گزارش «اعتماد» درباره طرح جديد مديريت شهري تهران
طرح ترافيك بعد از 4 دهه حذف مي‌شود؟
گروه اجتماعي| ديروز بعد از تاخيري كه براي ثبت نام طرح ترافيك رخ داد، رسما اعلام شد كه به زودي قرار است اين طرح براي هميشه حذف شود. هر سال، اواخر پاييز و اوايل زمستان، موضوع ثبت نام و توزيع طرح‌هاي ترافيك يكي از خبرهاي داغ رسانه‌اي است. چرا كه راننده‌‌اي را در تهران نمي‌توان پيدا كرد كه يكي از دغدغه‌هايش، تردد در محدوده طرح ترافيك و طرح زوج و فرد يا تهيه و خريد آنها به صورت روزانه، هفتگي يا حتي سالانه نباشد. طرحي كه سابقه آن به سال 1357 برمي‌گردد. در اين سال سازمان حمل و نقل و ترافيك تهران به منظور دستيابي به يك شبكه حمل و نقل متعادل در رابطه با سامانه اتوبوسراني و كاهش استفاده از وسايل نقليه شخصي، به خصوص در مركز شهر طرحي را براي اعمال مقررات ممنوعيت ورود وسايل نقليه غيرمجاز طي ساعاتي از روز به هسته مركزي شهرمصوب كرد كه بعدها به نام «طرح ترافيك» شهرت يافت. اما اين طرح از فازهاي مختلفي تشكيل شده بود. اين طرح در گام اول به منظور ايجاد مسير ويژه اتوبوس در مركز شهر به اجرا درآمد. در اين مرحله از طرح در ارتباط با استفاده بهينه معابر شبكه ارتباطي، نظام يك طرفه خيابان‌هاي مركزي شهر مورد بررسي و طراحي قرار گرفت و همزمان به منظور تسهيل حركت اتوبوس‌هاي شركت واحد اتوبوسراني جمعا 30 هزار و 280 متر مسير ويژه اتوبوس با عرض 5/5 الي 5/6 متر در يك سمت بعضي از خيابان‌هاي اصلي طراحي و از هفته دوم شهريور ماه ۱۳۵۸ به مرحله اجرا گذاشته شد. اعمال محدوديت تردد اتومبيل‌هاي تك سرنشين، ورود كليه وسايل نقليه شخصي بدون در نظر گرفتن تعداد سرنشين و همچنين از تردد وانت بارهاي شخصي به مركز شهر جلوگيري و افزايش جريمه‌ها، طرح LEZ و... نيز از ديگر فازهايي بوده كه تاكنون اين طرح در طول اين 4 دهه طي كرده است. حالا بعد از گذشت 40 سال، شهرداري و شوراي شهر تهران، صحبت از برداشتن اين طرح و اعمال روش‌هاي جديدي براي تردد در مركز تهران مي‌كنند. محسن پورسيدآقايي، با اشاره به طرح جديد ترافيكي پايتخت با بيان اينكه در حال انجام مطالعاتي هستيم كه شايد مسير ثبت‌نام طرح سالانه را حذف كنيم، گفت: طرحي آماده كرديم كه احتمالا ديگر موضوع ثبت‌نام و فروش سالانه آرم طرح ترافيك حذف شود و بدين صورت كمك كنيم تا مردم آزادي بيشتري براي ورود به محدوده طرح ترافيك داشته باشند.
وي ادامه داد: اينكه طرح تنها به عده‌اي فروخته شود، درست نيست، چراكه در تهران 5 ميليون خودرو وجود دارد كه در سال‌هاي گذشته عملا تنها به 98 هزار خودرو آرم سالانه فروخته مي‌شد و تنها اين 98 هزار خودرو شانس ورود به محدوده طرح ترافيك آن هم به صورت سالانه داشتند و مابقي خودروها محروم از طرح ترافيك بودند.
معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران با بيان اينكه درصدد آن هستيم كه مردم را از خريد سالانه آرم ترافيك آزاد كنيم، گفت: براساس اين طرح همه مردم مجاز هستند كه با پرداخت عوارض ورود به محدوده وارد شده و اين رانتي كه مخصوص 98 هزار خودرو است را حذف خواهيم كرد تا هر خودرويي كه مايل به ورود به محدوده طرح ترافيك بود وارد محدوده شود.
پورسيدآقايي با بيان اينكه چه تفكريست كه تنها 98 هزار خودرو مي‌توانند آن هم براي همه سال وارد محدوده شوند اما مابقي خودروها نه! در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه شهرونداني كه محل سكونت‌شان در داخل محدوده است، چه كنند؟ گفت: تمهيداتي براي اين افراد در نظر گرفته مي‌شود تا در ساعتي كه به عنوان ساعت مجاز اعلام مي‌شود، از محدوده طرح خارج شوند كه در اين ساعت مشخص دوربين‌ها ورود و خروج آنها را ثبت نمي‌كنند. معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران افزود: اميدواريم در سال 97 بتوانيم اين طرح جديد را اجرايي كنيم.
يوسف رشيدي، عضو هيات علمي دانشگاه شهيد بهشتي اما در اين زمينه معتقد است: «مديريت هوشمند شهر يعني به طرحي مثل طرح زوج و فرد نمي‌توان دل بست. سال‌هاي اولي كه طرح ترافيك به اجرا درآمد مردم و مسوولان از تغييراتي كه به وجود آمده بود راضي بودند، پس از مدتي ديدند كه اين طرح هم ديگر جواب نمي‌دهد و بعد طرح زوج و فرد به اجرا درآمد، كمي بعد آن هم ديگر كفايت نمي‌كرد و نوبت به طرح زوج و فرد از جلوي منزل رسيد. حالا اين هم جواب ندهد بايد به دنبال فرمول ديگري باشيم كه مثلا پلاك‌هاي شماره يك يكشنبه‌ها بيايند، پلاك‌هاي شماره 3 سه‌شنبه‌ها و الي آخر. اين يعني ما عملا حل مساله را مي‌خواهيم به تاخير بيندازيم. اين طرح‌ها هرچه بيشتر شود از آن طرف به تعداد موتوسيكلت‌هايي كه آلودگي بيشتري هم دارند افزوده مي‌شود، مردم مي‌روند موتور مي‌خرند.»
در عين حال، محمد عليخاني، رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شوراي شهر نيز چند روز قبل خبر از تدوين طرحي جدا از طرح معاون حمل و نقل و ترافيك شهرداري براي حذف طرح ترافيك داد و گفت: ممكن است طرح ما در محورهايي با طرح معاونت و حمل و نقل تفاوت داشته باشد، ولي در هر صورت بايد هر دو طرح را يك كاسه كنيم و طرح جديدي را اجرايي كنيم. بدين‌ترتيب، در هر صورت به نظر مي‌رسد به زودي عمر اين طرح قديمي پايتخت به پايان برسد و شهروندان تهراني شاهد رويه‌اي جديد براي ورود به محدوده مركز شهر باشند.