در سوگ درگذشت احمد نوريزاده
دريغا فرزند پارسيگوي ارمنستان
فاطمه رحماني
از هر طرف كه نگاه كنيم، يكم شهريورماه 1400 براي رفتن احمد نوريزاده بسيار زود بود. شاعر، مترجم و ارمنيشناسي كه هنوز دو ماه و اندي با 70 سالگي فاصله داشت. نوريزاده تنها شاعر غيرارمني جهان بود كه به ارمني هم شعر مينوشت. او براي ارمنيهاي سراسر دنيا نامي شناخته بود. چنانكه او را با عنوان «فرزند پارسيگوي ملت ارمني» ميشناسند. درگذشت او زماني غمانگيزتر ميشود كه بدانيم او سالهاي آخر عمرش را در آسايشگاه كهريزك گذرانده بوده. نوريزاده متولد بندرانزلي بود؛ به آبانماه0 133. گفته شده كه او در كمتر از شش ماه الفباي زبان ارمني را از آرشي بابايان، شاعر ارمني فرا گرفت. بعد از آن، زماني را هم مصروف يادگيري زبان ارمني كرد؛ آنهم در محضر خاژاك درگريگوريان، رييس دانشكده ارمنيشناسي دانشگاه اصفهان. نوريزاده در سالهاي آخر دهه 40 خورشيدي، كار معرفي آثار شاعران ارمني را از طريق ترجمه آثار آنها آغاز كرد. او مدتي بعد، جايزه سپاس را از انجمن نويسندگان ارمنستان دريافت كرد. از نوريزاده آثار گوناگوني در قالب ترجمه و تاليف منتشر شده. نخستين كتابهايي كه از او منتشر شد، ترجمه دو مجموعه شعر بود از گالوست خاننتس كه يكي «قدرت معجزهگر» نام داشت و ديگري «سلام بر تو اي انسان.» او در ادامه كار نوشتاري و ترجمهاش، آثار ديگري از نويسندگان و شاعران ارمني را به مختصات زبان فارسي درآورد كه از آن ميان ميتوان به «باغ سيب، باران و چند داستان ديگر: بيست داستان كوتاه و بلند از ۱۵ نويسنده نامدار ارمني»، «پاييز در پرواز» اثر واراند كوركچيان، «پتر اول» اثر آلكسي تولستوي، «صد سال شعر ارمني: نمونههاي شعر بيش از هفتاد شاعر ارمني»، «تسولاك» يك داستان بلند نوشته آكسل باكونتس، «۲۶ كميسر يا كمون باكو» از هراچيا كوچار، «سرودهاي سرخ» مجموعه اشعاري از يقيشه چارنتس، «آي وطن! آي وطن!» مجموعه اشعار و قصههايي از هوهانس تومانيان، «عاشقانههاي آبي» مجموعه شعر واهاگن داوتيان و «آماليا» رمان نوشته ناردوس از جمله آثار ترجمه او هستند. «تاريخ و فرهنگ ارمنستان: پژوهشي بر تاريخ و فرهنگ كشور ارمنستان»، «سلام بر شما ارمنيها: مجموعه شعرهاي ارمني»، «در شب تنهايي و روياها: مجموعه شعرهاي ارمني»، «رازقيها بگذار عطر بفشانند: مجموعه شعرهاي فارسي» و «در شب تنهايي و زمستان جهان: مجموعه شعرهاي فارسي» از جمله ديگر آثار نوريزاده هستند. اين نويسنده و مترجم، تجربه روزنامهنگاري مبسوطي هم داشته و قديميهاي روزنامه اطلاعات به خوبي او را به ياد دارند. چرا كه قبل از انقلاب و در دهه 50 دبيري سرويس سياسي روزنامه اطلاعات را عهدهدار بود. روزنامهنگاري با گرايش آشكار چپ كه در مقطعي عطاي روزنامهنگاري به معناي متمركز كلمه و-مثلا- در كسوت دبير سرويس سياسي را به لقاي آن بخشيد.