خير؟ اگر مانند ساير شغل‌هاست پس پزشكان هم حق اشتباه دارند. حق خلاف كردن دارند و حق موفق بودن و هم بايد بهاي آن را بپردازند و مجازات شوند به صورت عادلانه و براساس قوانين و هم مي‌توانند پاداش موفقيت خود را بگيرند اما اگر پزشكي با ساير شغل‌ها متفاوت است و جان انسان‌ها در دست آنهاست و مسووليت بسيار خطيري دارند و اجازه اشتباه ندارند و در صورت اشتباه بايد تاوان بسيار سنگين‌تري مانند زندان و ديه را بپردازند پس حق دارند با توجه به سختي شغل‌شان و مسووليت زياد و شب‌بيداري‌هاي طولاني و امتحانات پي‌درپي و... جايگاه اجتماعي و اقتصادي بالاتري نسبت به ساير مشاغل داشته باشند. البته بعضي هم از پزشكي به عنوان وسيله‌اي براي رسيدن به مقام صدارت، وزارت و رياست استفاده مي‌كنند كه بايد خودشان پاسخگو باشند.
حالا اگر كسي مي‌خواهد دوباره كنكور بدهد و پزشكي بخواند يا در مورد پزشكان قضاوت كند، ابتدا تكليف خودش را با سوال فوق و پاسخ آن روشن كند. فعلا كه زمان پرداخت به پزشكي و پزشكان است ولي فردا ممكن است نوبت شغل و رشته شما شود. ٭روانپزشك