الكا هدايت از اهميت تئاتر عروسكي در شرايط بحراني ميگويد
نقش عروسكها در كاهش اضطراب كود كان
الكا هدايت، بازيگر و كارگردان تئاتر كودك و نوجوان معتقد است، نه تنها در شرايط فعلي بلكه به طور كلي دنياي عروسكها و نمايش ميتوانند به دليل داشتن زبان مشترك خلاقيت را در بچهها شكوفا كنند. اين نويسنده، بازيگر، كارگردان و صداپيشه تئاتر در حوزه كودك و نوجوان در گفتوگو با خبرنگار مهر با اشاره به اينكه نه تنها عروسكها بلكه هنر نمايش واسطههايي هستند كه در حوزه آموزش كودك و نوجوان تاثيرگذارند، گفت: دنياي نمايش مخصوصا نمايش عروسكي در حوزه آموزش كودك و نوجوان بسيار تاثيرگذار است به دليل اينكه تشابهاتي با دنياي بازي بچهها دارد كه زبان بچههاست. كودكان از طريق بازي با پيرامون خود ارتباط برقرار ميكنند و ابزار بازيشان اسباببازيها محسوب ميشود كه به نوعي قابل مقايسه با عروسكهاي نمايشي هستند و دنياي دومي كه در بازيهاي نمادين ميسازند و چيزي را به واسطه چيز ديگري جايگزين ميكنند همان اتفاقي است كه در نمايش عروسكي رخ ميدهد.او با بيان اينكه نه تنها در شرايط فعلي و به دليل بحران كرونا بلكه به طور كلي عروسك و نمايش ميتوانند به دليل داشتن زبان مشترك روي بچهها تاثيرگذار باشند، بيان كرد: هميشه در شرايط سخت مثل جنگ، آلودگي هوا، مشكلات ناشي از بلاياي طبيعي و موقعيتهاي سخت، هنر و ابزار بازي ميتواند در روحيه بچهها تاثير بگذارد، حال آنها را خوب كند و از استرسشان بكاهد. حتي همانطور كه ميدانيم هنر ويژگي درماني هم دارد.هدايت همچنين با توجه به تجربياتي كه در آموزش با كودكان دارد، اظهار كرد: رابطه بچهها با عروسك به نوعي قابل مقايسه با رابطهشان با مادر است. وقتي بچهها از همان سنين نوزادي از مادر جدا ميشوند، ياد ميگيرند موجودي جدا از مادر هستند پس متوجه اشياي پيرامون ميشوند و شروع ميكنند با اشيا ارتباط برقرار كردن و به مرور به واسطه اين اشيا رشد و استقلال پيدا ميكنند.او يادآور شد: در واقع اولين عروسكهايي كه بچهها با آنها بازي ميكنند همان اشياي پيرامونشان مانند سنگ، تكه چوب، تكه پارچهها و... هستند كه به اين ترتيب اشكال بازيهاي نمادين در بچهها شكل ميگيرد كه خودش ميتواند گونهاي از تئاتر عروسكي باشد مثل گونهاي از تئاتر اشيا كه يك سنگ ممكن است نقش توپ را بگيرد و يا يك چوب تبديل به كره اسب شود. به مرور اين اشيا در ذهن بچهها جايگزين ميشود و به تدريج ميخواهند نمادهاي آنها شباهت بيشتري با دنياي واقعي داشته باشد پس روي ميآورند به عروسكهاي حيوانات، طبيعت، آدمها و مشاغل مختلف و گويي دنياي واقعي و زندگي را به واسطه دنياي نمادين بازي و عروسكها ياد ميگيرند و به مهارتهاي اجتماعي در رابطه با عروسكها پي ميبرند از اين رو نمايشهاي عروسكي ميتوانند به رشد خلاقيت در كودكان و آشنا شدن آنها با دنياي واقعي كمك زيادي كنند.
بازيگر نمايش «از كجا اومديم؟» با اين توضيح كه هنرمندان بهويژه در حوزه نمايش عروسكي هميشه مهجور واقع شدند و مجبور بودند داوطلبانه فعاليت كنند، افزود: همانطور كه در ماههاي نخست شيوع ويروس كرونا بسياري از هنرمندان عروسكي داوطلبانه توليدات فراواني از ساخت عروسك تا قصهگويي در صفحات مجازي خود انجام دادند ولي براي ادامهدار شدن اين قضيه به ويژه براي نمايشگران عروسكي كه شغل آنها وابسته به نمايش و سالنهاي اجراست بايد از سوي سازمانهاي دولتي حركتي صورت بگيرد و مورد حمايت واقع شوند.
كارگردان نمايش «شگفتي» با تاكيد بر اينكه حفظ جشنواره تئاتر عروسكي تهران - مبارك در شرايط كرونا اتفاق خوشايندي بوده است، تصريح كرد: بهترين خاطرات كودكي من در سالنهاي تئاتر در جشنواره نمايش عروسكي رقم خورده است اما اين مساله كه در اين دوره، جشنواره در فضاي مجازي اتفاق ميافتد و قرار است چگونه با والدين و كودكان ارتباط برقرار كند، بسيار حائز اهميت است. در اين ميان تبليغات و ارتباطگيري با سازمانهاي ويژه كودكان، مدارس و موسسات بسيار مهم است تا اگر كاري در حوزه كودك و نوجوان توليد ميشود در اختيار آنان قرار بگيرد و يا در مورد آن اطلاعرساني شود چون در حوزه تئاتر آنلاين در ابتداي راه هستيم و جشنواره امسال به مجازي برگزار شدن خلاصه ميشود.او در پايان صحبتهايش بيان كرد: اميدوارم مخاطبان اين رويداد فقط به جمعيت متخصصي كه جشنواره را برگزار ميكنند، ختم نشود و دامنه گستردهتري داشته باشد و بچهها هم تماشاگر آن باشند.