در بازار سهام چه مي‌گذرد؟
مقاومت بورس در مقابل رشد نرخ دلار
عرضه باقيمانده سهام دولتي
3 بانك در قالب دارا سوم
ندا جعفري
اين روزها بورس وضعيت پر نوساني دارد به گونه‌اي كه در فصل زرد بيشتر روزهايش قرمز شده و بازار در وضعيت خنثي‌اي قرار گرفته كه تنها در يك دامنه مشخص و در كانال يك ميليون و ۵۰۰ هزار واحدي در نوسان است و هر روز هم اين محدوده در حال تكرار شدن است اما دليل اين موضوع چيست؟
به نظر مي‌رسد، نرخ جديد دلار كه در كانال 31 هزار توماني جا خوش كرده بر معاملات اين بازار تاثير زيادي داشته و بازار سهام چندان با آن كنار نيامده است. در هفته‌اي كه گذشت موضوعي كه خبرساز هم شد سفر عبدالناصر همتي، رييس كل بانك مركزي به كشور عراق بود كه گفته شد اين سفر با هدف بازگرداندن برخي از منابع ارزي مسدود شده كشورمان در كشور عراق صورت گرفته است. بر اساس اخبار منتشره همچينن اعلام رييس كل بانك مركزي اين سفر با موفقيت همراه بوده و بخشي از منابع ارزي مسدود شده به كشور بازخواهد گشت و ساير منابع ايران در بانك‌هاي عراقي نيز صرف واردات كالا‌هاي اساسي خواهد شد.
ضمن آنكه بانك مركزي با اجراي سياست جديد ارزي خود قرار است ارز را روزانه به صورت اسكناس در بازار متشكل معاملات ارزي در نرخ‌هاي حاشيه بازار عرضه كند هر چند افزايش عرضه‌هاي اسكناس توسط بازارساز در بازار ارز مي‌تواند موجبات كاهش التهابات ارزي و افت تدريجي قيمت‌ها در بازار ارز را نيز فراهم آورد اما نرخ‌ها همچنان بالاست و قيمت‌هاي اسكناس و دلار در بازار آزاد بيش از ۳۱ هزار تومان است.
چرا ريسك خريد سهام بالا رفت؟
در اين ميان از ديگر عواملي كه مي‌تواند بر اين بازار موثر باشد، مي‌توان به تاثير نتايج انتخابات امريكا اشاره كرد كه تا 3 هفته آينده مشخص و با مشخص شدن رييس‌جمهور آتي امريكا نه تنها نرخ ارز بلكه همه بازارهاي مالي تغييراتي خواهد داشت كه اين مساله تنها محدود به ايران نيست و همه كشورهاي دنيا از انتخابات و اتفاقات سياسي ساير كشورها تاثير مي‌پذيرند البته در مقطع كنوني اين تاثيرپذيري در كشور ما بيشتر جنبه رواني خواهد داشت.
بي‌شك يكي از پر ريسك‌ترين مقاطع زماني خريد سهام در سال‌هاي اخير را مي‌توان 3 هفته منتهي به انتخابات امريكا دانست چراكه به گواه اظهارات بسياري از كارشناسان مالي و اقتصادي برد احتمالي بايدن در انتخابات امريكا و بازگشت احتمالي امريكا به برجام چه از نظر رواني و چه از نظر آزاد شدن احتمالي پول‌هاي بلوكه شده ايران در كشورهاي ديگر منجر به كاهش قيمت ارز، نرخ‌ها در بازار خودرو، ملك و البته سهام خواهد شد.
در كنار افرايش قيمت دلار در بازار ارز، انتشار گزارش‌هاي 3 ماهه دوم امسال نيز مي‌تواند بر روند معاملات امروز اثرگذار باشد. در بازار سرمايه شاهد آغاز انتشار گزارش‌هاي عملكرد 3 ماهه دوم سال هستيم به نظر مي‌رسد كه يكي از آيتم‌هاي اصلي تعيين‌كننده روند كلي بازار در روزهاي پيش رو اين گزارش‌ها باشد.
عرضه باقيمانده سهام دولتي 3 بانك در قالب دارا سوم
همچنين دولت قصد دارد تا پايان سال 3 صندوق سرمايه‌گذاري خود را در بازار سرمايه در قالب ETF عرضه كند و با توجه به اينكه تاكنون دارا يكم و پالايش يكم عرضه شده است بايد در چند ماه پيش رو منتظر عرضه سومين صندوق باشيم. دولت مي‌خواهد باقيمانده سهام خود را در اين بانك كه به حدود ۲۴ هزار ميليارد رسيده در قالب صندوق دارا سوم و از طريق بورس به مردم ارايه كند.
بر اين اساس نخستين صندوق سرمايه‌گذاري قابل معامله بانك و بيمه شامل باقيمانده سهام دولت در بانك‌هاي صادرات، ملت، تجارت و شركت‌هاي بيمه البرز و اتكاي امين و دومين صندوق سرمايه‌گذاري قابل معامله پالايشي شامل باقيمانده سهام دولت در پالايشگاه‌هاي اصفهان، تهران، بندرعباس و تبريز در بازار سرمايه عرضه شدند. به نظر مي‌رسد دولت در نظر دارد باقيمانده سهام دولت در 3 بانك ملت، تجارت و صادرات را در قالب دارا سوم در بازار عرضه كند زيرا طبق آمار ۳۰ درصد دارا يكم به فروش رفت و دولت مي‌خواهد باقيمانده سهام خود را در بانك‌هاي ملت، تجارت و صادرات را در قالب ETF عرضه كند. البته براي اين منظور بايد صندوق جديد تشكيل شود و احتمالا قيمت آن با دارا يكم متفاوت خواهد بود.
ترديد معامله‌گران و افت حجم معاملات
همايون دارابي، كارشناس بازار سرمايه در اين باره به «اعتماد» مي‌گويد: بازار در شرايط متعادلي قرار دارد و مي‌توان گفت، شاخص‌ها بيش از اندازه هم پايين آمده‌اند هر چند هنوز مي‌توان رفتارهاي هيجاني را در معاملات بورس مشاهده كرد اما قيمت‌ها تاكنون اصلاح قابل توجهي را تجربه كرده و اكنون ارزندگي سهام در مقادير جذابي براي خريد قرار دارد.
دارابي درباره علت كاهش حجم معاملات بورس نيز معتقد است؛ زماني كه قيمت‌ها به شدت افت مي‌كند تمايل كمتري براي فروش دارايي وجود دارد بنابراين مدت زماني نياز خواهد بود تا شرايط به سمت افزايش حجم معاملات تغيير كند. به عبارت ديگر در مواقعي كه افت سنگيني به صورت ناگهاني رخ مي‌دهد پس از مدتي معامله‌گران دچار ترديد در فروش مي‌شوند كه اين امر در افت حجم معاملات نمايان مي‌شود.
دارابي با بيان اينكه وضعيت اين روزهاي بورس با ساير بازارها همخواني ندارد، ادامه مي‌دهد: به نظر مي‌رسد روزهاي اصلاح و استراحت بورس به اتمام رسيده و شرايط ثبات بيشتري دارد و اين بازار اسير جوسازي در بازارهاي موازي نشده است.
او با اشاره به وضعيت سهام عدالت و شايعاتي مبني بر فروش اين سهام و نقش آن در ريزش بازار نيز معتقد است؛ بايد براي اين موضوع تدابير و سخت‌گيري‌هاي بيشتري در نظر گرفته شود تا زحمات حقوقي‌ها به هدر نرود زيرا تك روي در هر حوزه‌اي شرايط را پيچيده‌تر خواهد كرد.
بر اساس اين گزارش؛ بازدهي خوب بازار سرمايه در سال جاري باعث شد تا بسياري با انگيزه كسب سود كلان وارد اين بازار شوند اما رفته رفته روند رو به رشد كندتر شد و بازار سرمايه روي ديگر خود را نشان داد و در حال حاضر جو معاملاتي بازار سهام با ترس همراه شده و اغلب سهامي كه مورد عرضه قرار مي‌گيرند از ارزندگي قابل توجهي برخوردارند اما با اين حال همچنان فروشنده در بازار وجود دارد و سرمايه‌گذاران متناسب با تحليل اقدام به فروش سهام نمي‌كنند.