نگاهي به نشست مسكو درباره افغانستان
طالبان بايد متعهد
به تامين امنيت شود
يك استاد دانشگاه با بيان اينكه اگر طالبان به تعهدات خود عمل نكند نبايد انتظاري از ساير بازيگران براي همكاري در حوزه‌هاي مختلف داشته باشد، تاكيد كرد: در نشست مسكو بايد تلاش شود تا مذاكرات به سمتي برود كه امريكا و طالبان تعهداتي بر عهده بگيرند كه فرار از آنها دشوار باشد. نوذر شفيعي در گفت‌وگو با سايت شوراي راهبردي روابط خارجي با اشاره به تصميم روسيه براي برگزاري نشست تروييكاي گسترش يافته (روسيه، امريكا، چين و پاكستان) درباره افغانستان و با حضور نمايندگان دولت موقت طالبان اظهار داشت: لازمه حل بحران افغانستان اين است كه طالبان ضمن احترام به گروه‌هاي مختلف قومي و مذهبي دولت فراگيري تشكيل دهد كه اين گروه‌ها نمايندگان خود را براي حضور در آن معرفي كنند؛ نه اينكه طالبان افرادي را از گروه‌هاي قومي و مذهبي انتخاب كند. اين استاد دانشگاه با تاكيد به مسووليت طالبان در قبال امنيت داخلي و امنيت مرزها افزود: اساسا وقتي دولتي هرچند موقت در كشور مستقر مي‌شود مسووليت‌هايي به عهده دارد كه با عنوان كلي «امنيت» از آن ياد مي‌شود، در اين رابطه بايد امنيت فيزيكي و امنيت رواني را در نظر داشت. از دولت موقت مستقر انتظار مي‌رود با تهديداتي كه اكنون در افغانستان شاهد آن هستيم، مقابله كند.
ضرورت همكاري و ابتكارهاي جمعي
براي تامين امنيت
شفيعي ادامه داد: دولت موقت مستقر يا بايد بتواند به تنهايي اين امنيت را برقرار كند يا بايد از ديگران به ويژه همسايگان تقاضاي كمك كند. اگر طالبان در اجراي اين امر مشكلاتي دارد، به ائتلافي از كشورها اجازه دهد تا در كنار طالبان با گروه‌هاي تروريستي مستقر در افغانستان مقابله كند. اين تعهدي است كه طالبان پيش از اين به امريكا، ايران، روسيه و چين داده است. اين كارشناس مسائل آسيا ضمن تاكيد بر اهميت همكاري‌هاي دوجانبه ايران و افغانستان خاطرنشان كرد: همكاري‌هاي اطلاعاتي و امنيتي با طالبان در شرايط فعلي براي مقابله با داعش بسيار سازنده است. شفيعي افزود: اكنون شاهد ناكامي طالبان در اجراي تعهداتي كه در گفت‌وگو با كشورهاي مختلف داشته است، هستيم و در مواردي هم رسما آن تعهدات را ناديده مي‌گيرد كه قابل پذيرش و توجيه نيست. اين استاد دانشگاه با اشاره به برخي جريان‌سازي‌هاي رسانه‌هاي غربي عليه ايران و ادعاي كمك‌هاي پنهاني براي به قدرت رسيدن طالبان و عدم همراهي با خواست مردم افغانستان با هدف ايجاد نوعي جنگ رواني تاكيد كرد: ايران بايد به ابتكارات چندجانبه توجه داشته باشد تا پيامدهاي منفي درگيري در مسائل افغانستان، به‌طور يك‌جانبه متوجه ما نباشد. حسن ابتكار عمل چندجانبه، اين است كه كشورها نمي‌توانند «فريب» را در دستور كار خود قرار دهند. وي با تاكيد بر ضرورت توجه به مسائلي مانند حقوق بشر، چگونگي پيشبرد امور آموزش شهروندان و رفاه اقتصادي مردم افغانستان گفت: طالبان بايد به زنان اجازه تحصيل بدهد و به عنوان يك دولت هرچند موقت در قبال اين مسائل مسووليت دارد. اين مسائل جزو بديهي‌ترين اصولي است كه طالبان بايد رعايت كند.
اهميت ابتكار عمل جهاني در قبال تهديد داعش
شفيعي، تهديد داعش را در بلندمدت متوجه ايران، كشورهاي منطقه و جهان دانست و يادآور شد: در شرايط فعلي عملا كشورها با تهديدي جهاني مواجه هستند كه مقابله با آن مستلزم ابتكار عمل جهاني است. در ادامه اين نماينده پيشين مجلس شوراي اسلامي افزود: طالبان مي‌تواند در صورت رفع اين نگراني‌ها امتيازهايي، ازجمله به رسميت شناختن اين گروه و همكاري‌هاي بشردوستانه و گسترش مبادلات تجاري و اقتصادي، دريافت كند. شفيعي اضافه كرد: كشورهاي منطقه و كشورهاي همسايه افغانستان، عموما دغدغه‌هاي مشترك امنيتي دارند. اكنون پاكستان هم با مشكلاتي نسبت به طالبان مواجه شده و نسبت به محوريت قطر و تركيه در گفت‌وگوها با طالبان ناخشنود است. به همين دليل هم پروازهاي خود به كابل را متوقف كرده و مرزهاي خود را بسته است. قطعا اين شرايط مي‌تواند آغاز مناسبي براي همكاري‌هاي منطقه‌اي باشد. وي همكاري‌هاي چندجانبه را عاملي در راستاي منافع عمومي منطقه و خنثي كردن طرح‌هاي كشورهاي فرا منطقه‌اي، خصوصا امريكا برشمرد و گفت: در اين شرايط امريكا ديگر تنها بازيگر نخواهد بود و نمي‌تواند با ناامن كردن محيط منطقه، براي رقباي خود ايجاد تهديد كند. اين استاد دانشگاه به اظهارات نماينده ويژه رييس‌جمهور روسيه در امور افغانستان اشاره كرد كه گفته بود انتظار نمي‌رود هيچ پيشرفت غيرمنتظره‌اي در نشست مسكو به وجود آيد و افزود: طالبان با همه طرف‌هايي كه اكنون در نشست مسكو قرار است مذاكره كند قبلا هم مذاكراتي داشته است. طالبان خواهان نتيجه‌اي است كه به تثبيت حكومتش كمك كند. بايد به آنها متذكر شد اگر به تعهدات خود عمل نكنند نبايد انتظاري از ساير بازيگران براي همكاري در حوزه‌هاي مختلف داشته باشند.