نگراني از زبالههاي كرونايي
گروه اجتماعي|شيوع كرونا همه چيز را تحتالشعاع خود قرار داد حتي توليد زباله و سوءمصرف آب را افزايش داد. چارهاي نبود جز آنكه دستهايمان را مرتب بشوييم و سطوح مختلف را هم همين طور. از سوي ديگر در شرايطي كه ما سابقه خوبي در مصرف اقلام پلاستيكي و يكبارمصرف نداشتيم اين دو زباله حجم بيشتري در زبالهها به خود اختصاص داد؛ «دستكش پلاستكي» و «ماسك». اين علاوه بر اقلام پلاستيكي بود كه عموما آنها را دور ميانداختيم. اين وضع تا به آنجا پيش رفت كه مديران شهري نسبت به خطري كه پاكبانان به هنگام تميز كردن معابر با آن مواجه بودند، هشدار دادند. ماجرا از اين قرار بود كه مردم دستكش يكبارمصرف و ماسك خود را بدون توجه به موازين بهداشتي در سطح شهر رها كرده بودند. از سوي ديگر حجم زباله بيمارستاني هم به شدت افزايش يافت. مديران شهري بدون بازيافت و براي حفظ موازين بهداشتي كل زبالهها را به محل دفن برده و يكجا دفن ميكردند. اما همچنان نگراني درباره دستكش و ماسكهاي رها شده روي زمين باقي است زيرا برخلاف توصيه كه دستكش يكبار مصرف و ماسك را در كيسهاي بستهبندي و بعد در سطل آشغال بيندازيد مورد توجه قرار نميگرفت. در همين حال با وجود تاكيد مديران شهري و اعضاي شوراي شهر مبني بر كنترل و منع زبالهگردها باز هم اين افراد در سطلهاي زباله در جستوجوي اقلام بازيافتي بودند. كساني كه در ميانشان كودكان بسياري به چشم ميخورد. با اين حال هنوز مشخص نيست وضعيت زبالهگردها در اين مدت چگونه بوده و تا چه ميزان شيوع كرونا در ميان آنها رقم خورده است.
موضوع افزايش زباله در پي شيوع كرونا قابل پيشبيني بود اما وقتي زهرا نژادبهرام در اين باره توييتي نوشت، بيشتر برجسته شد. عضو هيات رييسه شوراي شهر تهران در اين باره نوشت: «از زمان شيوع كرونا و به دليل كاهش جدي در تفكيك پسماند خشك و تر، مديريت شهري روزانه 7 هزار تن پسماند را با برنامهريزي فشرده جمعآوري ميكند در حالي كه اين ميزان پيشتر و در بهمن ۹۸، روزانه ۴.۹ هزار تن بود. همچنين جمعآوري استانداردِ پسماند بيمارستاني و پزشكي از ۶۰ تن در روز به ۱۰۰ تن در روز افزايش يافته است.» بعد از آن ايسنا در گفتوگو با فاطمه اكبرپور، رييس اداره محيط زيست انساني استان تهران با اشاره به اينكه اواخر هر سال همزمان با خانهتكاني حجم عظيمي از پسماند در كل شهر توليد ميشود، گفت: در اسفندماه سال ۹۸ متاسفانه به دليل شيوع ويروس كرونا آناليز و تركيب پسماند در استان تهران تغيير كرد و اين تنها مربوط به ايام نوروز نيست بلكه تقريبا از اسفند ماه و همزمان با شيوع اين ويروس در ايران اين اتفاق افتاده است. اكبرپور در تشريح اين وضعيت توضيح داد: آمار توليد زباله در ۵۰ روز اخير به رغم تمام زحماتي كه سال گذشته براي كاهش ميزان پسماند توليدي استان تهران كشيده شده بود، بالا رفته است و بر اساس آمار و اطلاعات شهرداري تهران ميزان پسماند توليدي از 7 هزار و 500 تن به حدود 5 هزار تن در روز كاهش پيدا كرده بود اما با شيوع ويروس كرونا پسماند توليدي عملا به همان ميزان قبلي بازگشت، با اين تفاوت كه اكنون آناليز زبالههاي ما تغيير كرده است يعني حجم قابل توجهي دستكش و ماسك از جنسهاي مختلف بهويژه منسوجات و پلاستيك آناليز و تركيب زباله هميشگي را بر هم زده است. او با بيان اينكه پسماندهاي شهري استان تهران نسبت به سالهاي قبل هم از نظر حجم و ميزان و هم از نظر تركيب زباله تغيير كرده است، خاطرنشان كرد: افزايش ميزان پسماند توليد شده تنها ناشي از افزايش استفاده از ماسك، دستكش و وسايل حفاظتي نيست بلكه خورد و خوراك مردم و استفاده آنان از مواد شوينده و ضد عفونيكننده نيز در تغيير تركيب پسماند شهري موثر بوده است. اكبرپور درباره پسماندهاي بيمارستاني گفت: پسماندهايي كه در مراكز درماني توليد ميشود نيز افزايش پيدا كرده است به طوري كه قبلا ميزان پسماند توليدي مراكز درماني را به ازاي هر تخت در نظر ميگرفتيم اما اكنون طبق آمار شهرداري طي حدود يك ماه گذشته از زمان شيوع ويروس كرونا سرجمع پسماندهاي بيمارستاني ما ۲۰۰ تن افزايش پيدا كرده است.
همچنين روابط عمومي اداره حفاظت محيط زيست استان تهران در گزارشي به توجه بيشتر در مورد نظارت بر مراكز دپوي زباله خبر داد. شيدا اكار، رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان بهارستان در اين باره گفت: كارشناسان اين اداره به منظور نظارت بر اجراي موارد ابلاغي در خصوص پسماندهاي آلوده به ويروس كرونا كه از سوي اين اداره به شهرداريها ارسال شده، مراكز دپوي زباله شهرستان را به صورت مستمر مورد بازديد قرار ميدهند. در هفتهاي كه گذشت، مراكز دپوي زباله گلستان و نسيم شهر مورد پايش قرار گرفت كه با توجه به تخليه و ماندگاري كيسههاي زباله بيمارستاني دركنار زبالههاي خانگي در يكي از مراكز دپو، اخطار لازم در اين خصوص به شهرداري مربوطه داده شد. اكار همچنين با اشاره به مشاهده يك مورد پسماندسوزي در نسيم شهر بدون حضور عاملان طي گشت و پايش اين منطقه از سوي ماموران محيط زيست در شب گذشته گفت: در پايشهاي محيط زيست شهرستان در حوزه تحت مديريت، مواردي از پسماندسوزي مشاهده شده كه اين موضوع نظارت بيشتر مسوولان و متوليان حوزه مديريت پسماندها به ويژه شهرداريها، بخشداريها و دهياريها را به خصوص در شرايط فعلي ميطلبد. او همچنين تاكيد كرد: در اين خصوص محيطزيست دغدغه خاصي دارد و در صورت هر گونه اهمال كاري و بيمسووليتي با عاملان و مسببان برخورد قانوني با درخواست اشد مجازات خواهد شد.