كلاب هاوس، عاديسازي گفتوگو
محمدعلي ابطحي
از وقتي فضاي ارتباطات مردم كرهزمين از بالاي آسمانها و در فضايي بدون اجازه ورود حكومتها مستقر شده است، هر روز فصل جديد و نوع تازهاي از ارتباطات تجربه ميشود.
مهمترين تاثير كل اين ارتباطات نزديك شدن چارچوب ذهني افراد در كليات مسائل به يكديگر است. اتفاق جديد كه تحول بزرگي است، شبكه مجازي كلاب هاوس است. اين شبكه اجتماعي فقط با سخن گفتن و حرف شنيدن پيش ميرود.نه كامنتي ميتوان گذاشت. نه عكسي. و امكان فيك بودن به حداقل ميرسد. اتفاقي كه در شبكههاي اجتماع ديگري مثل توييتر فضا را خيلي وحشي كرده است. ايرانيان به صورت جدي و تفريحي به سرعت وارد اين شبكه شدهاند و به صورت فعال در آن هستند. خصوصيت برجسته اين شبكه گفتوشنود است. بايد حرف زد و بايد شنيد. براي همه حداقل براي شنيدن در همه رومها با موضوعات مختلف آزاد است. طبيعي است افراد با گرايشهايي كه دارند اتاقهايي تشكيل ميدهند. هركسي هم ميتواند اتاقي بزند كه در آن دوستان و هوادارانش با عنوان مشخصي بيايند و صحبت كنند. در حوزه سياسي اتفاق عجيبي افتاده است. آدمها به ترتيب بالا ميآيند و سوال ميكنند و يا حرف ميزنند. بيشتر در اتاقهايي كه مهمان دعوت شدهاند پرسش و پاسخ هم صورت ميگيرد. گاهي فاصله اعتقاد و فكري و سياسي سوالكننده و سوالشونده، به اندازه زمين و آسمان است اما ميشنوند. يخ شدن كينهها و كدورتهاي خشن و البته با حفظ مواضع، حرف زدن باهم يكي از بزرگترين اتفاقات سياسي و نتيجهبخش گذشتههاي فضاي مجازي است. اين اتفاق به صورت نرم در حال انجام شدن است. متاسفانه تلاشهاي افراطيون دو سو خيلي بر اين متمركز شده كه اين اتفاق صورت نپذيرد. شايد قابل درك باشد پس از اين همه اتفاقات و فاصلههاي احيانا خونين در طول اين دههها، براي نيروهاي مياني و منصف استفاده از اين فضا مشكل باشد و همه قاصد انتقامگيري باشند. تندروهاي دو طرف در اين فضا اصراردارند كه صداي ديگري شنيده نشود و اين شبكه را وزنكشي به حساب ميآوردند. در خيلي از موارد اين كينههاي ديرين قابل درك است. تا به حال دو طرف رسانههاي خود را داشتهاند و پشت به هم بد و بيراه ميگفتند.گفتوشنود را برنميتابيدند. عرفيسازي گفتوگو با همه، ميتوانست تندرويها را به حاشيه بكشاند. و مهمتر اينكه واقعيتهايي در دو طرف عريان و بيسانسور منتقل ميشود. در حوزه سياست يكي از جنجاليترين رومهاي سياسي رادوتن از روزنامهنگاران سرشناس، فريد مدرسي و احسان كيان ارثي در اين ايام به راه انداختند. تلاش اين دو روزنامهنگار براي آوردن شخصيتهاي سياسي و كانديداها و به خصوص شخص آقاي ظريف ستودني بود و البته سروصدا به پا كرد. دوستان آنور آبي معترض شدند. آقاي ظريف وزير خارجه بود و مديران اتاق هم بايد با قوانين جمهوري اسلامي اداره كنند. ولي ايكاش اعتراض در گفت و شنود باقي ميماند و به ريپورت فريد مدرسي منجر نميشد كه شد. و بايد همه فرهيختگان از اين بلاك كردنها و نشنيده شدنهاي مخالف برائت بجويند. همچنان كه ايكاش حكومت فيلترينگ را در همه شبكههاي اجتماعي كنار ميگذاشت. در هر حال تمرين گفتوشنود با اين شبكه اجتماعي آغاز شده است. در بين دورترين آدمها. با همه مشكلات باز هم اين شبكه اجتماعي نشان داد كه گفتوگو آنقدرها هم سخت نيست.