اسراييل در آستانه تغيير دولت در ايران
سناريوي تهديدسازي را دنبال ميكند
ماهيگيري تلآويو
از حادثه در درياي عمان
خطيبزاده: اين فرافكنيها
دردي از دردهاي اسراييل دوا نميكند
نخستوزير رژيم اسراييل: اين حمله اشتباهي بزرگ بود
سارا معصومي
حمله به يك نفتكش تحت مديريت شركت اسراييلي در نزديكي سواحل عمان به سوژه جديد تنش ميان ايران و رژيم اسراييل تبديل شده است. روز پنجشنبه ۷مرداد ماه بود كه شركت اسراييلي زودياك در لندن اعلام كرد نفتكش امتي مرسر هدف حمله قرار گرفته و در جريان اين حمله دو خدمه بريتانيايي و رومانيايي كشته شدهاند. ايال اوفر، ميلياردر اسراييلي مالك شركت زودياك است اما نفتكش فوق با پرچم ليبريا كه در تملك شركت ژاپني است در حال حركت در شمال اقيانوس هند و از دارالسلام به سمت فجيره بوده است. شركت زودياك ادعا ميكند اين نفتكش حامل هيچ محمولهاي در زمان حمله نبود. هنوز جزييات حمله به اين نفتكش مبهم است اما برخي گزارشها حاكي از استفاده از پهپاد در اين حمله است.
تلآويو از نخستين ساعات انتشار خبر حمله به اين نفتكش انگشت اتهام را به سمت تهران نشانه گرفت و البته يك كمپين ديپلماتيك هم براي بهرهبرداري سياسي از اين ماجرا آغاز كرده است. يايير لاپيد، وزير امور خارجه رژيم اسراييل در واكنش به اين حمله به طرح ادعاهايي درباره دخالت ايران در اين ماجرا پرداخته و با محكوم كردن «تروريسم ايراني» ادعا كرد كه «ايران فقط مشكل اسراييل نيست، يك مشكل جهاني است و رفتار آن به آزادي كشتيراني و تجارت نيز لطمه ميزند.» در نخستين روز انتشار اين خبر يك سخنگوي دولت بريتانيا از آغاز تحقيقات در اين باره خبر داد و ضمن همدردي با خانواده بريتانيايي كشته شده در اين ماجرا اعلام كرد كه كشتيها بايد مجاز به حركت آزاد طبق قوانين بينالمللي باشند. روز جمعه وزارت امور خارجه امريكا هم از اين حمله «بهشدت ابراز نگراني» كرده و تاكيد كرد اوضاع را زير نظر دارد. 24 ساعت پس از اين حمله، شبكه تلويزيوني العالم كه در سطح رسانهاي وابسته به ايران محسوب ميشود اعلام كرد كه نيروهاي «مقاومت» در منطقه مسوول حمله به اين نفتكش با مديريت شركت اسراييلي بودند. براساس گزارش العالم، حمله به اين نفتكش در درياي عمان در واكنش به حمله اسراييل به فرودگاه ضبعه منطقه قصير سوريه صورت گرفت. حمله به اين نفتكش در حالي رخ داد كه كمتر از يك ماه پيش يك كشتي باربري كه سابقا مالكي اسراييلي داشت در آبهاي نزديك همين منطقه مورد حمله قرار گرفت و پنج ماه قبل هم انفجاري در يك كشتي اسراييلي ديگر در درياي عمان رخ داد كه اسراييل ايران را مسوول آن دانست اما ايران دست داشتن در آن حمله را رد كرد. در حالي كه هيچكدام از حملات رژيم اسراييل در سالهاي اخير به خاك سوريه يا تجاوزهاي متعدد اين كشور به حريم هوايي لبنان از سوي نهادهاي بينالمللي تحت تعقيب قرار نگرفته يا محكوم نشده است، اين رژيم به دنبال آن است تا حمله اخير به نفتكش تحت مديريت ميلياردر اسراييلي را در شوراي امنيت سازمان ملل متحد مورد بررسي قرار دهد. به گزارش رسانههاي اسراييلي تحت فشار بينالمللي قرار دادن ايران به اتهام دست داشتن در اين حمله، هدف تلآويو است و بر همين اساس وزير خارجه اين رژيم به ديپلماتهاي ارشد اسراييلي دستور داده به دنبال اقدام عليه ايران در شوراي امنيت به دليل وقوع اين حمله باشند.
يايير لاپيد در توييترش در اين باره نوشت: «من به سفارتخانههايمان در واشنگتن، لندن و سازمان ملل دستور دادهام با رابطهايشان در دولت و هياتهاي مرتبط در مقر سازمان ملل در نيويورك همكاري كنند. ايران فقط مشكل اسراييل نيست بلكه صادركننده تروريسم، خرابكاري و بيثباتياي است كه به همه ما صدمه ميزند.» يايير لاپيد همچنين در گفتوگوي تلفني با «آنتوني بلينكن»، وزير خارجه ايالات متحده و دومينك راب، همتاي انگليسي خود خواستار پاسخ بينالمللي به اين حمله شده است. «يايير لاپيد»، در گفتوگوي تلفني با بلينكن گفت: «ايران بارها تصميم اسراييل براي دفاع از خودش و منافعش را تضعيف كرده است.» به گزارش رسانههاي اسراييلي، تلآويو اطلاعات مربوط به حادثه نفتكش را در اختيار كشورهاي امريكا و انگليس قرار داده و خواستار انجام تحقيقات بينالمللي در خصوص حمله به اين نفتكش و تشكيل جلسه شوراي امنيت شده است.
تهران ادعاي تلآويو را رد كرد
روز گذشته نيز سعيد خطيبزاده، سخنگوي وزارت خارجه ايران در نشست خبري مجازي با خبرنگاران رسانههاي داخلي و خارجي در پاسخ به سوالي درباره اتهامات رژيم اسراييل مبني بر در دست داشتن ايران در حمله به نفتكش اسراييلي گفت: «موجوديت نامشروع رژيم اشغالگر قدس بايد دست از اتهامزنيهاي واهي بردارد. اين رژيم بار اولش نيست كه اين اتهامات را متوجه جمهوري اسلامي ايران كرده است. هر جا اين رژيم رفته با خودش ناامني، ترور و خشونت برده است و مسوول وضعيت فعلي همانهايي هستند كه پاي رژيم اشغالگر قدس را به اين منطقه باز كردهاند. رژيم اشغالگر قدس بايد بداند با اين فرافكنيها دردي از دردهايش دوا نميشود. هركس باد بكارد توفان درو ميكند. جمهوري اسلامي ايران لحظهاي ترديد نميكند براي اينكه از منافع عاليه مردم و از امنيت ملي خودش محافظت كند.»
سخنگوي وزارت خارجه در پاسخ به سوال ديگري درباره مطالب منتشرشده در رسانهها در خصوص حمله به نفتكش اسراييلي و اينكه اين اقدام انتقامجويي ايران بوده است، گفت: «بسيار بايد دقت كرد در دامهايي كه صهيونيستها و رژيم اشغالگر قدس در اينگونه موارد پهن ميكنند، نيفتيم.»
واكنش نخستوزير رژيم اسراييل به سخنان خطيبزاده
پس از انتشار سخنان سخنگوي وزارت خارجه ايران در رد ادعاهاي مطرحشده درباره دست داشتن ايران در حمله به نفتكش اسراييلي در درياي عمان، نفتاليبنت، نخستوزير رژيم اسراييل، در جلسه صبح روز گذشته كابينه با اشاره به تكذيب ايران ادعاهاي بيپايه و اساس مقامهاي اين رژيم را تكرار كرده و گفت: «الان شنيدم كه ايران، تلاش ميكند از مسووليت حمله شانه خالي كند. بگذاريد به صراحت اعلام كنم، ايران مسوول حمله به كشتي است. اين حمله اشتباهي بزرگ بود و ما در هر صورت ميدانيم كه به شيوه خودمان چه درسي به ايران بدهيم. اما از جامعه بينالملل انتظار داريم كه به روشني اعلام كنند ايران مرتكب اشتباه بزرگي شده است.»
كمپين تلآويو براي پروندهسازي
نفتالي بنت در ماه ژوئن با تشكيل يك كابينه ائتلافي توانست به نخستوزيري طولانيمدت بنيامين نتانياهو پايان دهد. نتانياهو در طول دوره نخستوزيري عملياتهاي خرابكارانه بسياري را عليه برنامه هستهاي ايران به شمول دانشمندان هستهاي و تاسيسات هستهاي ايران هدايت كرد. پاييز و زمستان سال گذشته بود كه اسراييل اقدام به ترور شهيد فخريزاده در تهران كرده و اندكي پس از آن نيز عمليات خرابكارانهاي را در تاسيسات هستهاي نطنز هدايت كرد. در نتيجه اين دو اقدام تروريستي اسراييل بود كه مجلس شوراي اسلامي در ايران اقدام به تصويب طرحي با عنوان لغو راهبردي تحريمها كرده و در نتيجه آن ايران به اجراي داوطلبانه پروتكل الحاقي پايان داد. برخي كارشناسان معتقدند كه به نتيجه نرسيدن مذاكرات در وين براي احياي برجام نتيجه تاثير عملياتهاي تروريستي اسراييل در آستانه تغيير دولت در ايالات متحده بود. نفتالي بنت كه جايگزين نتانياهو شده نيز در مخالفت با ايران دست كمي از سلف خود ندارد و تاكنون بارها خواهان حمله به ايران شده و بهشدت مخالف فعاليتهاي منطقهاي ايران به خصوص در لبنان است. حمله روز پنجشنبه به نفتكش تحت مالكيت يك شهروند اسراييلي نخستين تنش از اين جنس ميان تهران و دولت بنت است و بر همين اساس برخي تحليلگران مسائل منطقه ميگويند بنت به منظور پرهيز از آنكه در برابر ايران ضعيف نشان داده شود اين حمله را تلافي خواهد كرد.
روزنامه اسراييلي جورزاليم پست در گزارشي در اين باره نوشت: اثبات دست داشتن ايران در حمله به كشتي در سواحل عمان آسان نيست اما تلآويو فكر ميكند ارزشش را دارد. نخستوزير رژيم اسراييل ادعا ميكند كه قطعا اسراييل پشت اين حمله است و مدارك اثبات اين موضوع هم موجود است. همزمان وزارت خارجه و ديپلماتهاي اسراييلي هم در رسانهها تلاش ميكنند ايران را مسوول تمام و كمال اين حمله معرفي كنند.
اين رسانه اسراييلي در ادامه ادعا ميكند كه ايران در چندسال اخير حملات پهپادي را عليه نيروهاي امريكايي در عراق و همچنين عربستان سعودي هدايت كرده كه همگي بيپاسخ ماندهاند.
بلومبرگ در گزارشي تفصيلي از زاويه ديگري به اين مساله پرداخته و مينويسد كه حمله به كشتي اسراييلي در درياي عمان در آستانه آغاز به كار دولت جديد در ايران به رياست ابراهيم رييسي آغاز شده است: تنش نوبتي ميان ايران و اسراييل ميتواند به تشديد خشونت در منطقه منتهي شود و البته پاي ايالات متحده و ساير بازيگران را هم به معركه باز كند. دور جديد تنش در حالي آغاز شده كه ابراهيم رييسي، رييسجمهور جديد ايران تا چند روز ديگر آغاز به كار ميكند و به نظر ميرسد كه در بازه زماني اندكي پس از آغاز به كار دولت او، مذاكرات هستهاي در وين براي احياي برجام از سر گرفته شود. ابراهيم رييسي تاكنون از بازگشت به برجام در صورت اجراي مفاد آن توسط ساير اعضاي اوليه استقبال كرده و وزير خارجه ايالات متحده نيز ميگويد آنها براي بازگشت به وين براي ادامه مذاكرات منتظر انتقال قدرت در ايران هستند اما اين پنجره تا ابد باز نخواهد بود.»
روزنامه اسراييلي هاآرتص نيز در گزارشي با عنوان اسراييل به فرصت مدنظر دست يافت، ادعا كرد كه ايران در پشت پرده حمله به كشتي متعلق به شهروند اسراييلي است كه دو كشته بر جا گذاشته و اين همان فرصتي است كه تلآويو براي كمين عليه ايران به آن نياز داشت. اين رسانه در ادامه نوشته است: «تنش ميان ايران و اسراييل در سطوح مختلف در خاورميانه افزايش يافته و از آنجا كه اين روند به تدريج سير صعودي پيدا كرده و در منطقهاي دور از مرزهاي اسراييل است كمتر مورد توجه قرار ميگيرد. در حال حاضر در اسراييل مسائلي مانند شيوع كرونا يا تلاش براي تثبيت موقعيت دولت انتقالي از اولويت بيشتري برخوردار است اما اگر تنش ميان تلآويو و تهران ادامه پيدا كند ميتواند به اولويت امنيتي و سياسي دولت بنت تبديل شود.»
به گزارش «اعتماد»، به نظر ميرسد كه تلآويو در حال استفاده حداكثري از تحولات اخير به منظور تهديدسازي از ايران براي بازيگران منطقهاي و فرامنطقهاي است. اين حمله در شرايطي رخ داد كه 1+4 و ايالات متحده تلويحا با تعليق مذاكرات وين تا پس از آغاز به كار دولت جديد در ايران موافقت كردهاند و همزمان سه دور گفتوگو بيسابقه (در چندسال اخير) ميان ايران و عربستان سعودي براي تنشزدايي از رابطه آغاز شده است. اسراييل حمله روز پنجشنبه را به ابزاري براي تهديد نشان دادن تهران در ميانه تحولات ديپلماتيك گفته شده تبديل كرده تا شايد بتواند در مسير سخت احياي برجام سنگاندازي بيشتري كرده يا روند گفتوگوها ميان تهران و رياض را با طرح ادعاهايي درباره فعاليتهاي مخرب منطقهاي ايران منحرف سازد.