شفافيت ملت

امروز شاهد آن هستيم كه مجلس شوراي اسلامي ايران در اقدام بي‌سابقه‌اي به سوي يك تغيير ساختار فرهنگي پيش مي‌رود. اگر اين را تغيير ساختار فرهنگي مي‌نامم بايد دليل بياورم كه چرا در سياسي‌ترين عرصه هم بنده به دنبال طرح موضوع فرهنگي هستم. مگر مجلس چه مي‌كند كه اينقدر جلوه كرده و آن را مي‌شود ستود و اسم آن را تغيير يا دگرگوني ساختار فرهنگي ناميد؟ روزي كه دولت جديد بحث بازنگري در يارانه‌ها را مطرح كرد، مدام سخن از حذف يارانه‌هاي دهك‌هاي بالا بود و دولت در همان اول سياستش مي‌گفت كه كسي در حساب‌هاي مردم سرك نمي‌كشد چراكه «ضررش بيش از منفعتش به نظر مي‌رسيد»*. يعني دولت اين نكته را تاييد كرد كه قرار نيست حساب‌هاي خود مردم به صورت اجباري شفاف باشد. اما گفتمان شفافيت به خصوص بعد از انتخاب شوراي شهر اخير تهران هر روز بيشتر تقويت شد و اينك به جايي رسيده كه حتي مجلس هم در راي‌گيري داخلي خود به دنبال شفافيت است. چگونه ممكن است براي ملتي كه نمي‌خواهد حساب‌هاي بانكي‌اش شفاف باشد، دولت و مجلس و همه جهان بايد برايش شفاف باشد؟ مردمي كه در پروفايل‌هاي خود به جاي عكس خودشان عكس گل و بلبل مي‌گذارند تا كسي آنها را نبيند و صاحب نظرات جدي و جك‌ها را نشناسد و برخي هم ده‌ها پروفايل گوناگون براي ساختن اطلاعات نابسامان دارند، چگونه مي‌خواهند در كشور آنها دولت‌ها و مديران شفاف و عين كف دست باشند؟ آيا تا كنون فكر مي‌كرديم كه دولت‌ها و مديران و مردمان ناپيدا از كران تا كران جهان سر ما كلاه مي‌گذاشتند؟ خير! اينها همه‌اش كلاه خودمان است. براي ملتي كه خودشان شفاف نيستند و خود را از همسايه و حتي در و پنجره مي‌پوشانند تا كسي از راز، حساب و ملكيت‌هاي آنان خبر نداشته باشد، كه خداي نكرده يكي برايش ماليات مي‌برد و ...

ديگري از او قرض مي‌خواهد، طبيعي است كه شاه‌دزدهايي پيدا شوند كه همه ‌چيز را از خود جماعت پنهانگر پنهان كنند. صورت ساده اين همه استدلال اين است كه آيا خودمان تا جايي شفاف هستيم كه از دولت‌ها و حتي خارجي‌ها مي‌خواهيم شفاف باشند؟ يقين اين است كه اگر ملتي شفاف باشد، شفافيت آن بر جهان سرايت خواهد كرد. يك گفتمان انتخابي از شوراي شهر تهران چگونه به مجلس سرايت كرده كه آن را در انتخاب‌هاي خود شفاف مي‌كند اما نكته اين است كه غالب تحولات ساختاري و فرهنگي ما از همان رده مياني و بالا شروع شده و در همان رده هم از ياد رفته است و تا وقتي كه از سوي جامعه برنخيزد عملا راه به جايي نخواهد برد.