برني سندرز به نفع جو بايدن كنار كشيد
تعبير كابوس ترامپ
ميثم سليماني
نتيجه انتخابات مقدماتي رياست‌جمهوري امريكا بسيار زودتر از تصور به پايان رسيد. با كناره‌گيري برني سندرز، اكنون جو بايدن مي‌تواند ادعا كند نامزد نهايي حزب دموكرات است. برني سندرز سناتور ايالت ورمونت در دو دوره متوالي دو كمپين هدفمند و قدرتمند را براي رياست‌جمهوري راه‌اندازي كرد كه اگرچه نتيجه نهايي پيروزي او در انتخابات درون حزبي نبود ولي موجي از مطالبات را ايجاد كرد كه نخبگان امريكايي مجبور به ديدن اين خواسته‌ها شدند و نتوانستند بي تفاوت از كنار آن عبور كنند. هيلاري كلينتون در سال 2016 دقيقا در همان‌جايي باخت كه نقطه قوت برني سندرز بود. در آن سال اگرچه سندرز در نهايت با دلخوري از هيلاري كلينتون حمايت كرد اما طرفداران وي هيچگاه پشت سر كلينتون براي مقابله با ترامپ قرار نگرفتند و البته برخي نيز بر اين تصور بودند كه قطعا دونالد ترامپ پيروز اين رقابت نخواهد شد. در سال 2020 نيز يك‌بار ديگر تاريخ تكرار شد. برني سندرز كمپين خود را به خوبي راه‌اندازي كرد و به پيش برد. شروع خوب او در ايالت‌هاي اوليه كه در آن انتخابات درون حزبي برگزار شد بسياري را به اين باور رسانده بود كه 2020 سال برني سندرز و پيروزي او در انتخابات است. ولي نكته اينجا بود كه به ناگاه همه‌چيز تغيير كرد. تمام ميانه روهاي حزب دموكرات باهم متحد شدند تا سندرز را شكست دهند و حتي كمپين سندرز نيز اين تصور را نمي‌كرد كه چنين اتفاقي رخ دهد. سندرز حتي در مناطقي كه پيش‌تر در آن شگفتي‌ساز شده بود و خيال راحتي براي پيروزي در آن داشت نيز شكست خورد. ميشيگان يكي از ايالت‌ها بود كه سندرز در سال 2016 با پيروزي در آن يك شگفتي بزرگ ساخته بود ولي اين‌بار در همين ايالت به جو بايدن باخت. رفته رفته همه نامزدهاي حزب نيز كناره‌گيري كردند تا تنها بايدن و سندرز باقي بمانند. با پيشي گرفتن بايدن در بسياري از ايالت‌ها و پيروزي در روزهاي حساس انتخابات بسياري از گمانه‌زني‌ها بر اين مبنا بود كه به احتمال زياد بايدن مي‌تواند پيروز نهايي انتخابات درون حزبي دموكرات‌ها باشد ولي به نظر مي‌رسيد كه سندرز به مسير خود ادامه دهد. نقطه قوت سندرز برگزاري كمپين‌هاي بزرگ با جمعيت بالاي طرفداران بود. او درهر نقطه‌اي مي‌توانست تعداد زيادي از طرفداران خود را جمع كند و براي آنها سخنراني داشته باشد. حتي در مناظره‌ها نيز حضور تماشاچيان باعث مي‌شد كه سندرز عملكرد بهتري از خود نشان دهد. ولي با شيوع و گسترش ويروس كرونا در سراسر امريكا كمپين‌هاي انتخاباتي به حالت تعليق درآمد حتي مناظره تلويزيوني نيز بدون حضور تماشاچيان برگزار شد. در نتيجه برني سندرز چهارشنبه هفته گذشته رسما اعلام كرد از كمپين انتخاباتي كناره‌گيري مي‌كند تا در عمل جو بايدن نامزد نهايي حزب دموكرات شود.
برني سندرز در يك سخنراني زنده رسما عنوان كرد كه اولويت او مبارزه با ويروس كروناست تا مبارزه انتخاباتي؛ او عنوان كرد من نمي‌توانم به اين كمپين ادامه دهم، چرا كه كشور ما كار مهم‌تري در اين ساعات سخت دارد. سندرز پيروزي را به بايدن تبريك گفت و وعده داد با بايدن براي پيشبرد اهداف ترقي‌خواهانه همكاري كند. او گفت به همراه همسرش تحت تاثير حمايت‌هاي هوادارانش قرار گرفته و اين شعار را تكرار كرد: «بگذاريد جلو برويم. مبارزه ادامه دارد.»
توپ در زمين جو بايدن
به نوشته نيويورك تايمز در حال حاضر بايدن معاون رييس‌جمهور سابق امريكا مي‌تواند خود را نامزد نهايي حزب دموكرات بنامد. او هنوز نتوانسته آنگونه كه بايد در بسيج كردن طيف گسترده‌اي از امريكايي‌ها موفق عمل كند. بر خلاف برني سندرز، بايدن نتوانسته شور و شوق لازم را براي جذب جوانان امريكايي ايجاد كند. اما بايدن به اين دليل توانست درانتخابات اخير پيروز شود كه بسياري از راي‌دهندگان سياست سندرز را بسيار چپ گرايانه مي‌ديدند و از طرفي متقاعد شدند كه بايدن از موقعيت بهتري براي مقابله با ترامپ در ماه نوامبر سال جاري برخوردار است. تا به امروز ليبرال دموكرات‌هاي امريكايي و ترقي‌خواهان بايدن را زيادي محافظه‌كار و نااميدكننده مي‌دانستند. اما با كناره‌گيري سندرز، بايدن 77 ساله فرصت كافي خواهد داشت تا برنامه‌اي جدي براي جذب اين بخش از حزب دموكرات داشته باشد. از همين رو بايدن مي‌تواند برنامه‌هاي منسجم‌تري را در خصوص مراقبت‌هاي بهداشتي و تغييرات آب و هوايي ارايه دهد، چرا كه تا به امروز در اين زمينه چندان شفاف نبوده است.
از طرفي اگر بناست برني سندرز طي روزهاي آينده به صورت جدي پشت سر بايدن قرار گيرد بايد زمينه‌هاي مشتركي بين كمپين بايدن و سندرز ايجاد شود و به احتمال زياد مقام‌هاي هر دو كمپين براي ايجاد فصل مشترك با يكديگر وارد مذاكره شده‌اند و شايد توافق‌هاي پشت‌پرده‌اي نيز تا امروز ميان دو كمپين انجام شده باشد. برخي منابع به نيويورك تايمز عنوان كرده‌اند كه انتظار مي‌رود كمپين بايدن مجموعه‌اي از خواسته‌هاي سندرز را در بحث مراقبت‌هاي بهداشتي و برخي موضوعات ديگر بپذيرد. به خصوص در بحث وام‌هاي دانشجويي كه يكي از شعارهاي اصلي سندرز بوده است. به احتمال زياد طي هفته آينده فضاي روشن‌تري در اردوگاه دموكرات‌ها شكل خواهد گرفت.
اندكي پس از سخنراني سندرز در روز چهارشنبه بايدن نيز بيانيه‌اي صادر كرد و ضمن تشكر از حريف خود از جذب پايگاه طرفداران برني سندرز به پايگاه خود سخن گفت. در بيانيه بايدن آمده است، او فقط يك كمپين را به پيش نبرد. يك جنبش را خلق كرد. اشتباه نكنيد. اعتقاد دارم اين جنبش امروز به اندازه ديروز قدرتمند است. اين براي كشور و آينده‌مان امر خوبي است. بايد منافع ملت و ضرورت شكست دادن ترامپ در اولويت قرار گيرد. بايدن در ادامه خطاب به سندرز گفت به سراغت مي‌آييم و به حرف‌هايت گوش مي‌دهيم. او در پايان همچنين خطاب به طرفداران سندرز وعده داد، مي‌بينم‌تان، مي‌شنوم‌تان و اهميت اتفاقي كه در كشور بايد بيفتد را درك مي‌كنم. اميدوارم به ما بپيونديد، چرا كه به شما نياز داريم.
وعده‌هاي محقق نشده برني سندرز
گفتني است هنگامي كه سندرز قصد داشت براي بار دوم وارد رقابت براي ورود به كاخ سفيد شود وعده داد تا فضاي انتخابات را تغيير دهد و راي‌دهندگان جديدي را به اردوگاه موكرات‌ها وارد كند اما سندرز در نهايت نتوانست آنگونه كه مي‌خواهد ميزان مشاركت جوانان و ساير گروه‌ها را نسبت به گذشته افزايش دهد. از سوي ديگر با شروع انتخابات‌هاي درون حزبي مشخص شد كه سندرز نتوانسته ضعف اصلي خود در انتخابات درون حزبي سال 2016 را بر طرف كند، چرا كه كماكان نتوانسته نظر راي‌دهندگان سياهپوست كه پايگاه اصلي راي دموكرات‌ها هستند را به خود جذب كند. او در ايالت‌هاي جنوبي مانند آلاباما، كاروليناي جنوبي، مي‌سي‌سي پي و ويرجينيا نتوانست در برابر حاميان سياهپوست جو بايدن كاري از پيش ببرد و حتي در طرف مقابل بايدن توانست در انتخابات اخير بخشي از راي سفيدپوستان حامي سندرز را از او بگيرد.
در سوي ديگر ماجرا، برني سندرز بيش از آنكه يك سناتور دموكرات ايالت ورمونت باشد يك سناتور مستقل شناخته مي‌شد و از طرفي نتوانست رويكرد خود را به عنوان يك سوسيال دموكرات در حزب پيش ببرد بلكه بيشتر اورا يك چپ‌گراي صرف مي‌ديدند كه قصد دارد ديدگاه‌هاي خود را به بدنه جامعه امريكا تزريق كند.
همچنين برني سندرز توانسته بود با مطرح كردن بيمه درماني براي همه، كالج بدون شهريه و همچنين تقويت طبقه كارگر امريكا براي خود محبوبيتي قابل توجه ايجاد كند اما در سوي ديگر اين سياست‌ها با مخالفت جدي رهبران حزب، نمايندگان منتخب و حاميان مالي حزب و حتي راي‌دهندگان مواجه شد، چرا كه برخي راي‌دهندگان تفكرات او را نزديك به چپ افراطي مي‌ديدند.
البته شخص برني سندرز اين نوع استدلال‌ها را نمي‌پذيرفت، چرا كه او معتقد بود در مباحث ايدئولوژيك در حزب پيروز شده است و اكنون اكثريت قريب به اتفاق دموكرات‌ها از برنامه مترقي او حمايت مي‌كنند. ولي بايد اين واقعيت را پذيرفت كه در اين دوره از انتخابات نتوانست افكار مترقي خود را براي راي‌دهندگان قابل پذيرش كند، چرا كه آنها فردي را مي‌خواستند كه بتواند ترامپ را شكست دهد و نتيجه اين انتخابات چه درست يا غلط بايدن بود.
ميراث فراموش‌نشدني برني
ولي نبايد اين نكته را فراموش كرد كه سندرز توانست اقداماتي انجام دهد كه صداي بخش ترقي‌خواه در داخل حزب شنيده شود. او همچنين شيوه جمع‌آوري پول براي مبارزات انتخاباتي را دگرگون كرد و به‌جاي تكيه بر جلب حمايت سرمايه‌داران بزرگ ، ميليون‌ها نفر در سراسر امريكا كمك‌هاي كوچك به او اهدا مي‌كردند و مستقل از هر قدرت سرمايه‌داري كمپين خود را ادامه مي‌داد.برني سندرز در ماه‌هاي ژانويه و فوريه در نظرسنجي‌ها صعود قابل توجهي داشت اما ضعف او در عدم بسيج جناح چپ‌گراي حزب دموكرات بود و اين درحالي بود كه بخش ميانه‌روي حزب دموكرات كاملا يكپارچه براي شكست سندرز بسيج شدند. از طرفي اين واقعيت را هم نمي‌توان ناديده گرفت كه تا پيش از پيروزي بايدن در كاروليناي جنوبي برخي در حزب خود را آماده پذيرش سندرز مي‌كردند اما يك جرقه باعث شد تا همه‌چيز تغيير كند و به ناگاه همه نامزدهاي ميانه روي حزب كه مي‌دانستند شانسي براي ادامه راه ندارند پشت سر بايدن قرار گرفتند و سه‌شنبه بزرگ نتيجه‌اي براي بايدن رقم خورد كه سرنوشت همه‌چيز را تغيير داد.
ولي كناره‌گيري زودهنگام سندرز از رقابت اكنون يك شانس بزرگ را در اختيار بايدن قرار داده است، چرا كه تا پيش از اين شرايط چنين فضايي قابل تصور نبود و اكنون فرصت بسيار خوبي فراهم شده كه يكپارچه حزب دموكرات براي مقابله با ترامپ و شكست او برنامه‌ريزي كند،زيرا هدف اصلي در حزب نيز در گام اول همين موضوع است. با اين وجود برني سندرز اگرچه كمپين خود را متوقف كرده اما عنوان كرده كه نام خود را در انتخابات حفظ مي‌كند كه با كسب نمايندگان حزبي بيشتر اهرم فشار خود براي رسيدن به خواسته‌هاي خود را نيز افزايش دهد. با اين حال شرايط بازي جديد در حزب دموكرات، قطعا براي دونالد ترامپ گران تمام خواهد شد.
با كناره‌گيري سندرز، بايدن 77 ساله فرصت كافي خواهد داشت تا برنامه‌اي جدي براي جذب اين بخش از حزب دموكرات داشته باشد. از همين رو بايدن مي‌تواند برنامه‌هاي منسجم‌تري را درخصوص مراقبت‌هاي بهداشتي و تغييرات آب و هوايي ارايه دهد، چرا كه تا به امروز در اين زمينه چندان شفاف نبوده است. از طرفي اگر بناست برني سندرز طي روزهاي آينده به صورت جدي پشت سر بايدن قرار گيرد بايد زمينه‌هاي مشتركي بين كمپين بايدن و سندرز ايجاد شود.