شكايت اصلاح‌طلبان
از صدا و سيما
آرزو فرشيد
رويكرد سياسي و برخورد دوگانه با جريان‌هاي سياسي در صدا و سيما حكايت تازه‌اي نيست اما رسانه ملي گاهي كارد را به استخوان مي‌رساند. آنقدر كه تنها راه باقي مانده براي اصلاح‌طلبان شكايت باشد. آذر منصوري، علي شكوري‌راد و محمد نعيمي‌پور مي‌گويند كه از صدا و سيما شكايت خواهند كرد. ماجراي اين شكايت به يكي ديگر از برنامه‌هاي پرحاشيه 20:30 مربوط مي‌شود. اين برنامه خبري كه معمولا به زباني نرم دولت و حاميان اصلاح‌طلبش را سخت مي‌نوازد؛ به بهانه انتشار شايعاتي كه دختر رييس قوه قضاييه را به جاسوسي متهم مي‌كرد، برنامه‌اي ساخت و اتاق فكر بي‌بي‌سي را مسوول ايجاد اينگونه شايعات دانست. در ميانه برنامه به موفقيت‌هاي قوه قضاييه در دستگيري جاسوسان دوتابعيتي اشاره كرد و همچنين مدعي شد كه اين قوه چند تن از فعالين سياسي كه با سرويس جاسوسي ارتباط داشته‌اند را بازداشت كرده است. هنگام طرح اين ادعا عكسي از سيدمحمدرضا خاتمي، محسن صفايي‌فراهاني، حميدرضا جلايي‌پور، حسين كاشفي، آذر منصوري، محمد نعيمي‌پور و علي شكوري‌راد را نيز به نمايش گذاشتند! اين درحالي بود كه هيچ يك از هفت فعال سياسي اصلاح‌طلب اخيرا بازداشت نشده و حتي در فرآيند بازپرسي پرونده‌هاي‌شان مورد سوال قرار نگرفته بودند. اين اقدام صدا و سيما موجب شد كه اصلاح‌طلبان تصميم به شكايت بگيرند. آذر منصوري با انتقاد از اينكه رسانه ملي تريبوني براي دفاع در مقابل اين اتهامات به اصلاح‌طلبان نمي‌دهد، به «اعتماد» گفت: «حتما شكايت مي‌كنيم. بنا بود وكلا اين هفته شكايت را ارايه كنند زيرا آنچه در برنامه مطرح شد اساسا كذب است و هيچ يك از اين هفت نفر تاكنون به اتهام جاسوسي بازداشت نشده‌اند». او با تاكيد بر اينكه رسانه ملي بايد در راستاي همبستگي در جامعه بكوشد از عملكرد صدا و سيما كه با تحريك افكار عمومي به شكاف‌هاي سياسي موجود دامن مي‌زند، انتقاد كرد. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب اين رويه را غيرقانوني و غيرمنصفانه خواند و گفت: «غالب بودن يك رويكرد سياسي در اين سازمان نبايد مانع رعايت حداقل انصاف و قانونمداري باشد.» محمد نعيمي‌پور نيز در گفت‌وگويي با «امتداد» تاكيد كرده است كه براي ثبت در تاريخ از صدا و سيما شكايت مي‌كنند. عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت كه برنامه 20:30 را مسوول عمليات رواني عليه رقباي جريان تندروي اصولگرا مي‌داند، گفته است: «صدا و سيما و خصوصا اين برنامه در اين سال‌ها اخبار و اطلاعاتي را ارايه كرده‌اند كه بسياري از آنها غيرواقعي، نادرست و با جهت‌گيري بوده است. ادبيات اين برنامه‌ها مشخصا ادبيات بعضي ارگان‌هاي غيرمربوط به سيما است... به قول رييس‌جمهور، ديوار بعضي‌ها كوتاه و بعضي بلند است. اعتراضات، شكايات و نصايح دلسوزانه تاكنون كارگر نيفتاده و از اين به بعد هم كارگر نخواهد افتاد... حق شكايت براي ما محفوظ است، اما برفرض شكايتي شود با مخالفت حاميان صدا و سيما در دستگاه‌هاي مختلف رو به رو خواهد شد. ما به هرحال شكايت خواهيم كرد چرا كه مي‌تواند موجب شود تا اين پروندهها در آينده و در تاريخ كشور مطرح شود كه چگونه بعضي‌ها مصونيت داشته و توانسته‌اند هر اقدام خلافي را انجام دهند بي‌آنكه احدي در كشور معترض‌شان شود يا نصيحت كند.»
تصميم به شكايت جدي است
حجت كرماني، وكيل اين هفت فعال سياسي اصلاح‌طلب نيز در گفت‌وگو با «اعتماد» بر جدي بودن تصميم آنها به شكايت عليه صدا و سيما تاكيد كرد و گفت: «در حال آماده كردن مقدمات اين شكايت هستيم و به زودي ارايه خواهد شد.»
اين قصه سر دراز دارد
قصه كدورت بين صدا و سيما و به قول نعيمي‌پور جريان رقيب اصولگرايان تند به 20:30 و اتهام زني اخير آن محدود نيست. اين رسانه اقدامات خود درباره دولت كه حالا مثنوي هفتاد من شده است را از همان نخستين مصاحبه تلويزيوني رييس‌جمهور در سال 92 آغاز كرد. از آن پس يك روز خنده‌هاي ظريف را بهانه كردند و روز ديگر كراوات سريع‌القلم را در داووس. ادامه اين رويه بود كه صبر روحاني را سر آورد تا مستقيما از رسانه ملي انتقاد كند. او در يكي از جلسات هيات وزيران سال 93 گلايه كرد و گفت: «... بسيار خوشحالم كه امروز انتقاد از دولت سهل و ساده انجام مي‌گيرد. سايت‌هاي منتقدان، برنامه‌هاي صدا و سيما و روزنامه‌هاي آنها هرچه بخواهند مي‌نويسند و مي‌سازند. فكر نمي‌كنم هيچ زماني اينچنين بدون دغدغه و به راحتي از شخص رييس‌جمهوري، از كار دولت و راه دولت نقد و انتقاد مي‌كردند. ما پذيراي انتقاد هستيم و آن را قبول و مفيد و لازم مي‌دانيم؛ البته انتقادي كه سازنده و توأم با دلسوزي باشد و با هدف اصلاح امور انجام بگيرد... » روحاني يك بار نيز در سفرهاي استاني خود اقدامات صدا و سيما را خلاف قانون اساسي خواند. صدا و سيما فارغ از اينكه رييسش ضرغامي بوده يا سرفراز يا عسگري در همه اين مدت دولت و حاميانش را زير ذره‌بين گذاشت تا يك بهانه جديد پيدا كند. حالا اين بهانه آب گوشت مورد اشاره تركان بود؛ اظهارنظر سيف يا سن و سال نعمت‌زاده براي‌شان چندان فرق نداشت. به قول يونسي، مشاور امور اقوام و اقليت‌ها، صدا و سيما جايگاه اپوزيسيون دولت به خود گرفت و بر خلاف روزهايي كه حامي اصلي دولت نهم و دهم به حساب مي‌آمد، عمل كرد. در اين مسير به برنامه‌هاي خبري و سياسي هم قناعت نكرد. به عنوان نمونه آن كليد كه رويش نوشته شده بود «دروغ» را در برنامه كودك به دست عمو پورنگ داد.
حمله به برجام
صداو سيما در همه اين مدت ديپلماسي و دستاورد اصلي دولت يعني برجام را بيش از همه مورد انتقاد قرار داده است. همين رويكرد موجب شد كه وقتي از سيدعباس عراقچي براي حضور در برنامه تلويزيوني دعوت كرده بودند اصرار داشتند كه منتقد با او به مناظره بنشيند. پس گرفتن دعوت از او و لغو برنامه زنده تلويزيوني نيز يك اقدام بي‌سابقه بود. با انتخاباتي شدن فضاي سياسي كشور، صدا و سيما نيز تندتر رفت آنقدر كه از همايش‌هاي هواداران روحاني فقط چند جمله از اسحاق جهانگيري كه مي‌شد آن را اقرار به ناكارآمدي دولت تعبير كرد، گزينش و پخش مي‌شد. در مقابل چندين دقيقه از آنتن تلويزيون به نمايش استقبال از رييسي اختصاص مي‌يافت. به هر حال آن روزها گذشت و دولت روحاني چهار سال ديگر عهده‌دار اداره كشور شد. گويا همين امر باعث شده كه صدا و سيما از مواجهه با دولت فراتر رفته و جناح حامي او يعني اصلاح‌طلبان را مستقيما هدف بگيرد. آنقدر كه بدون سند و مدرك فعالان سياسي اين جريان را جاسوس بخواند!
انتقادات مجمع نمايندگان تهران
شوراي نظارت بر صداو سيما كه حسام‌الدين آشنا، عبدالرضا رحماني فضلي، غلامحسين محسني اژه‌اي، محمد جواد لاريجاني، غلامرضا كاتب و سيداحسان قاضي‌زاده هاشمي اعضاي آن هستند، اعتراض چنداني به اين رويكرد صدا و سيما ندارد! حتي حسام الدين آشنا نيز در دولت يازدهم يك بار خيلي ملايم از رسانه ملي انتقاد كرد و گفت: «صدا و سيما رابطه بسيار خوبي با دولت دارد و دولت هم رابطه بسيار خوبي با صدا و سيما دارد. تنها مشكل برخي موضع‌گيري‌هاي سياسي بخشي از صدا و سيما در مورد دولت است.» دو نماينده مجلس عضو اين شورا بي‌تفاوت از كنار برخوردهاي سياسي رسانه ملي مي‌گذرند اما نمايندگان تهران در مجلس شوراي اسلامي به جاي آنها هم اعتراض مي‌كنند. آنها ديروز با مديران شبكه تهران جلسه داشتند و بسياري از اين انتقادات را مطرح كردند.
محمود صادقي، نماينده تهران در اين جلسه با تاكيد بر اينكه «طبق قانون اساسي در صداوسيما آزادي بيان و نشر اخبار با رعايت موازين اسلامي و مصالح كشور بايد انجام شود» گفت: « سازمان صداوسيما بايد مهد آزادي بيان و نشرافكار با رعايت موزاين اسلامي و مصالح كشور باشد.» او از اينكه مديران سازمان رويكردي حذفي و جناحي دارند ابراز تاسف كرد و گفت: « به صراحت مي‌گويم روز به روز عرصه آزادي بيان در صداوسيما محدودتر شده و رفتار اين سازمان جناحي‌تر شده است. حتي در شات‌هاي تلويزيوني كه از مجلس در صداوسيما نشان داده مي‌شود، كاملا جهت‌دار بودن برنامه‌سازان اين سازمان مشخص است». پروانه مافي، ديگر نماينده تهران نيز در همين جلسه به انتقاد از صدا و سيما پرداخت. او به «اعتماد» گفت: «آقايان صادقي، عليجاني، شيخ، خانم ذوالقدر و من انتقادت تندي به اين رسانه كرديم و مديران شبكه همه را شنيدند. اين اتفاق خوبي بود.» وي افزود: «به طور مشخص تاكيد كردم كه برنامه اخير بيست و سي و اتهام زني به چهره‌هاي اصلاح‌طلب اقدامي غيرقانوني است و نبايد در رسانه ملي شاهد اين مسائل باشيم.» مافي در پاسخ به اينكه مديران شبكه تهران چه جوابي داشتند، گفت: «مي‌گفتند اين موضوعات در اختيار ما نيست و بايد با معاون سياسي و رييس سازمان طرح شود. به همين خاطر قرار شد كه جلسات ما با مديران سازمان تداوم داشته باشد و در جلسه بعدي با معاون سياسي سازمان گفت‌وگو كنيم.»