ترسيمي نو از روزگار كرونا

زيستنِ امروز ما را مي‌توان نوعي اتحاد در مقابل فاجعه دانست؛ فاجعه‌اي به نام كرونا كه جان‌هاي بسياري را از اين جهان گرفت و داغ‌هاي بسياري بر سينه‌ها نهاد. از همان ماه‌هاي آغازين پاندمي كرونا، بسياري از اهالي هنر پيش‌بيني مي‌كردند اين سيلاب ويرانگر، هنر را هم با خود خواهد بُرد و اين تهديد جهاني، هنر را به انزوا خواهد برد و اثري از آن باقي نخواهد گذارد. البته كتمان نمي‌توان كرد كه با شيوع كرونا بسياري از برنامه‌هاي گالري‌ها در ايران لغو شد يا معلق ماند؛ اما همه اينها فقط يك جنبه ماجرا بود. آن سوي داستان، گشايشي بود كه كرونا در هنر ايجاد كرد و اين بيماري از يك محدوديت، به مجالي براي بروز خلاقيت مبدل شد؛ همچنان كه بسياري از گالري‌ها راه‌حل مجازي را براي غلبه بر ركود و نااميدي فراگير كرونايي انتخاب كردند، گالري‌هايي هم خودِ موضوع كرونا را دستمايه برپايي نمايشگاه قرار دادند؛ از جمله گالري ايده در تهران كه به تازگي ميزبان نمايشگاه «رسم نو» شده است. در اين نمايشگاه كه تمركز اصلي آن بر تاثيرات كرونا بر روزگار ما بود، رضا هدايت، عبدي اسبقي، عليرضا آسانلو، عليرضا بيداري، هيوا معاضد، روزبه دبيري، ابراهيم اكبري گرز، الياس ستاري، آزاده بديعي دزفولي، آيدا رزاق‌زاده، مريم قزوينه و ساناز غلامي آثار خود را در معرض تماشاي عموم قرار دادند. در توضيح اين نمايشگاه آمده است: «اضطراب، تنهايي، انزوا، عزلت، فقدان، نااميدي.... تجربه‌هاي تلخ و آشناي اين ماه‌هاي اخير است. اين مهمان ناخوانده حقير ما را از با هم بودن‌ها، آغوش‌ها و بوسه‌ها كه هيچ حتي از دست دادن خشك و خالي هم محروم كرد. انگار همه آنها را در روزمرگي‌هاي قبل از كرونا جاگذاشته‌ايم... حال فقط حسرتش بر دل‌هامان نشسته. انسان امروز اما زود ميدان را خالي نمي‌كند. دستش پر است، اميد دارد. از فراسوي حصار ديوارها حتي! راس ساعت آواز مي‌خواند و تشويق مي‌كند و روحيه مي‌بخشد. رسم‌هاي نو ياد مي‌گيرد و بپا مي‌دارد و از تكاپو و حركت نمي‌افتد. به ملزومات زندگي مدرنش ماسك و ضد‌عفوني‌كننده هم مي‌افزايد و پيش مي‌رود. شايد دلچسب‌ترين نكته‌اي كه در اين ماه‌ها يادگرفتيم زندگي كردن در حوضچه اكنون است... در اين نمايشگاه اين تجربه‌ها را به هنر دست هنرمندان به تماشا مي‌نشينيم....» از مهم‌ترين نكات قابل‌توجه اين نمايشگاه، حضور هنرمندان صاحب‌نامي چون رضا هدايت كه از پيشكسوتان نقاشي در ايران محسوب مي‌شود، در كنار هنرمندان جوان‌تر بود. در همين راستا، هنرمندان جواني چون هيوا معاضد، آيدا رزاق‌زاده و ديگران، فرصت اين را يافتند كه در كنار هنرمنداني چون هدايت، اسبقي و آسانلو كه سابقه حضور در حراج تهران را دارند، آثارشان را به نمايش درآورند. بنا بر اعلام روابط عمومي گالري ايده، در اين نمايشگاه آثار مختلفي از هنرمندان با استقبال مخاطبان مواجه شد و برخي از اين آثار نيز توسط علاقه‌مندان خريداري شد. از جمله اين آثار، مي‌توان به تابلوي «سياست عامل كرونا» از عليرضا آسانلو و تابلويي از مجموعه «روزنامه پيچ در دوران كرونا» اثر عبدي اسبقي اشاره كرد. علاوه بر اينها، اثر ديگري از عليرضا بيداري نيز در نمايشگاه «رسم نو» توسط مخاطبان خريداري شد. هيوا معاضد، يكي از هنرمندان جوانِ شركت‌كننده در اين نمايشگاه، متولد اسفند 1364 است. او فارغ‌التحصيل رشته مهندسي عمران است و همزمان با تحصيل، دوره‌هاي طراحي و نقاشي را به صورت آزاد گذرانده است. او تاكنون در نمايشگاه‌هاي متعدد گروهي در ايران و ايتاليا شركت داشته است. هنرمند ديگر اين نمايشگاه گروهي، آيدا رزاق‌زاده است. او متولد ۱۳۶۹، بازيگر و مهندس كامپيوتر است. رزاق‌زاده فعاليت حرفه‌اي خود را از سال ۱۳۸۹ آغاز كرده و از آن موقع تاكنون به تدريس طراحي و نقاشي در سطوح و سبك‌هاي مختلف نقاشي در آموزشگاه هنري دايره رنگي و در آتليه شخصي‌اش پرداخته است. حضور در چند نمايشگاه گروهي و يك نمايشگاه انفرادي در گالري ايده از جمله سوابق اين هنرمند جوان است. در كنار حضور پربار هنرمندان جوان در كنار پيشكسوت‌ها، يكي از نقاط قوت اين نمايشگاه، نمايشگاه گرداني آن بود. امروز كمتر هنرمند يا هنردوستي است كه منكر اين حقيقت باشد كه «نمايشگاه گرداني» براساس يك نياز واقعي پديد آمده و گسترش يافته است. نياز به شخص نمايشگاه‌گردان (كيوريتور) با مفهوم گالري يا فضاي تامل در آثار هنري عجين شده و حرفه‌اي به نام نمايشگاه‌گرداني گريز‌ناپذير شده است. در واقع، آنجاكه نمود (presentation)‌ي وجود دارد؛ نمايشگاه‌گرداني هم خواهد بود. اما نكته جالب درباره نمايشگاه «رسم نو» اين بود كه نمايشگاه، پروژه نمايشگاه‌گرداني (كيوريتيال) يك دانشجوي جوان بود كه انجام شد.