جذب گردشگر از ويرانههاي زلزله
الهام معيني جزني
1- چندروزي از زلزله كرمانشاه نگذشته بود كه خبر برگزاري تورهاي زلزلهگردي از سوي يك آژانس گردشگري، فضاي خبري كشور را تحت تاثير خود قرارداد. درحالي كه هنوز بيم پسلرزههاي احتمالي در ميان خانههاي از پايه سست شده منطقه ميرفت اين آگهي در شبكههاي مجازي دست به دست شد: «بازديد از وضعيت مناطق زلزلهزده به منظور كمك بهتر با قيمتي تقريبا منصفانه.» اعلاني كه سروصداي بسياري كرد و انتقادهاي زيادي داشت. البته اين انتقادها در تقابل با نظر چندتن از فعالان گردشگري قرار گرفت كه اين عمل را با گردشگري سياه يكي دانسته و گفتند كه اين موضوع، عملي بسيار شايع درجهان است و بايد اين نوع گردشگري را پذيرفت و انگ سودجويي به آن نزد.
2- در گردشگري سياه افراد به ديدن آثار وقايع تلخي مانند شهرهاي زلزلهزده، مناطق سيلزده، بازماندگان جنگها و حملات شيميايي ميروند. هدف از اين سفر هم تجسم بحرانهاي طبيعي و انساني در مناطقي است كه دچار آسيب شده و افرادي را به كام مرگ فرو بردهاند. با مداقه بيشتر در معاني اين نوع گردشگري، مي فهميم كه در هيچ جاي جهان، درست در روزهاي پس از بروز فاجعه كه هنوز امنيت جاني براي گردشگران تامين نشده، عمليات امداد به اتمام نرسيده و حتي امكان بروز پسلرزههاي جديد وجود دارد، فعالان گردشگري اقدام به برگزاري تورهاي بازديد نميكنند! تمامي اينها را بگذاريد در كنار مساله مهمتري چون واكنش منفي جامعه محلي در برابر تصور سودجويي افراد از مصائب آوار شده بر زندگيشان. در پايان توصيه ديگري براي دوستداران گردشگري سياه كه اتفاقا در يكي از ستونهاي ايرانشهر به آن اشاره كردم: براي گردشگري سياه، هنوز هم وقت است تا سري به ارگ قديم بم كه در حال بازسازي است بزنيد؛ ورزقان، زرند، داهويه را هم فراموش نكنيد.