روابط ميان امريكا و رژيم اسراييل در حال يك دگرديسي عجيب است. به نظر ميرسد با وجود همه نفوذ و گستردگي هر چه تلاش ميشود كه جلوي هر گونه اختلاف گرفته شود اما باز هم اتفاقي رخ ميدهد كه اجازه نميدهد همه چيز در آرامش باشد. پس از جنگ جهاني دوم بر هيچكس پوشيده نيست كه اگر امريكا از اسراييل حمايت نميكرد چنين رژيمي در سرزمينهاي اشغالي فلسطيني نميتوانست شكل بگيرد. روابط دو طرف در اين چند دهه اگرچه از فرازو نشيبهاي فراواني برخوردار بوده اما هيچكس باور نميكرد، روزي اسراييل بخواهد جلوي ورود يكي از نمايندگان كنگره امريكا به سرزمينهاي اشغالي را بگيرد. اسراييل روز پنجشنبه اعلام كرد كه اجازه ورود دو نفر از نمايندگان زن مسلمان امريكا را به واسطه فشار دونالد ترامپ به اسراييل نميدهد. اين در حالي است كه دموكراتها هشدار دادند كه اين اقدام ميتواند حمايت حزب را از پشت سر اسراييل بردارد و متحد ديرينه خود را از دست بدهد.
به گزارش گاردين در اين اتفاق بيسابقه طبق گفته اسراييل بناست آنها اجازه ورود ايلهان عمر و رشيده طالب، نمايندگان منتخب كنگره امريكا را ندهند و اين در حالي است كه براي هيات نمايندگان امريكايي كه بناست سفري به سرزمينهاي اشغالي داشته باشند يك برنامه بازديد از كرانه باختري نيز در نظر گرفته شده بود. اين اقدام تنها چند ساعت پس از آن رخ داد كه ترامپ علنا از اسراييل خواست تا اجازه ورود مخالفان سياسي خود را به سرزمينهاي اشغالي ندهد. به طور معمول روساي جمهور امريكا سعي نميكردند به شكل مستقيم خواسته خود را به دولت يا رژيمي ديگر تحميل كنند اما به نظر ميرسد اين بار چنين اتفاقي رخ داده و اسراييل نيز خواسته ترامپ را به طور كامل پذيرفته است.
ايلهان عمر در پاسخ به اين اقدام اسراييل گفت: مقصر اصلي نخستوزير بنيامين نتانياهوست كه فشار ترامپ را پذيرفته است. او در بيانيهاي گفت كه قانون ممنوعيت ورود مسلمانان ترامپ توسط اسراييل نيز اجرا ميشود اما اين بار در برابر دو عضو منتخب كنگره امريكا. ممانعت از ورود ما به اسراييل نه تنها توانايي شناخت ما از اسراييليها را محدود ميكند بلكه اين اتفاق باعث عدم شناخت ما از قلمروي فلسطينيها نيز ميشود.
عمر در ادامه گفت: اين بسيار ناراحتكننده است. اما از اين موضع بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسراييل سوپرايز نشدم، چراكه او پيوسته تلاش كرده در برابر اقدامات براي صلح مقاومت كرده و آزاديهاي مردم فلسطين را محدود كند و اجازه نميدهد، دانش عمومي از واقعيتهاي وحشيانه اشغالگري افزايش پيدا كند و اكنون خود را با رويكرد اسلامهراسي مورد علاقه دونالد ترامپ تطبيق داده است.
رشيده طالب، ديگر نماينده كنگره امريكا كه اصالتي فلسطيني دارد و اجازه ورود به سرزمين مادري خود را به او ندادند، گفت كه اين اقدام نشانه ضعف آنهاست.
نااميدي دموكراتها
دموكراتهاي رد بالاي كنگره امريكا سريعا اقدام اسراييل را محكوم كردند. چاك شومر، رهبر اقليت سناي امريكا در بيانيهاي گفت: مخالفت با ورود اعضاي كنگره ايالات متحده به اسراييل نشاندهنده ضعف و نه قدرت است. اين فقط به روابط ايالات متحده و اسراييل و حمايت اسراييل از امريكا آسيب وارد ميكند. او ادامه داد كه هيچ جامعه دموكراتيكي نبايد از بحث آزاد بترسد. بسياري از حاميان قدرتمند اسراييل كه انتظار داشتند، تصميمي مخالف اين اتخاذ كنند از رويه موجود نااميد خواهند شد.
نانسي پلوسي، رييس مجلس نمايندگان امريكا نيز اعلام كرد كه از اين خبر بسيار ناراحت شده است. او در بيانيهاي گفت كه عدم اجازه ورود زنان كنگره امريكا يعني طالب و عمر نشانه ضعف است و اميدوارم كابينه اسراييل اين موضع خود را تغيير دهد. او همچنين با انتقاد از دخالت ترامپ در اين روند اظهار كرد: اظهارات رييسجمهور در مورد زنان كنگره نشانه ناداني و بياحترامي او نسبت به آنهاست و اين اقدامات دون شأن جايگاه رياستجمهوري امريكاست.
چندين نامزد انتخابات رياستجمهوري امريكا در سال 2020 نيز تصميم گرفتند كه عدم اجازه ورود اين نمايندگان به اسراييل را محكوم كنند. برني سندرز، سناتور ورمونت و نامزد انتخابات رياستجمهوري امريكا عنوان كرد: ممنوعيت ورود نمايندگان كنگره امريكا به اسراييل و فلسطين نشانه بياحترامي شديد به اين نمايندگان منتخب همچنين كنگره ايالات متحده و اصول دموكراسي است. او ادامه داد كه اين اتفاق بسيار منزجركننده است كه يك شخصيت مانند ترامپ بخواهد به اين روش رشيده طالب و ايلهان عمر را مورد حمله قرار دهد. او ادامه داد كه مخالفت با سياستهاي نتانياهو به معناي نفرت از يهوديان نيست. ما در برابر كساني كه نفرت و نژادپرستي را در اسراييل، فلسطين، ايالات متحده و هر جاي ديگر ترويج ميكنند بايد بايستيم.
اليزابت وارن، سناتور ماساچوست و ديگر نامزد حزب دموكرات در انتخابات رياستجمهوري امريكا اين اقدام را شرمآور و بيسابقه خواند. جو بايدن، معاون سابق رييسجمهور و ديگر نامزد حزب دموكرات در توييتر خود نوشت: هيچ دموكراسي نبايد ورود بازديدكنندگان را بر اساس محتواي ايدههاي آنها منع كند حتي ايدههايي كه به شدت به آنها اعتراض دارند.
بهانه جويي
اما بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اسراييل در دفاع از اقدام كابينه خود در راستاي ممانعت از ورود دو نماينده كنگره امريكا گفته است كه كابينه اين رژيم در راستاي دفاع از عدم ورود افرادي كه قصد دارند به اسراييل آسيب بزنند و احساسات عليه اسراييل را برانگيخته كنند جلوي ورود آنها را گرفته است. او در بيانيه خود مدعي شد: هيچ كشوري (رژيم) در جهان وجود ندارد كه بيش از اسراييل به كنگره ايالات متحده امريكا احترام بگذارد. او ادامه داد كه كابينهاش در نظر دارد در صورت ارسال درخواست به دلايل بشردوستانه اجازه دهد خانم طالب كه يك تبعه فلسطيني نيز محسوب ميشود براي ديدار با اعضاي خانواده خود در كرانه باختري حضور پيدا كند.
اما اين تصميم كابينه نتانياهو به حدي چالشبرانگيز بوده كه حتي كميته روابط عمومي امريكا و اسراييل كه به ايپك معروف است و بزرگترين لابي اسراييل در واشنگتن محسوب ميشود از اين تصميم انتقاد كرد. اين گروه در حساب توييتر خود نوشت: ما از پشتيباني خانم عمر و طالب از جنبش ضد اسراييلي تحريم اسراييل مخالفيم. اما معتقديم كه هر يك از اعضاي كنگره بايد بتوانند از اسراييل به عنوان يك متحد دسته اول بازديد كرده و يك سفر به آن را تجربه كنند. جي استريت، يك گروه لابيگري كه خود را به عنوان يك صداي مستقل جامعه يهوديان مستقر در واشنگتن ميداند، اعلام كرد كه حركت اسراييل خطرناك، اشتباه و غيرقابل قبول است.
ما ممكن است با ديدگاههاي خانم طالب و عمر مخالف باشيم اما رويكرد درست براي كشوري كه مدعي است به دموكراسي احترام ميگذارد و از بحث و انتقاد استقبال ميكند نه اينكه بخواهد آن را تعطيل كند. جرمي بن ايمي، رييس اين لابي ميگويد: اين واقعيت كه رييسجمهور ترامپ قبل از اعلام اين خبر روي ممنوعيت ورود اين نمايندگان به اسراييل توييت كرد، نشان ميدهد كه اين تصميم صرفا سياسي و ايدئولوژيك بوده است.
تلاش ترامپ براي جلوگيري از سفر
ماه گذشته ران درمر، سفير اسراييل در ايالات متحده گفت: اين دو زن در كنگره مجاز به بازديد از اسراييل خواهند بود چراكه ما به كنگره ايالات متحده و اتحاد بزرگ بين اسراييل و امريكا احترام ميگذاريم. گفتني است، هفته گذشته گزارشهايي منتشر شد مبني بر اينكه ترامپ نتانياهو را ترغيب كرده كه از ورود عمر و طالب به اسراييل جلوگيري كند. برخي قصد داشتند اين نظريه را جا بيندازند به دليل اينكه آنها قصد تحريم اسراييل را داشتند پس بايد از ورود به اسراييل تحريم شوند.
اما پيش از اعلام اين خبر توسط مقامات اسراييلي كه اجازه ورود اين دو نماينده كنگره امريكا را به سرزمينهاي اشغالي نميدهد، تلاش كرد تا به نحوي روي تصميم اسراييل اثرگذار باشد. او در توييتر خود نوشت: اگر اسراييل اجازه دهد، نمايندگان طالب و عمر به آنجا بروند يك نمايش ضعيف ارايه ميدهند. او ادامه داد كه آنها از اسراييل و كليه يهوديان متنفر هستند و هيچ حرفي براي گفتن همچنين انجام گفتوگو نميتوانستند، انجام دهند. او مثل گذشته سعي كرد از اين فضا عليه حزب دموكرات استفاده كند و گفت: رشيده طالب و ايلهان عمر چهره عمومي حزب دموكرات هستند و همه آنها نيز از اسراييل متنفر هستند. گفتني است، مخالفت ترامپ با آنها در اصل به دليل مشكل با اسراييل نيست بلكه مخالفت اصلي آنها به دليل انتقادات شديد عليه دولت دونالد ترامپ است كه ترامپ سعي كرده به بهانه اسراييل عليه مخالفان خود دست به اقدام اساسي بزند.
ماه گذشته ميلادي دونالد ترامپ انتقادات جدي را عليه عمر طالب و دو زن ديگر كنگره يعني اوكاسيو كورتز و آينا پرسلي انجام داد و به همه آنها گفت از همان جايي كه آمديد به همان جا بازگرديد. اما اين توهين دونالد ترامپ در حالي مطرح ميشود كه هر 4 زن كنگره امريكا همگي شهروندان امريكا هستند و جز ايلهان عمر همگي در امريكا متولد شدهاند. در آن زمان نيز توييتهاي ترامپ به دليل رگههاي نژادپرستانه مورد انتقاد قرار گرفت اما رييسجمهور حاضر به عقبنشيني نشد. او حتي در يك كمپين انتخاباتي از طرفداران خود خواست تا با شعارهاي بسيار جنجالي او را مجبور كنند به خانه خود بازگردد.
طالب و عمر قصد داشتند از بيتالمقدس، بيتلحم، رامالله و الخليل بازديد كنند و طبق برنامه بنا بود با فعالان صلح اسراييلي و فلسطيني همچنين سازمانهاي حقوق بشري نيز ديدار كنند. آنها هيچ برنامهريزي براي ديدار با مقامهاي اسراييلي نداشتند و اين را ميتوان يك دهنكجي به مقامهاي اسراييلي نيز دانست. اما جلوگيري از انجام اين سفر نيز نشان داد كه ماهيت كابينه كنوني به نحوي است كه قصد ندارد، اجازه دهد كسي از شرايط داخلي منطقه به خوبي مطلع شود.
گسترش نگاه ضد اسراييلي در حزب دموكرات
در حال حاضر يك واقعيت را نبايد ناديده گرفت، نسلي در امريكا شكل گرفته كه ديگر مانند گذشته، وابستگي زيادي به اسراييل ندارد. حتي طرفدار جنبشهاي ضد اسراييلي از جمله تحريم اسراييل نيز هستند. آنها به نحوي طرفدار اين هستند كه به همدستي اسراييل و امريكا براي اشغال فلسطين خاتمه دهند. هر چند در حال حاضر بدنه حزب دموكرات طرفداران و متحدان اسراييل محسوب ميشوند اما اكنون گروهي در اين حزب شكل گرفته كه روز به روز تقويت ميشوند و روندي ضد اسراييلي را در پيش گرفتهاند. نيويورك مگزين در مقالهاي عنوان ميكند، بنيامين نتانياهو و كابينهاش اكنون در حال تحقير كردن افرادي در امريكاست كه ضد اسراييل فعاليت ميكنند. او حتي دامنه اين تحقير را به باراك اوباما، رييسجمهوري سابق امريكا نيز كشانده و خود را هر چه بيشتر به سمت حزب جمهوريخواه سوق داده است. نتانياهو و متحدان به نحوي در حال نشان دادن خود به عنوان يك حكومت آپارتايد هستند كه اين پروژه و اقدامات وظيفه ليبرالهاي ضد اسراييل در داخل امريكا را آسانتر از گذشته ميكند. هر چند بدنه حزب دموكرات كماكان به حمايت از اسراييل ادامه ميدهد اما بخشي از جامعه حزبي امريكا به خصوص گروههاي نزديك به برني سندرز اين نوع اقدامات اسراييل را تقويت ميكنند. نشانههايي وجود دارد كه افكار عمومي در امريكا به خصوص از سمت حزب دموكرات به آرامي رفتهرفته رويكردي خصمانهتر با اسراييل پيدا ميكند. در نظرسنجي كه در سال 2014 انجام شد، نيمي از دموكراتهاي زير 30 سال امريكايي از تحريمهاي اقتصادي اسراييل حمايت ميكردند. اكثريت قريب به اتفاق نيز ترجيح ميدادند در جنگ اسراييل و فلسطين بيطرف بمانند. در ميان اين افراد اكثرا علاقهمند بودند كه دولتشان از فلسطينيان حمايت كنند. بخشي از اين تغيير را ميتوان به جمعيتشناسي نيز نسبت داد. اكنون جمعيت اسپانيايي، امريكايي و آفريقايي و امريكاييتبار به نسبت سفيدپوستان در جامعه جوانان حزب دموكرات رو به افزايش است و آنها بيشتر با مصايب جامعه فلسطين ابراز همدردي ميكنند. در حقيقت 44 درصد از اسپانيايي-امريكاييها از هر سن و احزاب سياسي از مجازات اسراييل به دليل جلوگيري از فعاليتها در راستاي حل و فصل بحران خاورميانه در سال 2014 حمايت ميكردند. اين تصوير مربوط به 5 سال پيش است و اين روند نيز رفتهرفته رو به افزايش است و جامعه امريكا را ديگر نميتوان يك طرفه به نفع اسراييليها دانست و اكنون سرزمينهاي اشغالي بيش از آنكه به طرف مقابل كمك كرده باشد بلكه به جنبش تحريم عليه اسراييل يك كمك آسان انجام داده و نشان ميدهد كه صحبت از آزادي بيان در اسراييل شبيه يك جوك ميماند و هر روز به سمت يك آپارتايد قومي سوق پيدا ميكند.
اسراييلسازي امريكا
سايت فوروارد در گزارشي نگاه جالبي نسب به ديدگاه ترامپ و نزديكان او در خصوص اسراييل ارايه ميدهد. اسراييل شايد مكاني باشد كه ترامپ و طرفدارانش آرزوي آن را دارند. چراكه توانستند رژيمي به شكل مذهبي و قوميتي ايجاد كنند. چيزي كه شايد ترامپ و نزديكانش علاقهمند باشند از امريكا چيزي مانند اسراييل بسازند. حكومتي در اختيار سفيدپوستان كه برتري نژاد سفيد در آن نمايان باشد و مسيحيت به عنوان يك ايدئولوژي در آن وجود داشته باشد. اسراييلسازي امريكا پروژهاي است كه شايد ترامپ و نزديكانش به دنبال آن باشند. اما مجموعه شرايط نشان ميدهد كه شايد بنيامين نتانياهو تا چند ماه ديگر در قدرت نباشد و دونالد ترامپ نيز تا يك سال ديگر كاخ سفيد را ترك كند كه اين موضوع ضربه سنگيني را به نژادپرستي و رويكرد برتري يك قوميت و نژاد كه طي سالهاي اخير رشد پيدا كرده، وارد كند.