مستمعان رييسجمهوري ديگر به سخنرانيهاي در لفافه او عادت كردهاند. در آستانه سومين سال از روي كار آمدن دولت دوازدهم و پس از تغيير رويكرد حسن روحاني از آغاز به كار دولت دوم، او اغلب به هر چيز تلويحا اشاره كرده است. از همينرو سخنراني روز چهارشنبه رييسجمهوري در هيات دولت و در ميان اعضاي كابينه كه در واقع در بخشهاي مختلف، پاسخي در لفافه به منتقدان و مخالفان بود هم چندان عجيب به نظر نميرسيد تاكيد كرد اگرچه بايد به اقتصاد درونزا و مقاومتي توجه داشت، اما باز هم تعامل با جهان راه رسيدن به اقتصاد قدرتمند خواهد بود. روحاني در خلال اظهاراتش بهطور تلويحي به احتمال رد دو لايحه الحاق دولت جمهوري اسلامي به دو كنوانسيون پالرمو و CFT اشاره كرد و به تصميمگيران در اين حوزه گفت كه بايد در قبال مردم و راي اكثريت پاسخگو باشند.
روحاني همچنين از هواپيماي اوكرايني گفت. دولت اين روزها تنها مرجعي است كه رسانهها ميتوانند بنا بر شرايط موجود، از آن خواهان بررسي ابعاد موضوع انهدام هواپيماي اوكرايني باشند. شايد از همينرو روحاني در خلال اظهاراتش تاكيد كرد كه از اينجا به بعد بررسي مسائل فني بر عهده سازمان هواپيمايي كشور و مجازات عاملان بر عهده قوه قضاييه خواهد بود.
دشمن از قدرت مردم هراس دارد نه قدرت نظامي و امنيتي
رييسجمهوري در اين نشست، بزرگترين قدرت در كشور را قدرت ملي و مردمي توصيف و تاكيد كرد كه «مردم ايران بزرگترين قدرت ما هستند و هيچ قدرتي بالاتر از حضور، ايستادگي، فداكاري و اتحاد مردم نداريم. هر جا با مشكل مواجه شديم، با حضور، اتحاد و وفاق مردم از اين مشكلات عبور كرديم.» روحاني همچنين اذعان داشت كه هراس عمده دشمنان از قدرت اقتصادي، نظامي و امنيتي ايران نيست؛ بلكه دشمنان از قدرت مردمي و فرهنگي ايران به شدت در هراس هستند، چراكه ملتي كه خودش را براي ايثار و فداكاري آماده كند، چنين ملتي از قدرت بسيار عظيم و بزرگي برخوردار و شكستناپذير است.
قدرت اقتصادي بدون قدرت سياسي ناممكن است
روحاني در ادامه به قدرت اقتصادي كشور اشاره و تاكيد كرد كه در سايه صادرات غيرنفتي درآمدهاي كشور افزايش يافته و قريب به 20 ميليارد دلار صادرات به بانك مركزي واريز شده است. روحاني همچنين به تقويت حوزه توريسم و گردشگري نيز اشاره كرد و گفت: «امروز كشورهايي در جهان هستند كه به اندازه درآمد نفتي ما در يكسال معمولي، از بخش توريسم درآمد دارند و كشور ما ميتواند با توجه به برخورداري از امنيت و آثار تاريخي، تنوع اقليمي و زيباييهاي طبيعي بالاترين درآمد را از لحاظ توريسم داشته باشد.» حوادث اخير گزارشهاي داخلي حاكي از آن بود كه قريب به 80 درصد تورهاي گردشگري به مقصد ايران لغو شده است. شايد از همينرو روحاني در جلسه هيات دولت ديروز بر اين مهم و به خصوص عنصر امنيت تاكيد كرد.
رييسجمهوري با تاكيد بر اينكه قدرت اقتصادي بدون قدرت سياسي امكانپذير نيست، گفت: «نميتوان با دنيا رابطه و تعامل نداشته باشيم، اما قدرت اقتصادي پيدا كنيم. بدون ترديد اگر بخواهيم توليداتمان افزايش پيدا كند بايد بازارهاي ديگر را در اختيار داشته باشيم لذا در اقتصاد مقاومتي توجه به حوزه درونزا و برونزا مورد تاكيد قرار گرفته است، اما ظاهرا عدهاي برونگرا را درونزا ميخوانند.» روحاني چند روز پيش در جمع مديران بانك مركزي نيز گفته بود كه «بلد نيست» بدون تعامل با دنيا مشكلات اقتصادي را حل كند؛ جملهاي كه با هجمههاي بسياري از سوي مخالفان و رقبا مواجه شد. روحاني البته در خلال صحبتهايش به بخش مقوله اقتصاد مقاومتي نيز اشاره كرد و گفت البته كه هر قدر به سمت خودكفايي و خوداتكايي حركت كنيم، نشاندهنده توانمندي و هنرمان است، اما در عين حال بايد به سمت صادرات هم حركت كنيم؛ چراكه بدون صادرات نميتوانيم رقابت و پيشرفت علمي داشته باشيم. رييسجمهوري تاكيد كرد كه اگر توان سياسي نداشته باشيم حتي اگر بتوان قدرت اقتصادي را در داخل ايجاد كرد و اين ناممكن با عصاي موسايي ممكن شود، اين قدرت در منطقه و جهان تاثيرگذار نخواهد بود.
روحاني در اين بخش از اظهاراتش تلاش كرد، سخنراني چندي پيش خود را توضيح دهد كه تاكيد داشت: «قدرت اقتصادي در كنار قدرت سياسي، فرهنگي و امنيتي ساخته ميشود و قابل جدا كردن نيست و اگر كسي تصور ميكند ميتوان اينها را از هم جدا كرد بدون ترديد مسائل استراتژيك دنيا را به خوبي درك نكرده است.»
بايد برابر مردم پاسخگو باشيد
روحاني تلويحا به بسته شدن پرونده پالرمو و CFT در مجمع تشخيص مصلحت نظام اشاره كرد و گفت: «اگر كسي در كشور ميخواهد اقدامي انجام دهد كه با قدرت ملي كشورمان سازگار نيست حتما مسوول است و بايد برابر مردم پاسخگو باشد. اگر كسي كلام، سخن و مصوبهاش به يك تنش غيرضروري تبديل شود بايد به مردم پاسخگو باشد و اگر قوانين و مقرراتي تصويب ميشود كه رابطه بانكي و مالي كشورمان را با دنيا دچار مشكل ميكند بايد در مقابل آن مسوول بوده و به مردم جوابگو باشد.»
او همچنين تلاش كرد تلويحا راي مردم در سالهاي 92 و 96 را واكاوي كند و بگويد كه بايد از راي اكثريت تبعيت كنند. روحاني تاكيد كرد: «هيچ نهاد غيرانتخابي در كشور وجود ندارد و همه نهادها و مسوولان مشروعيت خود را از اراده و خواست مردم كسب ميكنند. لذا به همين دليل است كه مردم را پاي صندوق راي دعوت ميكنيم والا چه لزومي دارد كه اكثريت مردم در انتخابات شركت كنند... همه بايد بدانند كه بالاتر از مردم و بالاتر از قانون نداريم. هيچ نهادي مقدس نيست مگر اينكه در چارچوب قانون و خواست مردم حركت كند.» رييسجمهوري همچنين با اشاره به بيعت گرفتن پيامبر از زنان و مردان اذعان داشت كه «بخش بزرگي از مشروعيت اجتماعي و حقوقي از مردم گرفته ميشود و به همين دليل هر كاري در كشور انجام ميدهيم و نبايد رضايت عامه را ناديده گرفت. رضايت خاصه و رضايت يك جناح و يك قوم ما را به جايي نميرساند و بايد رضايت عامه مردم را مدنظر قرار دهيم و بر اين اساس اقدام و حركت كنيم.» روحاني گفت: «اگر مردم به خوبي بدانند كه امروز و فردا راي و نظر آنها حاكم است بيترديد اگر از عملكرد فردي ناراضي بودند در انتخابات بعدي ميتوانند جبران كنند و در چنين حالتي به آينده اميدوارتر خواهند بود.»
ايران به دنبال سلاح هستهاي نيست
رييسجمهوري در بخش ديگري از سخنان خود به روي آوردن سه كشور اروپايي به مكانيسم ماشه اشاره و تاكيد كرد كه آنها نبايد دچار اشتباه شوند؛چراكه امريكا با خروج از برجام مرتكب خطاي برزگ اخلاقي، سياسي و حقوقي شده است. روحاني خطاب به آلمان، فرانسه و بريتانيا گفت: «آيا شما هم ميخواهيد خطا و اشتباه كنيد؟ شما ميدانيد در توافقي كه به نام توافق هستهاي با هم انجام داديم همه تعهداتي داريم و بايد به آنها عمل كنيم، اين چه حرف مستكبرانهاي است كه يك دولتي بگويد من به تعهد خود عمل نميكنم، اما شما بايد به آن متعهد باشيد. شما بعد از خروج امريكا، مگر به ما 11 تعهد نداديد كه به آن عمل كنيد؟ به كدام يك از آنها عمل كردهايد؟» رييسجمهوري بار ديگر به «تعهد برابر تعهد» اشاره و تاكيد كرد: ايران از برجام خارج نشده و نميخواهد برجام را از بين ببرد، اما هر روز همه كشورهاي عضو اين توافق به تعهدشان عمل كردند، ايران نيز به تعهداتش عمل خواهد كرد. او در ادامه خطاب به سه كشور اروپايي گفت: « اگر تخلفي كرديد و تعهدي را زير پا گذاشتيد، مسوول تمام تبعات آن شما هستيد. جمهوري اسلامي ايران به دنبال سلاح هستهاي نبوده و نيست، حتي اگر برجام و پادمان هم از بين برود و روابط كشورمان با آژانس بينالمللي هستهاي خوب يا بد باشد، به دنبال سلاح هستهاي نيستيم و بر مبناي فتواي رهبري عزيز و مطابق تعهد اخلاقي هيچ وقت دنبال سلاح هستهاي هم نميرويم اما در عين حال ميخواهيم روابط خوب با شما داشته باشيم. اگر به تعهدات خود عمل كنيد، ما هم عمل ميكنيم.» او گفت: «در جايي كه نميخواهيد كاري كنيد، نگوييد كه ناتوان و ضعيف هستيد اما چطور در جايي كه ميخواهيد تخلف كنيد، توانمند ميشويد؟ جايي كه بايد به عهد خود عمل كنيد، ناتوان ميشويد و ميگوييد امريكا فشار ميآورد و نميتوانيد و از ما عذرخواهي ميكنيد.»
راهاندازي مركز نوآوري به ياد 176 جانباخته پرواز نافرجام
رييسجمهوري در ادامه با اظهار تاسف مجدد نسبت به سقوط هواپيماي اوكرايني گفت: «به مردم عزيزي كه در اين سانحه تاسفانگيز، عزيزانشان را از دست دادهاند و هم به مردم ساير كشورهايي كه اتباعشان در اين هواپيما بودند، مجددا تسليت ميگويم و يادشان براي هميشه زنده خواهد ماند، مطمئن باشيد كه جمهوري اسلامي ايران با همه ابزار و امكانات خود اين حادثه را مورد بررسي قرار خواهد داد و به همه تعهدات خود به لحاظ حقوقي كاملا متعهد است و دستورات لازم در اين زمينه داده شده است.»
روحاني همچنين خبر داد كه به زودي مركز مهم نوآوري در زمينه توسعه هوش مصنوعي تحت عنوان «176» برگرفته از تعداد مسافران هواپيماي اوكرايني بهويژه 13 نفري كه در زمينه علم و دانش فعال بودند، راهاندازي خواهد شد. رييسجمهوري همچنين تاكيد كرد كه امور فني و تخصصي از اين پس بر عهده متخصصان امر و سازمان هواپيمايي كشور است. اين سازمان روز سهشنبه با انتشار گزارش اوليه خود براي نخستينبار تاييد كرد كه دو موشك به هواپيماي اوكرايني اصابت كرده است. روحاني همچنين باز هم تاكيد كرد كه در اين حادثه به هر نتيجهاي برسيم به مردم اعلام خواهيم كرد و قوه قضاييه نيز مسووليت خود را انجام خواهد داد.