نابرابري اجتماعي، مهمترين چالش پيش روي پايتخت
ايسنا| محمد علي نجفي، شهردار تهران در جريان برگزاري روز جهاني شهرها كه با حضور سفرا و روساي نمايندگيهاي ديپلماتيك مستقر در تهران برگزار شد، با بيان اينكه شواهد علمي نشان ميدهند كه جهان پر شتاب به سوي شهري شدن گام بر ميدارد، گفت: مشكلات شهرهاي امروز تنها به قلمروهاي مرزي آنها محدود نميماند. جمعيتهايي كه در پي جنگ، تضادها و تنشهاي قومي، ناامنيها و نابرابريهاي فرصتهاي اقتصادي و اجتماعي از كشوري به كشورهاي ديگر جابهجا ميشود، مقياسي جهاني دارد. مشكلات شهرهاي امروز هم سيمايي جهاني دارد. ميتوان گفت شهري شدن و جهاني شدن دو فرآيندي است كه سيماي جهان كنوني را به نحوي بارز و قاطع دگرگون ساخته است. مهاجرت، رشد حاشيهنشيني، نابرابريهاي اجتماعي و تروريسم و حتي رشد خشونتهاي شهري ديگر مشكلاتي محدود به برخي شهرها نيست بلكه خصوصيت مشتركي است كه در شهرهاي جهان ديده ميشوند. شهر كشورهاي در حال توسعه مشكلات ويژهاي در مقايسه با شهر در جوامع پيشرفته دارد كه عموما ناشي از رشد نامتوازن و سرعت بالاي شهرنشيني و سرعت اندك تامين زيرساختهاي متناسب براي اين جمعيت رو به رشد دارد.
وي تاكيد كرد: تهران، شهر ما نيز بركنار از چنين تغييراتي نيست. روندهايي كه در طول چند دهه جامعه ايران را دستخوش تغييراتي شتابان و پردامنه ساخته است، وجوه مختلف زندگي ما را از بعد فردي و خلق و خو و روان انسان ايراني گرفته تا ساختارهاي جمعيتي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي در برگرفته است. جامعه ايران طي چهار دهه از جامعهاي با جمعيت روستايي به جامعهاي با جمعيت شهري تبديل شده است. تهران، مهمترين شهر، كانون تپنده اين تغييرات و ديگ در هم جوش فرهنگهاي گوناگون و اصيل جامعه ايراني براي رسيدن به فصل مشتركي از مفهوم مليت است. شهردار تهران در ادامه صحبتهاي خود گفت: ميخواهم از اين فرصتي كه در اختيار من گذاشته شده است، استفاده كنم و چشمانداز و تلقي خود را از مسائل شهر تهران بيان و از همه دعوت كنم تا مديران شهري را براي شناخت بهتر شهر تهران و ساختن شهري زيستپذيرتر ياري كنند. تهران در عين زيباييهاي منحصربهفرد و ظرفيتهاي ارزشمند خود با چالشهاي مهمي نيز مواجه است كه من به دو مورد از آنها اشاره ميكنم:
وي افزود: نابرابري اجتماعي مهمترين چالشي است كه پيش روي شهر تهران قرار دارد. نابرابري اجتماعي اثري گسيختهساز دارد و انسجام اجتماعي را تهديد ميكند. جلوههاي اين نابرابري را ميتوان در سطوح مختلف مشاهده كرد. يكي از اصليترين جلوههاي نابرابري، جمعيت ساكن در بافتهاي نابسامان و سكونتگاههاي غيررسمي است. جمعيتي كه در حاشيه نظامهاي اقتصادي و اجتماعي قرار دارند، با ساز و كارهاي مختلف طرد، از فرصتهاي زندگي كنار گذاشته ميشوند، به خدمات مناسب شهري دسترسي محدودي دارند و نيازهاي آموزشي، بهداشتي و اشتغال آنان تامين نميشود. تمركز نابرابري اجتماعي در فضاهاي شهري و تمركز آسيبهاي اجتماعي، زندگي بخشي از جمعيت شهر تهران را تهديد ميكند. از ديد مردم فاصله طبقاتي بين فقرا و ثروتمندان در حال افزايش است و اين ميتواند بر كاهش حس تعلق اجتماعي آنان موثر باشد. در اين فرآيند زنان و كودكان و سالمندان بيش از گروههاي ديگر در معرض آسيب قرار دارند. وظيفه مديران شهري و متخصصان برنامهريزي شهري است كه در هر اقدام و برنامه خود به موضوع نابرابري حساس باشند. نابرابري علاوه بر آنكه با آموزههاي ديني ما مخالف است، انسجام اجتماعي را مورد تهديد قرار ميدهد.