افزايش جمعيت تشويق مي‌خواهد نه اجبار
فاطمه ذوالقدر
طرح تعالي خانواده و تشويق به فرزندآوري را ما در مجلس دهم هم دنبال مي‌كرديم. موارد خوبي در طرح عنوان شده بود كه كارش در كميسيون فرهنگي به اتمام رسيده بود و در نوبت طرح در صحن قرار داشت. تنها موضوع منابع مالي آن محل ترديد بود چون نمي‌خواستيم باري به دولت تحميل شود بدون آنكه منابع مشخصي داشته باشد و در نتيجه مواد آن محقق نشود. در آن طرح محور بر تشويق بود: تشويق جوانان به ازدواج، فراهم آوردن فرصت‌هاي شغلي و مواردي از اين قبيل.
آنچه بر سر مساله غربالگري از سوي مجلس فعلي به ميان آمده است اگر قرار باشد سلامت مادر و فرزند را در معرض خطر قرار دهد بايد با احتياط بسيار بررسي شود. يك سري از غربالگري‌ها در برنامه ششم تصويب شده بود تا مادران با تشخيص پزشك بتوانند از آن استفاده كنند. براي همين خود طراحان اين طرح اگر حقيقتا متوجه باشند كه موارد ذكر شده ممكن است به صورت مشخص اين آسيب‌ها يا آن ضررها را داشته باشد قطعا خودشان هم ممكن است طرحي كه ممكن است بدون كارشناسي لازم و عجولانه تهيه شده باشد را پس بگيرند.
غربالگري يك فرصت است؛ فرصتي كه اجازه مي‌دهد جلوي خطرها و ريسك‌هايي گرفته شود. كسي كه خواسته است مادر شود حتما مي‌خواهد كه فرزندي داشته باشد اما اگر خداي نكرده تشخيص داده شود كه جنين مشكلي دارد و ممكن است خودش دچار آسيب جدي شود يا به مادر آسيبي وارد كند قطعا بايد با نظر پزشك در موردش تصميم‌گيري شود. اصولا مگر هدف ما از افزايش جمعيت چيست؟ مي‌خواهيم فرزندان سالم به جامعه تحويل دهيم كه براي آبادي آن تلاش كنند اما اگر شرايط به گونه‌اي باشد كه اين فرد براي خودش و خانواده و جامعه تبديل به باري شود چه؟ با چنين اتفاقي هدف اصلي تعالي خانواده و تشويق به فرزندآوري زير سوال مي‌رود.
وقتي پاي مسائلي مانند افزايش جمعيت به ميان مي‌آيد ميان رويكرد تشويقي و تنبيهي تفاوت وجود دارد. هر كاري اگر بخواهد با زور و اجبار همراه باشد قطعا با واكنش منفي هم روبه‌رو خواهد شد. اگر واقعا شرايط ازدواج تسهيل شود، نگراني بابت اشتغال و مسكن و آينده فرزند وجود نداشته باشد خب همه دلشان مي‌خواهد كه بچه‌دار شوند. در اين شرايط است كه مي‌توانيم افزايش جمعيت داشته باشيم نه با زور و طرح‌هاي عجيب و غريب. رسيدن به اين هدف نيازمند كمك به دولت و فراهم آوردن منابع مالي براي اجراي طرح‌هاي تشويقي است؛ طرح‌هاي كاملا كارشناسي شده. واقعيت اين است همان طور كه مي‌دانيم بسياري بودند كه در انتخابات مجلس يازدهم شركت نكردند و برخي از نمايندگان با حداقل راي وارد مجلس شدند. براي همين است كه نگاه عمومي نسبت به طرح‌هاي اينچنيني كه حس مي‌كنند در آن زور و اجبار نهفته است، نگاه مثبتي نيست. تنها راه اصلاح اين نگاه اين است طرح‌هايي كه در صحن مطرح مي‌شوند، طرح‌هايي باشند كه كاملا كارشناسي شده و تمامي جوانب را سنجيده‌اند.