مثلثي دو ضلعي
وحيد عذيري
در منطقه غرب آسيا دو كشور عربستان سعودي و ج.ا.ايران خواهان آغازي جديد در روابط سياسي خود هستند. به‌رغم اينكه اين روابط به خودي خود مشكلات منطقه را تا حد زيادي حلوفصل خواهد نمود اما باز هم داراي تبعاتي مثبت در روابط با ساير كشورها از جمله كشور مصر با ج.ا.ايران را در برخواهد داشت. كشور مصر، كشوري است كه سياست‌ها و برنامه‌هاي خود را با كشورهاي عربستان سعودي و ايالات متحده هماهنگ مي‌كند و بالطبع هم هر زماني كه مواضع عربستان و ايران به هم نزديك شده، سياست‌هاي مصر (به عنوان ضلع سوم مثلث) به‌طور كاملا طبيعي و خودكار در رابطه با جمهوري اسلامي ايران تعديل شده، به ويژه در امور اقتصادي. اما سوالي كه پيش مي‌آيد اين است كه روابط با مصر داراي چه اهميتي است؟ و چه نفعي براي دنياي اسلام و منطقه غرب آسيا و شاخ آفريقا دارد؟
در ابتدا بايد به پتانسيل‌هاي كشور مصر اشاره كرد. كشور مصر پرجمعيتترين كشور دنياي عرب در منطقه‌اي سوق‌الجيشي در شاخ آفريقا قرار دارد كه جمعيتي بالغ بر سه ميليون شيعه در خود جاي داده است و نيز اقتصاد شكننده اين كشور از 3 مسير اقتصادي، كشاورزي، مالياتي از كشتيراني كانال سوئز و صنعت گردشگري عبور مي‌كند كه از لحاظ اقتصادي به كمك‌هاي عربستان سعودي وابسته است. اما همين فاكتورها باعث مي‌شود كه نگاه قاهره به تهران ديدي امنيت‌محور باشد (وجود شيعيان و خطمشي گرفتن از عربستان سعودي) كه اين ديدگاه امنيتي تاثيري مستقيم بر اتحاديه عرب (كه مقرش در قاهره قرار دارد)، مي‌گذارد. اما روابط عربستان سعودي و ج.ا.ايران و حلوفصل مشكلات مابين اين دو، مي‌تواند به «صلحي گرم» و «راهبردي» در منطقه و در دنياي اسلام منجر شود. بدين‌ترتيب توصيه مي‌شود كه وزارت امور خارجه ضمن حفظ كانال ارتباطي اقتصادي خود با مصر از طُرق مختلف؛ ارتباط سياسي خود را (به ويژه از كانال ارتباطي كشور عراق)، بيش از پيش تقويت نموده تا شاهد گشايش روابطي پايدار مابين سه كشور بزرگ منطقه باشيم. مي‌توان علل اهميت مصر در همكاري و صلح گرم را اينگونه براي منطقه و ج.ا.ايران ذكر نمود. تاثير مستقيم بر تغيير سياست‌هاي اتحاديه عرب به صورتي مثبت با تنظيم مجدد روابط كشورهاي اتحاديه عرب با ج.ا. ايران كمك جمهوري اسلامي ايران به مصر در بُعد اقتصادي و به تبع آن تسري به بُعد سياسي (كمك به رفع تهديدات سدالنهضه از سمت كشور اتيوپي و كاهش تشنجات در شاخ آفريقا جهت رشد و شكوفايي اقتصاد دنياي اسلام) ارتباط بيش از پيش عالمان و نخبگان اهل سنت و تشيع به دور از تشنجات سياسي (حضور دستكم سه ميليون شيعه در خاك مصر) كمك مصر به تحليلي مثبت از سياست‌هاي منطقه‌اي ايران (تعديل نمودن و حتي مثبت شدن ديدگاه‌هاي ملت‌ها و نخبگان عرب به سياست‌هاي منطقه‌اي ايران) كمك به جلوگيري از مذاكرات برجامي دو و سه (ديدگاه مثبت اعضاي منطقه و عدم نگراني نخبگان منطقه در مورد سياست‌هاي ج.ا.ايران و فقدان بهانه‌تراشي جهت مذاكرات مجدد برجامي از سوي غرب)
تقويت و رشد اقتصاد داخلي (با توجه به پيشينه طولاني در صنعت نساجي و صنايعي كه ج.ا.ايران در مصر دارد.)