آنچه ترامپ نگفت!
آنچه ترامپ نگفت!
دونالد ترامپ با سخنراني اخيرش در كنگره نشان داد كه مصمم است از امريكا كشوري بسازد كه در واقع تجليبخش همان روياي امريكايي باشد! ترامپ در سخنراني خود از ارايه گزارش «وضعيت عمومي سالانه امريكا» فراتر رفت و از پكن، مسكو، تهران، پيونگيانگ و دمشق سخن گفت. برخلاف اوباما، او توجه چنداني به نيروهاي دموكراسيخواه در جوامع گوناگون ندارد و معتقد است كه امريكاي قدرتمند با فشار از بيرون قابليت ايجاد تغييرات مطلوب در داخل كشورها را خواهد داشت. بسياري از دموكراتهاي كنگره معتقدند كه ترامپ به تدريج سرمايه اجتماعي جهاني امريكا كه در دوران اوباما به سختي به دست آمده بود را نابود ميكند! رييسجمهور امريكا در سخنراني اخيرش هيچ اشارهاي به چگونگي نقشآفريني واشنگتن در تحولات سياسي منطقه نكرد. او به نصايح مشاوران امنيتي سابقش در خصوص يادآوري شرايط ايران هستهاي قبل از برجام نيز توجهي نميكند. ترامپ احساس ميكند كه توانايي مهار ايران و كرهشمالي و حتي چين و روسيه را دارد! او بر اين باور است كه شايد آخرين گزينه براي احياي رهبري امريكا، نبرد نظامي باشد، لذا از بيان علني آن ابايي ندارد ! ترامپ در حالي از جنگ سخن ميگويد كه اكنون ارتش امريكا به تازگي از كابوس هولناك افغانستان رها شده است. ترامپ علاقهمند است كه در تاريخ سياسي امريكا، انجام يك نبرد قدرتمندانه خارجي عليه حداقل يكي از دشمنان سرسخت واشنگتن را در كارنامه خود ثبت كند. چين و روسيه احتمالا تا پايان دوره رياستجمهوري ترامپ، ميزبان پوتين و همتاي چينياش در راس قدرت امپراتوري خويش باشند! شرايط براي وقوع يك نزاع اتمي با كره شمالي نيز به جهت آسيب فراوان ژاپن و سئول امكانپذير نيست. تهران هم اين آمادگي را دارد كه بعد از طي يك بازه زماني به شرايط قبل از برجام بازگردد. برخلاف ترامپ، بسياري از تحليلگران، تجربه موفق حمله موشكي به زرادخانه شيميايي سوريه را در خصوص ديگر دشمنان امريكا در حال حاضر قابل تكرار نميدانند. مهمتر از اين، سرمايه اجتماعي جهاني امريكا است كه همچنان رو به زوال است، سرمايهاي كه اوباما با حمايت هشت ساله خود از نيروهاي موسوم به «دموكراسيخواهان» در جهان براي روز مبادا جمعآوري كرده بود، توسط ترامپ به تدريج در حال نابودي است.
ترامپ اما از تنهايي باكي ندارد! چراكه معتقد است كه يك امريكاي قدرتمند توانايي رهبري جهان را در هر حالتي خواهد داشت. گزارش او جداي از بلندپروازيهاي هميشگياش، نقاط تاريكي نيز مانند دستور بازگشايي بازداشتگاه ضدانساني گوانتانامو را به همراه داشت كه اگر مهمتر از موضوع افزايش شكاف اجتماعي در امريكاي ابرقدرت نباشد، كمتر از آن نخواهد بود. ترامپ همچنين از چگونگي مواجهه جديد ايالات متحده با دشمنان هستهاي و سرسختش سخن نگفت. از خشم فزاينده سياهپوستان تا گسترش نارضايتي در ميان اقشار اقليت امريكا هيچ سخني گفته نشد! ترامپ در كنگره بيشتر شبيه به يك شومن ظاهر شد تا رييسجمهور رسمي ايالات متحده! او بيشتر روياهاي خود را بهصورت سياست جديد امريكا مطرح كرد. نابودي سرمايه سياسي امريكا در سطح جهان از يك سو و از سويي ديگر، گسترش نابرابريهاي اقتصادي و اجتماعي در داخل كشور از جمله مهمترين مسائلي بود كه ترامپ در سخنراني سالانهاش هيچ اشارهاي به آنها نكرد ! در حال حاضر متحدان امريكا به اسراييل تقليل يافته و بعيد است بتواند پشتوانه خوبي براي واشنگتن براي سياستورزي و رهبري امريكا در سطح منطقه پرآشوب خاورميانه شود. در اين ميان اما كاهش محبوبيت ترامپ و در اصل، غلبه عقلانيت بر پوپوليسم امريكايي خبر خوشي است اما مهمتر از همه ترسيم خطوط حركت صحيح و منطقي تهران در چارچوب ضوابط بينالمللي و بالاخص پيماننامه جهاني برجام است كه اميد است تيم برنامهريزي و مشاوره سياسي و امنيتي رييسجمهور كشورمان نسبت به آن حداكثر استفاده را در راستاي حفظ منافع ملي كشور در سطح جهاني به عمل آورند.