تامين حقابهها؛ اولويت اول
شبنم قنواتيزاده
چهره شهر اهواز روز سهشنبه كاملا آكنده از گرد و غبار بود و شعاع ديد هم حداكثر به 50 متر ميرسيد. اين شديدترين آلودگي بر اثر ريزگردها در سال 1396 بود. منشأ ريزگردها هم كانونهاي داخلي است. هر چند اين پديده چند وجهي است و مقابله با آن هم نيازمند مجموعهاي از برنامهها در بلندمدت است اما فوريترين كاري كه بايد در اولويت قرار گيرد تامين حقابه تالابهاست. با تامين حقابه واقعي مورد نياز تالابهاي استان ميتوان تا حدود قابل توجهي آثار منفي خشك شدن آنها را تحت تاثير قرار داد و در نتيجه هوا هم تلطيف شود. متاسفانه در سالهاي گذشته بر اثر نوع بينش مديران به مفهوم توسعه، بسياري از تالابهايمان از دست رفت. تالاب هورالعظيم يكي از تالابهاي مهم ما است كه حفظ آن براي حيات اجتماعي دشت آزادگان و اهواز و سوسنگرد بسيار ارزشمند است. اين تالاب در حوزه مشترك نفتي ايران و عراق قرار دارد و ايران هم نميخواهد تجربه ناموفق و تلخ حوزه مشترك با قطر دوباره برايش تكرار شود كه به اندازه كافي از منابع آنجا برداشت نكرد. براي همين ما با خشك كردن تالاب نفت برداشت ميكنيم. در كشوري مانند امريكا ميبينيم كه حتي برداشت نفت در تالابها با رعايت اصول زيستمحيطي و بدون خشك كردن تالاب انجام ميشود. اما در كشور ما چنين نيست. درباره شيوه برداشت نفت در هورالعظيم شائبهاي وجود دارد كه خشك كردن تالاب و بعد استخراج نفت هزينهها را تا يك چهارم كاهش ميدهد و به همين دليل از تجربههاي جهاني در اين زمينه بهره گرفته نشده است. در حال حاضر بر خلاف تبليغات سازمان محيط زيست كه هميشه قسمتهاي پر آب را به خبرنگاران نشان ميدهند؛ بخش مهم هورالعظيم خشك است. ريزگردهايي كه از سطح خشك شده تالاب بلند ميشوند بسيار ريز و خطرناكند و به گفته برخي پزشكان متخصص استان عامل بسياري از بيماريهاي سخت در استان خوزستان به شمار ميروند. ما براي كار توريستي و گرفتن عكس يادگاري حقابه تالابها را نميخواهيم. بلكه تالاب نقش ريه تنفسي استان را ايفا ميكند. در اين شرايط شائبه ديگري هم وجود دارد كه براي تعطيلي مدارس هم محدوديتهايي تعيين شده تا از ضررهاي اقتصادي و... پيشگيري شود و براي همين ميبينيم كه بسياري از دانشآموزان و ساير گروهها به اجبار بايد از خانه بيرون شوند. اميدوارم در سياستهاي فعلي به گونهاي بازنگري شود كه سازمان حفاظت محيط زيست به جاي اينكه بگويد در استان آب مازاد وجود دارد حقابههاي زيست محيطي را دريافت كند و از طرف ديگر به جاي نهالكاريهاي بيفايده در جنوب شرق اهواز طرحهاي واقع بينانهتري در دستور كار قرار گيرد. چرا كه در حال حاضر بسياري از اين نهالها در منطقه خشك شدهاند و بيفايده بودن اين روش هم روشن است.