تبديل تهديد به فرصت
يك هنر اطلاعاتي
علي شكوهي
وزير اطلاعات اعلام كرد: «نخبگاني در وزارت اطلاعات جمع شدند تا از تبديل شدن مشكلات كوچك به معضلات امنيتي جلوگيري كنند.» نميدانم ايشان اساسا نهاد وزارت اطلاعات را داراي اين مسووليت ميداند يا اين اقدام را به عنوان يك ابتكار و نوآوري در دوره مديريت خودش در دستور كار قرار داده است. ما ترجيح ميدهيم كه اين روش در درون وزارت اطلاعات به صورت يك باور و استراتژي كلان درآمده باشد و مديران اين وزارتخانه يكي از مسووليتهاي مهم خود را همين بدانند كه از تبديل مشكلات معمولي به معضل امنيتي جلوگيري كنند اما اگر اينچنين نباشد باز جاي خوشحالي است اكنون وزير اطلاعات ما چنين ميانديشد و براي رسيدن به اين هدف از نخبگان و انديشمنداني بهره ميبرد تا كار علمي و كارشناسانه انجام دهند و از تبديل شدن مسائل جزيي به يك مقوله امنيتي جلوگيري كنند.
در گذشته چنين نبود. در سالهايي نفس وجود تشكلهاي صنفي و سياسي را يك تهديد تلقي كردند و بسياري از تشكلها را منحل و غيرقانوني اعلام كردند و افراد فعال آن را به زندان بردند. در مقاطعي حق اعتراض صنفي كارگران و اصناف ديگر را به رسميت نميشناختند و بلافاصله با معترضاني كه درصدد دفاع از حقوق اوليه خود بودند، برخورد امنيتي صورت ميگرفت. روزگاري انتخاب يك مدير از ميان اقليتهاي ديني و قومي بر كساني گران ميآمد و بلافاصله اقدام به كنارگذاشتن آنان ميشد. مانع از آموزش زبان مادري تركي و كردي ميشدند و هرگونه تظاهر نمادهاي قومي و مذهبي را تهديد تلقي ميكردند. در مقاطعي با حضور جوانان در عرصه سياسي مخالفت ميشد و برپايي هرگونه كمپين و شكلگيري هر نهاد مدني را به زيان وحدت و امنيت ملي قلمداد ميكردند. از اين نمونهها هزاران مورد را ميتوان برشمرد.
در غرب اين را يك هنر ميدانند كه حركتهاي تند سياسي را رنگ اجتماعي بزنند و از محتواي سياسي آن خالي كنند و به همين دليل بسياري از حركتهاي سياسي ضدسرمايهداري بعد از مدتي از درون خالي و در حيطه اجتماعي محو يا خنثي ميشوند. چقدر بايد بيهنر باشيم كه مسائل جزيي اجتماعي را به معضل و بحران تبديل كنيم كه بارها چنين كردهايم.