هشدار ظريف به ترامپ
در نيويورك
اقدام ايران و واكنش جهان براي امريكا
ناخوشايند خواهد بود
گروه ديپلماسي| آيا دونالد ترامپ، رييس‌جمهور ايالات متحده در توافق هسته‌اي با ايران مي‌ماند؟ اروپا چگونه مي‌تواند سكاندار كاخ سفيد را به تمديد توقف اجراي تحريم‌هاي هسته‌اي ايران قانع كند؟ آيا ايران در برجام بدون امريكا باقي مي‌ماند؟ آيا اروپا مي‌تواند كمپاني‌ها و شركت‌هاي خود را از تحريم‌هاي ثانويه امريكا مصون نگه دارد؟ پرسش‌هايي كه اين روزها در ده‌ها مطلب و تحليل درباره فرجام برجام به چشم مي‌خورد و همين تكرار پرسش‌هاي واحد نشان مي‌دهد كه دونالد ترامپ در نيت اوليه و اصلي خود براي حفظ فضاي ابهام پيرامون ايران تا اين مرحله كه حتي از توافق هسته‌اي خارج هم نشده، موفق عمل كرده است. 21 روز ديگر تا اعلام تصميم ترامپ درباره برجام باقي مانده و به همين دليل تلاش‌ها وارد سير صعودي خود شده‌اند. 500 نماينده از پارلمان‌هاي بريتانيا، فرانسه و آلمان در نامه‌اي به همكاران خود در كنگره امريكا از آنها خواسته‌اند كه مانع خروج ترامپ از برجام شوند. همزمان محمد جواد ظريف، وزير خارجه كشورمان براي سفري چند روزه وارد نيويورك شده و از ليست برنامه‌هاي كاري وي مشخص است كه قرار است در گفت‌وگو با رسانه‌هاي امريكا و سخنراني در اتاق‌هاي فكر اين كشور از آخرين فرصت‌هاي موجود براي روشنگري درباره مضرات خروج امريكا از برجام و بيان راهكارهاي پيش روي ايران در صورت تحقق تهديدهاي رييس‌جمهور امريكا سخن بگويد. در تحولي ديگر رهبران تروييكاي اروپايي هم دست به كار شده‌اند و براساس خبرهاي اعلام شده امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه و آنگلا مركل، صدراعظم آلمان طي چند روز آينده راهي واشنگتن مي‌شوند تا در ديدار با كليددار كاخ سفيد او را به باقي ماندن در برجام متقاعد كنند. در اين ميان ايران مي‌گويد خود را براي سناريوهاي متعدد آماده كرده و محمد‌جواد ظريف، همزمان با ورود به نيويورك در پاسخ به سوال خبرنگاري مبني بر اينكه اگر امريكا از برجام خارج شود، تصميم تهران چه خواهد بود؟ در خاك امريكا به دولت اين كشور هشدار داد و گفت: ايران حتما براساس منافعش عمل مي‌كند، ايران در برجام و بيرون از برجام انتخاب‌هاي گسترده‌اي براي اقدام دارد و حتما اقدامي كه ايران خواهد كرد و واكنشي كه جامعه بين‌المللي به حركت امريكا خواهد داشت، براي امريكايي‌ها بسيار ناخوشايند است.
تشديد فضاي ناامني به اميد اصلاح برجام
رسانه‌هاي امريكايي همزمان با شمارش معكوس براي فرارسيدن روز 22 ارديبهشت برابر با 12 ماه مه، فضاسازي منفي در اين زمينه را آغاز كرده‌اند. فضاسازي‌اي كه در نتيجه آن انتظار دارند اروپايي‌ها تن به پيش‌شرط‌هاي رييس‌جمهور امريكا براي باقي ماندن در برجام بدهند؛ پيش شرط‌هايي كه تحقق يك مورد از آنها مبني بر افزايش تاريخ محدوديت فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران عملا به معناي بازگشايي مجدد پرونده هسته‌اي است. مساله‌اي كه مورد مخالفت جدي ايران قرار دارد و چهره‌اي مانند فدريكا موگريني مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز مي‌گويد در چارچوب توافق موجود ميان ايران و 1+5 قرار ندارد. حضور جان بولتون به عنوان مشاور امنيت ملي جديد امريكا در كنار دونالد ترامپ نيز به قدر كفايت بر نگراني‌ها افزوده است. در همين راستا، رسانه امريكايي نيويوركر در تازه‌ترين گزارش خود به نقل از يك ديپلمات ارشد اروپايي نوشته است كه «جان بولتون» مشاور امنيت ملي جديد امريكا به ميزان زيادي احتمال مي‌دهد واشنگتن از توافق هسته‌اي با ايران خارج شود. به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از «نيويوركر» اين منبع اروپايي كه خواست نامش فاش نشود، گفت: بولتون هفته گذشته در تماس تلفني با او، به فرانسه و آلمان هشدار داده كه انتظار نداشته باشيد با يك سفر به واشنگتن بتوانيد رييس‌جمهور ترامپ را از لغو توافق ايران منصرف كنيد. بر اين اساس، بولتون هشدار داد: «احتمال آن بسيار زياد است كه رييس‌جمهور از توافق ايران خارج شود... اگر به من بود، 3 ماه قبل از آن خارج مي‌شدم». نيويوركر همچنين به نقل از «تام كاتن» سناتور ضد‌ايراني نوشت كسي نبايد شگفت‌زده شود اگر ترامپ در 12 مه (22 ارديبهشت) تعليق تحريم‌هاي هسته‌اي ايران را تمديد نكند.
فرانسه به دنبال تعهد جانبي به امريكا
امانوئل ماكرون، رييس‌جمهور فرانسه به اميد يافتن راهكاري براي باقي ماندن امريكا در برجام در چندماه اخير موضع‌گيري‌هاي متفاوتي داشته است. گاه از وضع تحريم‌هاي جديد غيرهسته‌اي عليه ايران به اميد راضي كردن ترامپ دفاع كرده و گاه خواهان سخت‌گيري بر تهران به دليل فعاليت‌هايش در سوريه و آزمايش‌هاي موشكي شده است. با اين وجود به نظر مي‌رسد كه وي براي نجات برجام راهي واشنگتن مي‌شود و مشاورهاي وي مي‌گويند كه يكي از اصلي‌ترين موضوعات گفت‌وگو ميان او و ترامپ، توافق هسته‌اي با ايران خواهد بود. به گزارش خبرگزاري فارس به نقل از پايگاه خبري-تحليلي «نشنال»، رييس‌جمهور فرانسه انتظار چنداني ندارد در سفر سه روزه به واشنگتن بتواند ترامپ را به ماندن در توافق هسته‌اي با ايران مجاب كند. با اين وجود مقام‌هاي فرانسوي در يك نشست توجيهي در پاريس از قول مشاوران ترامپ گفته‌اند كه او هنوز تصميمي در خصوص توافق هسته‌اي برجام اتخاذ نكرده است. مقام‌هاي فرانسوي گفته‌اند اين سه كشور اروپايي به دنبال اعطاي تضمين‌هايي به ترامپ درباره كارآمدي توافق هستند. به گفته اين مقام‌ها، ماكرون در ديدار با ترامپ، پيشنهاد تعهدات اضافي از سوي كشورهاي اروپايي در قالب يك توافق جانبي بر برجام را مطرح خواهد كرد. توافق مكمل يا جانبي بر برجام پيشنهادي بوده كه اولين‌بار دولت فرانسه بعد از موضع‌گيري‌هاي ترامپ عليه اين توافق هسته‌اي آن را مطرح كرده است. كشورهاي اروپايي گفته‌اند قصد دارند در قالب اين توافق به همكاري‌هايي با واشنگتن براي تشديد فشارها عليه ايران در موضوعات خارج از حيطه برجام متعهد شوند. سفر سه روزه ماكرون به واشنگتن از روز دوشنبه آغاز خواهد شد. رييس‌جمهور فرانسه علاوه بر موضوع برجام با مقام‌هاي امريكايي درباره سوريه، كره شمالي، روسيه و روابط تجاري نيز گفت‌وگو خواهد كرد.