دو انفجار تروريستي در مركز بغداد باعث مرگ 32 و زخمي شدن 110 عراقي شد
بيم بازگشت داعش
شهاب شهسواري
سه سال بعد از اعلام شكست داعش در عراق، بار ديگر ناامني و تروريسم جلوههاي جنايتكارانه خود را در پايتخت اين كشور نشان داد. دو انفجار پياپي در منطقه تجاري بابالشرقي بغداد، روز پنجشنبه 32 شهروند عراقي را به خاك و خون كشيد و دهها شهروند ديگر را مجروح كرد. گروه تروريستي داعش، بامداد جمعه با انتشار پيامي در حسابهاي كاربري منتسب به اين گروه، ساعاتي بعد از اين انفجار، مسووليت آن را برعهده گرفت. گروههاي عراقي اين اقدام تروريستي را يك توطئه جديد براي نگه داشتن طولانيمدتتر نظاميان امريكايي در خاك اين كشور توصيف كردهاند. در عين حال با انتشار اخباري در مورد تابعيت سعودي دو بمبگذار انتحاري، احتمال دخالت عربستان سعودي در اين انفجارها براي ايجاد ناامني در عراق هم مطرح شده است. محمدجواد ظريف، در نخستين واكنش به اين اقدام تروريستي، اين اقدامها را در كنار تلاشهاي برخي سياستمداران منطقه دامي جديد براي دولت امريكا توصيف كرد. سخنگوي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران هم تاكيد كرد: «تروريسم تكفيري دنبال بهانهاي براي استمرار حضور بيگانگان در عراق است.»به نوشته رسانهها، تروريستها ابتدا با انجام يك انفجار انتحاري در محله پررفت و آمد بابالشرقي، مردم را در محل جمع كردند و بعد از حضور تعداد بيشتري از مردم تروريست دوم با انفجار خود تعداد بيشتري از شهروندان عراقي را به كام مرگ كشاند. وزارت كشور عراق گفته نخستين عامل انتحاري با تمارض به بيماري در يك بازار شلوغ در ميدان طيران جمعيت را به سمت خودش كشانده و سپس با كمربند انفجاري خودش را منفجر كرد. هنگامي كه جمعيت در حال هجوم به سمت صحنه براي كمك به قربانيان بودند عامل انتحاري دوم خودش را منفجر كرد. براساس آماري كه وزارت بهداشت عراق اعلام كرده است بر اثر انفجارهاي تروريستي روز پنجشنبه 32 نفر كشته و 110 نفر مجروح شدند. نخستوزير عراق در واكنش به اين اقدام تروريستي گفته است: «پاسخ ما به كساني كه خون پاك عراقيها را ريختهاند، سخت و ويرانگر خواهد بود.»آخرين باري كه پيش از اين عملياتي تروريستي با اين ابعاد پايتخت بغداد را هدف قرار داده بود، سال 2018 و چند روز بعد از سخنراني حيدر عبادي، نخستوزير وقت عراق بود كه شكست خلافت داعش در اين كشور را اعلام كرد. سه سال پيش هم تروريستهاي داعش با حملهاي مشابه در همين محله، دهها عراقي را به خاك و خون كشيده بودند. از آن زمان تاكنون با تلاش گسترده نيروهاي امنيتي عراق، از جمله نيروهاي حشدالشعبي، گروه تروريستي داعش كمتر توفيق پيدا ميكرد تا عمليات تروريستي خود را در شهرهاي بزرگ به ويژه در پايتخت عراق اجرا كند. اما با عمليات روز پنجشنبه، درست يك سال بعد از ترور فرماندهان عمليات ضدداعش توسط ارتش امريكا در فرودگاه بغداد، بار ديگر نگراني از ظهور مجدد داعش در اين كشور افزايش پيدا كرده است.
واكنشهاي داخلي و بينالمللي
به انفجار تروريستي بغداد
در پي اين اقدام تروريستي، مقامها و چهرههاي برجسته عراقي، اين اقدام تروريستي را شديدا محكوم كردند. برهم صالح، رييسجمهور عراق، محمد الحلبوسي، رييس مجلس، مسرور بارزاني، نخستوزير اقليم كردستان عراق، عمار حكيم، رهبر جريان حكمت، قيس خزعلي، دبيركل جريان عصائب الحق، فالح فياض، رييس سازمان حشدالشعبي از جمله مقامهايي بودند كه با صدور بيانيههايي جداگانه اين اقدام تروريستي را محكوم كردند.آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل متحد اقدام تروريستي در بغداد را شديدا محكوم كرد و از مردم عراق خواست تا در مقابل «هر تلاشي براي گسترش خشونت با هدف ايجاد مانع در برابر صلح، ثبات و وحدت» ايستادگي كنند. پاپ فرانسيس، رهبر كاتوليكهاي جهان كه قرار است ماه مارس سال جاري ميلادي براي سفري به عراق سفر كند اين اقدام تروريستي را به شدت محكوم كرد و آن را «وحوشت عاري از احساس» توصيف كرد. استفان دوجاريك، سخنگوي دبيركل سازمان ملل متحد از دولت عراق خواسته است تا عاملان اين جنايات را شناسايي كند و به دستگاه عدل بسپارد.
شخصا بر دستگاههاي امنيتي نظارت خواهم كرد
«مصطفي الكاظمي» نخستوزير عراق روز جمعه، در جلسه فوقالعاده امنيت ملي عراق به اقدامات اتخاذ شده براي جلوگيري از حملات احتمالي در اين كشور پرداخت. به گزارش فارس به نقل از خبرگزاري رسمي عراق، مصطفي الكاظمي در جلسه ياد شده در ارتباط با انفجارهاي روز گذشته در بغداد گفت: «امنيت تنها يك كلمه نيست كه در رسانهها آن را بر زبان بياوريم بلكه يك مسووليت است. آنچه روز گذشته رخ داد، يك شكاف [در نظام امنيتي] بود و ما اجازه تكرار آن را نخواهيم داد.» نخستوزير عراق ادامه داد: «داعش روزانه تلاش دارد كه خود را به بغداد برساند؛ [اما] اين اقدامات در عملياتهاي پيشدستانه خثني ميشوند. من خود شخصا بر دستگاههاي اطلاعاتي نظارت خواهم كرد. ما براي اقدام [در اين خصوص] و به منظور اتخاذ تدابيري فوري شرايط جديدي ايجاد خواهيم كرد.» الكاظمي در ادامه اظهاراتش ضمن تاكيد بر يكپارچگي تلاشهاي نيروهاي اطلاعاتي اين كشور گفت در ارتباط با عراق و مردم اين كشور تعارفي در كار نيست. او همچنين اعلام كرد كه در ساختار امنيتي و نظامي عراق تغييراتي اعمال شده است و بغداد در حال كار روي يك طرح امنيتي فراگير و موثر براي مقابله با چالشهاي آتي است. در پي عمليات تروريستي بغداد، مصطفي كاظمي با صدور احكامي پنج مقام بلندپايه امنيتي كشور را از كار بركنار كرد. در اين احكام معاون وزير كشور در امور اطلاعات، سرلشكر عامر صدام، از سمت خود عزل و سرلشكر احمد ابو رغيف جانشين او شده است، عبدالكريم عبد فاضل (ابوعلي البصري)، مدير كل اطلاعات و مبارزه با تروريسم در وزارت كشور از سمت خود بركنار و انتصاب معاون رييس امنيت ملي، حميد الشطري به جاي او منصوب شد. فرمانده عمليات بغداد، قيس المحمداوي، به وزارت دفاع منتقل شده است و سرلشكر احمد سليم به فرماندهي عمليات بغداد تعيين شدو فرمانده پليس فدرال، سرلشكر جعفر البطاط نيز عزل شد و سرلشكر رائد شاكر جودت به جاي او منصوب شد. مدير بخش اطلاعات و امنيت عمليات بغداد، سرلشكر باسم مجي، هم از مقام خود عزل شده است.
دامي كه براي دولت جديد امريكا پهن شده است
محمدجواد ظريف، وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران در پيامي توييتري با اشاره به دو انفجار مرگبار پنجشنبه در بغداد نوشت: «از بمبگذاريهاي تروريستي در بغداد گرفته تا چكمه ليسي (چاپلوسي) نتانياهو -البته يك چكمه جديد (براي فرد جديد)- همگي داراي يك هدف هستند: به دام انداختن يك رييسجمهور ديگر امريكا براي هزينه كردن خون و خزانه ايالات متحده براي «مقابله» با ايران. با وجود اين بله قربان گوييهاي حقيرانه [نتانياهو]، توطئه نااميدانه عليه ايران بارديگر شكست خواهد خورد.» سخنگوي وزارت امور خارجه با ابراز همدردي دولت و ملت ايران با خانوادههاي قربانيان، اين مصيبت بزرگ را به دولت و ملت عراق تسليت گفته و براي شهداي اين فاجعه علو درجات و براي مجروحان شفاي عاجل آرزو كرد. خطيبزاده افزود: تروريسم تكفيري با تنفسي دوباره، عراق را هدف گرفته و درصدد است تا آرامش و ثبات اين كشور را برهم زده و بهانهاي براي استمرار حضور بيگانگان فراهم كند. سخنگوي دستگاه سياست خارجي با تاكيد بر پشتيباني جمهوري اسلامي ايران از دولت عراق، ثبات، استقرار و يكپارچگي اين كشور و همچنين حمايت از اقدامات دولت و دستگاههاي امنيتي عراق در برقراري امنيت و دستگيري و مجازات آمران و عاملان و خشكاندن ريشه فكر تكفيري، افزود: جمهوري اسلامي ايران همانند گذشته آماده است هرگونه كمك و مساعدتي را در مسير مبارزه با تروريسم و افراطگرايي دراختيار برادران عراقي قرار دهد. سفارت جمهوري اسلامي ايران در بغداد هم با انتشار بيانيهاي، انفجارهاي تروريستي امروز بغداد را محكوم كرد و ضمن ابراز همدردي با خانوادههاي قربانيان اين جنايت تروريستي، براي مجروحان شفاي عاجل آرزو كرد.