چرخنده حاره‌اي
نهادهاي امدادي را به آماده‌باش واداشت
توفان «شاهين» امروز از سواحل شرق و جنوب شرق خارج مي‌شود
گروه اجتماعي| فعاليت چرخنده حاره‌اي موسوم به «شاهين» كه از سه روز قبل، از سمت سواحل استان‌هاي جنوب شرق، وارد كشور شده، امروز به كمترين حد مي‌رسد و طبق اعلام رييس مركز ملي پيش‌بيني و مديريت بحران مخاطرات وضع هوا، اين سامانه از اواخر وقت امروز، به سمت كشورهاي حاشيه جنوبي درياي عمان و خليج‌فارس تغيير مسير مي‌دهد و طي دو روز آينده به‌طور كامل از سواحل ايران عبور مي‌كند.
شامگاه پنجشنبه، معاون توسعه و پيش‌بيني هواشناسي سيستانوبلوچستان از تشكيل «كم‌فشار حاره‌اي» در حوالي مدار ۲۳ درجه عرض شمالي به چرخنده حاره‌اي خبر داد و گفت كه اين سامانه جوي از سوي كميته توفان كشورهاي حاشيه اقيانوس هند، به نام «شاهين» نامگذاري شده است. دوست‌محمد كليم به دنبال اين اعلام به خبرگزاري ايسنا گفت: «پيش‌بيني مي‌شود چرخنده شاهين ضمن حركت به سمت درياي عمان، در ۲۴ ساعت آينده به يك چرخنده سيكلونيك شديد تبديل شود. مدل‌هاي پيش‌يابي نشان مي‌دهد كه تا ۴۸ ساعت آينده و در مناطق فراساحل بيشينه سرعت وزش باد ناشي از اين چرخنده به ۱۱۰ تا بيش از ۱۱۰ كيلومتر بر ساعت مي‌رسد و بارش‌هاي رگباري آن تا حدود ۳۰۰ ميلي متر برآورد مي‌شود.» در ساعاتي كه كليم با ايسنا صحبت مي‌كرد، چرخنده حاره‌اي «شاهين» با سرعت ۲۵ كيلومتر بر ساعت به سمت درياي عمان در حركت بود آن‌هم در حالي كه همزمان، شدت بادهاي ۱۲۰ روزه در شمال استان سيستانوبلوچستان آغاز شده بود. به دنبال هشدار سطح قرمز سازمان هواشناسي كشور درباره پيش‌بيني احتمال بارش شديد باران و رگبار و وزش شديد باد در دو استان سيستانوبلوچستان و هرمزگان، سازمان مديريت بحران كشور طي نامه‌اي مكتوب خواستار آماده‌باش تمام دستگاه‌هاي امدادي و خدماتي و انتظامي براي امدادرساني شد.
درخواست آماده‌باش، موازي با رصد تحركات سامانه جوي «جريانات چرخنده حاره‌اي» و پيش‌بيني وقوع رگبار و رعد و برق، وزش باد شديد در مناطق جنوبي استان سيستانوبلوچستان و شرق استان هرمزگان بود كه احتمال وقوع سيل و طغيان رودخانه‌هاي فصلي، خسارات وارده ناشي از وزش باد خيلي شديد، آبگرفتگي گسترده در معابر، لغزندگي و كاهش ديد در جاده‌ها، شكستن درختان و تخريب سازه‌هاي سست را پررنگ مي‌كرد.
طي دو روز گذشته هم مسوولان سازمان هواشناسي در بررسي تحركات اين چرخنده حاره‌اي هشدار دادند كه دو استان شرق و جنوب شرق كشور و به خصوص در استان سيستانوبلوچستان، شهرستان‌هاي چابهار، كنارك، دشتياري، زرآباد، فنوج، قصرقند، سرباز، نيكشهر، جنوب ايرانشهر، بزمان، سراوان، سيب سوران و مهرستان متاثر از اين تغييرات جوي خواهد بود و ظرف روزهاي گذشته هم، به دنبال انسداد موقت مسير مرزي ريمدان - سه‌راهي نگور - بريس و مسير سماچ به سندها بر اثر توفان حاره‌اي، رييس مركز ملي پيش‌بيني و مديريت بحران مخاطرات وضع هوا، با اشاره به استقرار چرخنده حاره‌اي در درياي عمان، از وقوع بارش‌هاي شديد و احتمال وزش باد شديد با سرعت بين ۸۰ تا ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت در شهرهاي ساحلي درياي عمان خبر داد.
صادق ضياييان در گفت‌وگو با ايسنا افزود: «فعاليت اين سامانه سواحل جنوبي سيستانوبلوچستان را تحت‌تاثير قرار داده و انتظار مي‌رود كه ادامه فعاليت اين سامانه، شرق و سواحل شرق هرمزگان را نيز تحت‌تاثير قرار دهد. با اين حال اين سامانه وارد خليج فارس نخواهد شد و حالا هم از عمق نفوذ اين سامانه به درون سواحل كاسته شده است. با اين حال اين سامانه حاره‌اي شهرهاي ساحلي درياي عمان را در بر خواهد گرفت و وقوع بارش‌هاي شديد در سواحل و وزش باد شديد با سرعت بين ۸۰ تا ۱۰۰ كيلومتر بر ساعت در شهرهاي ساحلي پيش‌بيني مي‌شود.»
درحالي‌كه به گفته ضياييان، افزايش ارتفاع موج در برخي سواحل تا چهار متر و در مركز توفان - مركز درياي عمان - تا شش متر انتظار مي‌رفت، وقوع سيل و طغيان رودخانه‌هاي فصلي، وزش باد خيلي شديد، آبگرفتگي گسترده در معابر و لغزندگي و كاهش ديد در جاده‌ها و همچنين شكستن درختان و تخريب سازه‌هاي سست در استان‌هاي در معرض اين سامانه جوي، پيش‌بيني شد.
درحالي‌كه ديروز، فعاليت اين سامانه در استان سيستانوبلوچستان به بيشترين ميزان رسيد، مدير كل هواشناسي سيستانوبلوچستان اعلام كرد كه دامنه ابرناكي توفان در اين استان به ۱۲۰۰ كيلومتر رسيد به گونه‌اي كه شهر زاهدان و شمال استان را به گونه‌اي تحت‌تاثير قرار داد كه عصر ديروز، ابرهاي چرخنده حاره‌اي شاهين با ارتفاع حدود ۳۰۰۰ متر حدود ۵۰ درصد آسمان زاهدان را پوشاند درحالي‌كه هيچ برآوردي درباره بارش پس از اين تغييرات جوي وجود نداشت. طبق اعلام مدير كل هواشناسي سيستانوبلوچستان، بيشترين تحركات اين سامانه در نواحي ساحلي استان پيش‌بيني مي‌شد و درحالي‌كه تا ظهر ديروز و در زماني كه توفان شاهين، در فاصله حدود 90 كيلومتري بندر گواتر و در فاصله حدود 150 كيلومتري سواحل چابهار قرار داشت و بارش‌هاي شديد، رعد و برق و صاعقه، تندبادهاي شديد، سيلاب، بالاآمدن آب دريا و رودخانه‌هاي فصلي، افزايش ارتفاع موج و متلاطم شدن دريا به عنوان تبعات فعاليت اين سامانه جوي پيش‌بيني مي‌شد، دبير توسعه هواشناسي كاربردي سيستانوبلوچستان براي مصونيت از خسارات احتمالي اين سامانه جوي، به ساكنان مناطق ساحلي استان توصيه كرد كه به هيچ عنوان براي عكاسي يا تفرج به سواحل نزديك نشوند و تا اطلاع ثانوي هيچ فعاليت دريايي در جنوب استان انجام نشود علاوه بر اينكه مردم از سازه‌هاي غيرايمن فاصله بگيرند و در صورت سكونت در اين سازه‌ها، حتما محل اسكان خود را تغيير دهند و به جاي امن بروند. پناه گرفتن شاغلان در بنادر در مكان‌هاي امن‌تر و ترك فوري منطقه خطر در صورت افزايش شدت پديده‌هاي مخاطره‌آميز، استحكام‌بخشي سازه‌هاي در حال ساخت عمراني، كشاورزي و تاسيسات و ترك فوري اين سازه‌ها، توقف چراي دام‌ها در ارتفاعات، توقف هرگونه فعاليت ساخت‌وساز در ارتفاعات به دليل ناامني اين سازه‌ها در زمان وزش بادهاي شديد و همچنين، خودداري از قرارگيري در حريم رودخانه‌هاي فصلي، حتي رودخانه‌هاي خشك هر دو استان، از ديگر توصيه‌هاي مسوولان رصد تحركات اين سامانه جوي به ساكنان نوار ساحلي استان‌هاي هرمزگان و سيستانوبلوچستان بود.
مدير كل مديريت بحران استانداري هرمزگان هم در آخرين توضيح درباره اقدامات پيشگيرانه در اين استان اعلام كرد كه روستاهاي در معرض خطر سيلاب و بالا آمدن آب دريا در شرق هرمزگان همچون روستاهاي در معرض خطر توفان حاره‌اي در جنوب سيستانوبلوچستان، تخليه اضطراري مي‌شوند علاوه بر آنكه طي دو روز گذشته، ستادهاي بحران در شهرستان‌هاي جاسك و سيريك هم به حالت آماده‌باش درآمدند. درحالي‌كه مسوولان هواشناسي استان هرمزگان، بيشترين تاثيرات توفان شاهين را براي شرق استان و سواحل جاسك، سيريك، بشاگرد و نقاطي از ميناب پيش‌بيني كرده بودند، نهادهاي امدادي و مقابله با بحران در استان‌هاي همجوار و از جمله استان كرمان هم براي مواجهه با سيل و توفان احتمالي از سمت استان‌هاي سيستانوبلوچستان و هرمزگان در حالت آماده‌باش قرار گرفتند. طبق آخرين اعلام روابط عمومي سازمان اورژانس كشور، روز گذشته و به دنبال شدت گرفتن تاثيرات بادهاي 120 روزه در استان منطقه زابل، زهك، هيرمند - نيمروز (استان سيستانوبلوچستان) ۵۲نفر به مراكز درماني دربرخي از مناطق استان مراجعه كرده‌اند كه عمده مشكلات چشمي، تنفسي و قلبي بوده است.