محمدرضا حكيمي در دنيا
در ساحل خورشيد
محمدرضا حكيمي متولد ۱۴ فروردين ۱۳۱۴ شمسي (۱۳۵۴ قمري) در مشهد است. پدرش عبدالوهاب كه از يزد به مشهد مهاجرت كرده بود، از معتمدين و محترمين بازار مشهد بود. او در دوازده سالگي تحصيلات حوزوي را از مدرسه نواب مشهد آغاز كرد و در طول دوران تحصيل از اساتيدي چون اديب نيشابوري دوم، ميرزا احمد مدرس، مجتبي قزويني (درس‌هاي فلسفي و الهياتي)، هاشم قزويني، سيد محمدهادي ميلاني (خارج فقه و اصول)، آقابزرگ تهراني، غلامحسين محامي بادكوبه‌اي، علي‌اكبر الهيان و اسماعيل نجوميان استفاده كرد. در سال 1348 از آقابزرگ تهراني اجازه نقل روايت گرفت. حكيمي همچنين مقداري از علوم غريبه را نزد سيد ابوالحسن حافظيان مشهدي (درگذشته ۱۳۶۰ش) و برخي ديگر از استادان آموخت.
به نوشته اكبر ثبوت، با آنكه در دهه چهل شمسي عالمان مشهد مردم را به مراجع نجف ارجاع مي‌دادند، حكيمي هوادار آيت‌الله خميني بود و تلاش كرد كه استادش مجتبي قزويني را با خود همراه كند. در نتيجه قزويني با همراهي عده‌اي ديگر از علماي ديني مشهد به قم رفته و با آيت‌الله خميني ديدار كردند. حكيمي به خاطر فعاليت‌ها و سخنانش در جلسات تحت فشار دستگاه‌هاي امنيتي حكومت پهلوي قرار گرفته بود. حكيمي در مشهد جلساتي با نام الغدير داير كرده بود و درباره كتاب الغدير گفت‌وگو و سخنراني برگزار مي‌كرد.
حكيمي در خرداد سال ۱۳۴۵ش از خراسان به تهران رفت او با مرتضي مطهري و محمدتقي جعفري دوستي داشت. او با علي شريعتي نيز از مشهد و در كانون حقايق اسلامي آشنا شده و با او ارتباط گسترده‌اي داشت. شريعتي در نامه‌اي به حكيمي وصيت كرده و اجازه تصحيح آثارش را داده بود.
حكيمي نويسندگي را از جواني آغاز كرد و قديمي‌ترين متن منتشر شده او مقاله‌اي است درباره غدير كه در ۱۳۴۰ش در نامه آستان قدس منتشر شد. محمد اسفندياري، نويسنده و پژوهشگر تاريخ اسلام، حكيمي را نويسنده‌اي صاحب سبك و يكي از بيست نويسنده برتر در نثر فارسي مي‌داند.
او همچنين به دو زبان فارسي و عربي شعر مي‌گفت و در طول سال‌هاي ۱۳۳۳ تا ۱۳۴۵ش كه در مشهد بود در انجمن‌هاي ادبي مشهد به‌ويژه انجمن فردوسي شركت مي‌كرد. او نخستين قصيده عربي خود را در ۱۹ سالگي براي استادش اديب نيشابوري دوم سرود. قصيده‌اي كه حكيمي در ۲۵ سالگي و در استقبال از يكي از قصايد ابن‌سينا سروده بود مورد تمجيد علامه حائري سمناني و بديع‌الزمان فروزانفر قرار گرفت. بخشي از شعرهاي حكيمي در كتابي با نام «ساحل خورشيد» منتشر شده است. در سال‌هاي ۱۳۸۴ش و ۱۴۰۰ش دو تمبر يادگاري پستي با تصوير او منتشر شده است. حكيمي هيچ‌گاه ازدواج نكرد. او با آنكه در حوزه علميه تحصيل كرده است و مدتي طولاني نيز لباس رسمي روحانيان را مي‌پوشيد، ولي پس از چندي ديگر اين لباس را بر تن نمي‌كرد. حكيمي در ۳۱ مرداد ۱۴۰۰ شمسي به علت ابتلا به بيماري كرونا درگذشت.
آثار
علامه حكيمي نويسنده‌اي پركار است. از او بيش از ۵۰ كتاب منتشر شده است. همچنين او بر بيش از ۳۰ كتاب مقدمه نوشته و براي ۳۷ كتاب يادنامه مقاله نوشته است. آثار محمدرضا حكيمي را در پنج گروه دسته‌بندي كرده‌اند؛ نخست آثاري كه درباره مكتب تفكيك هستند، دوم آثاري كه با هدف تبويب و تبيين روايات اهل بيت نگاشته شده‌اند، آثاري كه شناساننده آموزه‌هاي فردي و اجتماعي اسلام هستند، چهارم آثاري كه با محوريت زندگي عالمان دين تدوين شده‌اند و بالاخره كتاب‌هايي كه مجموعه مقالات متفرقه حكيمي را خود جا داده‌اند. برخي از آثار او عبارتند از:
الحياه مجموعه‌اي حديثي كه با همراهي دو تن از برادرانش آن را نگاشته است.
خورشيد مغرب
امام در عينيت جامعه
الهيات الهي و الهيات بشري (در دو جلد)
حماسه غدير
مكتب تفكيك
بيدارگران اقاليم قبله
عقلانيت جعفري