«بهانه»هاي افزايش شاخص بورس
حامد ستاك
روز اعلام نتيجه شوراي نگهبان در خصوص افرادي كه صلاحيت آنها براي انتخابات رياست‌جمهوري به تاييد رسيد، شاخص بورس افزايشي حدود 10 هزار واحدي داشت. برخي بر اين باورند كه اين افزايش به دليل انتظاراتي است كه در ذهن سرمايه‌داران شكل گرفته كه به بالارفتن شاخص كمك كرده و برخي ديگر رخدادهاي روزهاي گذشته مانند تعيين دامنه نوسان و البته ورود 50 ميليون دلار را بهانه‌اي براي افزايش شاخص مي‌دانستند. اما دانستن اين موضوع كه جو رواني در كوتاه‌مدت مي‌تواند بر شاخص‌ها تاثير بگذارد، اهميت زيادي دارد. افزايش شاخص در روز سه‌شنبه و ارايه دليل و برهان براي اين افزايش، در واقع پيش‌بيني از سرمنشا تغييرات است و در شرايطي كه بازار به قيمت‌هاي ارزنده‌اي مي‌رسد نيز بازار اين پيش‌بيني‌ها داغ‌تر مي‌شود. در برخي اوقات اين دلايل بهانه‌اي براي رشد است. برخي وقت‌ها نيز بهانه‌اي براي رشد شاخص ايجاد نمي‌شود و بازار نيز روند هميشگي خود را ادامه مي‌دهد. تغيير در شاخص در مواقع اينچنيني را اتفاقات پس از رويداد مي‌گويند و دلايل متعددي براي آن مطرح مي‌شود. در هر صورت بايد به اين نكته توجه داشت كه تغيير در شاخص پس از اعلام اسامي كانديداها به يكديگر ارتباطي ندارد و بلندمدت نيز نخواهد بود. در واقع مهم‌ترين دليل نوسان‌هاي ريز و درشت ناگهاني بازار سرمايه وجود يك «بهانه» است. بهانه‌هاي مختلفي مانند اعلام اسامي كانديدها، تزريق پول به بازار سرمايه و... نيز يكي از همين بهانه‌هاست. وقتي در بلندمدت بازار سرمايه نسبت به بازارهاي رقيب و موازي‌اش مقايسه مي‌شود، نتيجه مي‌گيريم كه بازار سرمايه نه تنها از آنها عقب نمانده كه جلو نيز بوده است. با وجود اينكه هميشه نوسان و بالا و پايين داشته، اما نسبت به بازارهاي رقيب، وضعيت مطلوبي از خودش نشان داده است؛ حتي در يك سال اخير. با وجود اينكه رخدادهاي يك سال اخير رشد شتابان و بسيار سريعي داشته، اما يك نزول سريع را نيز به خود ديده است. همان روزهايي كه بازار به‌شدت رشد مي‌كرد، بارها از سوي كارشناسان گفته شده بود كه پس از اين رشد، نزول سريع نيز دور از ذهن نخواهد بود. شايد در كوتاه‌مدت اين رخدادها به نوعي غافلگير‌كننده باشد اما در بلندمدت، اينها جزيي از بازار بوده و غافلگيري نيز محسوب نمي‌شود. در حال حاضر بازار از لحاظ قيمتي در بسياري از سهم‌ها به سطوح ارزشمندي رسيده كه البته براي نتيجه‌گيري در خصوص ادامه اين روند بايد به جو رواني نيز توجه كرد.