آقاي غرويان! راهپيمايي اربعين از مدتها قبل آغاز شده و باتوجه به نزديك شدن به روز اربعين در حال اتمام است، به نظر شما مهمترين ابعاد راهپيمايي روز اربعين چيست؟
توجه داشته باشيم كه پيادهروي و راهپيمايي اربعين بيشتر بار معنوي دارد و سيل جمعيت هم بهواسطه اين جاذبيت معنويتي كه در اين مسير و هدف برقرار است، در اين زيارت شركت ميكند و رنج فراواني را نيز متحمل شدهاند. البته عرفا در سلوك عرفاني خود، بارها اين موضوع را مطرح كردهاند كه در برخي مواقع، انسان براي طي طريق بايد رنجهاي جسماني را تحمل كند. براي مثال روزه گرفتن رياضتي است كه انسان را به مراتب معنوي و والايي ميرساند. راهپيمايي روز اربعين را هم ميتوان در زمره همين دسته رنجها قرار داد.
پيادهروي به قصد زيارت امام حسين(ع) با اين شيوه، رنجي را به زائران تحميل ميكند و بر اين اساس عشق معنوي شكل ميگيرد و زائران هم بايد به انگيزه كسب معنويت اين سفر را بروند. اگر انگيزه معنوي در ميان باشد سبب ميشود زائران با يك انرژي مثبت در اين مسير قدم بگذارند و در مسير بازگشت نيز با همين انرژي به زندگي خود بازگردند. به هر حال، ظواهر حال زائران نيز گوياي داشتن همين انرژي مثبت است.
تمام اين موارد با عشق و علاقه به امام حسين(ع) و شوق زيارت حضرت ابوالفضل(ع) و اصحاب ايشان رقم ميخورد. چنانكه مشاهده ميكنيم در مسير اين راهپيمايي بسياري از زائران در حال ذكر و دعا بودهاند، برخي از آنها توبه ميكنند و بسياري نيز موفق به توسلات و ارتباطات معنوي ميشوند و درمجموع زائران اين مسير، روح خود را زنده و تازه ميكنند. لذا در درجه اول اين سفر را بهتر است يك سفر معنوي بدانيم.
با توجه به اينكه ميفرماييد وجه معنوي راهپيمايي اربعين بر وجوه ديگر آن اولويت ماهوي دارد، آيا ميتوان براي اين راهپيمايي وجوه اجتماعي نيز برشمرد؟
بله. اين راهپيمايي داراي بهرههاي اجتماعي نيز هست و يكي از مهمترين آنها ايجاد اتحاد و انسجام ملي است. اين پيادهروي ميتواند جهت اتحاد ملي و انسجام اسلامي اثرات سياسي بسيار مهمي را دربر داشته باشد. در اين راهپيمايي تمام افراد با گرايشات سياسي متنوع شركت ميكنند و درواقع حبوبغضهاي سياسي و جناحي در «حبالحسين» ذوب ميشود. جملهاي مشهور ميان شيعيان مطرح است، بر اين مضمون كه «حبالحسين يجمعنا» به اين معنا كه «محبت امام حسين(ع) ما را جمع ميكند.» اين شعار گوياي يك هدف مهم سياسي است و به انسجام و اتحاد مسلمانان اشاره دارد. در اين راهپيمايي سراسري مشاهده ميكنيم كه خيل عظيمي از جمعيت با وحدت و اتحادي مثالزدني درپي هدفي مشترك در حركت هستند و افراد حبو بغضهاي جناحي خود را كنار گذاشته و در اين راهپيمايي شركت ميكنند.
كنار اتحاد در سطح ملي و انسجام در جهان اسلام، آيا وجوه سياسي ديگري بر اين راهپيمايي متصور است؟
ميتوان به وجه افزايش و نمايش قدرتي كه اين راهپيمايي به وجود ميآورد اشاره كرد. در جهان امروز قدرت حرف اول را در منطقه آسياي جنوب غربي و جهان ميزند. اينكه در دنياي امروز اين جمعيت عظيم با هدف و مقصد مشترك، كنار يكديگر قدم برميدارند، گوياي نمايش قدرت اجتماعات اسلامي و افزايشدهنده اين قدرت است. اين راهپيمايي نمايش قدرتي در صحنه بينالمللي است كه ميتواند به افزايش اقتدار مسلمانان در منطقه و جهان كمك كند و توأمان اقتدار نظام جمهوري اسلامي، عراق، شيعيان و مسلمانان را نشان ميدهد. وجه سياسي ديگري كه ميتوان براي اين راهپيمايي قائل شد، اتحادي است كه ميان دو كشور ايران و عراق به وجود ميآورد. باتوجه به اينكه اين دو كشور سالها با يكديگر در نبرد و جنگ رودررو بودهاند و يكديگر را كشتند، امروز به واسطه وجوه مشترك ديني و مذهبي به هم نزديك ميشوند و از يكديگر پذيرايي و استقبال ميكنند. اين همگرايي اجتماعي را نيز ميتوان از بركات اين راهپيمايي برشمرد.
به نظر شما اين راهپيمايي را ميتوان در قالب يك كلاس آموزشي براي نسل جوان تعريف كرد؟ به نظر شما نسل جديد و جوان به چه شكلي با مراسم راهپيمايي اربعين مواجه ميشوند؟
جامعهپذيري نسل جوان براساس آموزههاي ديني كه در جامعه ايران ريشهاي ديرپا دارند، مهم است و راهپيمايي اربعين اين ظرفيت را دارد كه اين آموزش را انجام دهد. آموزش غيرمستقيم وحدت، محبت و عاطفه به جوانان و نسل جوان به واسطه اين راهپيمايي انجام ميشود. نسل جديد با ديدن اين گردهمايي زائران كه به عشق امام حسين(ع) جمع شدهاند، با مفاهيم و ارزشهاي مهمي همچون اتحاد، ايثار، نوعدوستي و وفاداري آشنا ميشوند. طي اين راهپيمايي نسل جوان آموزش لازم را ميبيند و با انرژي مثبتي كه به دست ميآورد، در زندگي تصميمات درستي ميگيرد. آنها بهواسطه اين انرژي مثبت در زندگي اجتماعي در راستاي آرمانها و ارزشهاي جامعه گام برميدارند، اگر روزي كشور را خطري خارجي تهديد كند، با آمادگي در صحنه حضور پيدا ميكنند و به دفاع از اين خاك و بوم برميآيند.
در پاپان اگر توصيهاي به زائران راهپيمايي روز اربعين يا نسل جوان داريد، بفرماييد.
در مجموع لازم است به اين نكته توجه بيشتري داشته باشيم كه زائران در اين سفر قصد معنويت كنند و مقاصد ديگر را به ذهن خود راه ندهند. اگر چنين قصدي در ميان باشد، رنجهاي اين سفر هموار ميشود. توصيه ميشود در اين سفر اصلا مباحث سياسي و جناحي طرح نشود و راهپيمايان بيشتر به مسائل و مباحث اخلاقي توجه كنند. توصيه ديگري كه به زائران كربلاي حسيني داريم، اين است كه زائران زود برگردند و اين ازدحام را كم كنند. بخشي از آموزههاي اين راهپيمايي به ايثارگري مربوط ميشود. آنجا به دليل كمبودها، نوبت را به ديگران بدهند و وقتي كه موفق به زيارت شدند، سريعتر برگردند و ازدحام، شلوغي و مشكلاتي كه بهواسطه آن ايجاد ميشود را كمتر كنند تا همه مشتاقان از اين سفر يك خاطره خوشي را در ذائقه خود به يادگار نگه دارند.
در دنياي امروز اين جمعيت عظيم با هدف و مقصد مشترك، كنار يكديگر قدم برميدارند، گوياي نمايش قدرت اجتماعات اسلامي و افزايشدهنده اين قدرت است.
آموزش غيرمستقيم وحدت، محبت و عاطفه به جوانان و نسل جوان به واسطه اين راهپيمايي انجام ميشود.
وجه ديگري كه براي راهپيمايي اربعين ميتوان قائل شد اتحاد ميان ايران و عراق است.