تينا جلالي
اگر امسال سينماها با فصل بهار ارتباط خوبي نداشتند و تابستان هم با فيلم‌هاي اكران‌شده نامهربان بود به جايش پاييز جبران مافات كرد و با مهر و محبت فراوان از راه رسيد، گيشه فيلم‌ها شور و حرارت زيادي پيدا كرد و سالن‌ها چراغ‌هاي‌شان نوراني شد. اكران همزمان چند فيلم مخاطب‌پسند و باكيفيت از يك‌سو، سرعت‌بخشي واكسيناسيون و همچنين روند كاهشي ابتلا به كرونا از سوي ديگر باعث شد سينماها پاييز پرفروشي را پشت‌سر بگذارند. اگرچه همه فيلم‌هاي اكران‌شده پرمخاطب نبودند و گيشه پرفروش نداشتند حتي تعدادي فيلم‌ها صرفا كلمه اكران را يدك كشيدند اما سالن‌هاي سينما به لحاظ حضور دوباره تماشاگر آن‌هم بعد از يك سال تعطيلي مداوم، روزهاي متفاوتي را سپري كرد. مردمي كه ظرف يك‌سال گذشته با انواع ناملايمات (تورم اقتصادي، ترس و استرس شيوع كرونا و از دست دادن عزيزان) دست و پنجه نرم كردند با فروكش كردن پاندومي به دنبال راهي براي تقويت روحيه بودند در نتيجه تماشاي فيلم‌هاي روي پرده را انتخاب كردند كه به لحاظ اقتصادي براي آنها به صرفه‌تر مي‌آمد. از انصاف نگذريم دو فيلم ديناميت و قهرمان نقش مهمي در جذب دوباره مردم به سينماها و رونق سالن‌ها داشتند كه در اولي حال و هواي شاد و مفرح و دومي هم كسب جوايز جهاني و همين‌طور نام اصغر فرهادي و موضوع متفاوت خود فيلم در فروش‌شان تاثير بسزايي داشت. البته بعضي كارشناسان بر اين عقيده بودند مجموعه عوامل دست به دست هم داده تا سينماهاي ايران تاحدودي به دوران فروش بالا نزديك شود. به گفته آنها آگهي‌هاي زيادي كه فيلم منصور در تلويزيون داشت هم به كمك سينماها آمد و اگر مردم ظرف يك‌سال گذشته در جريان بازگشايي سالن‌هاي سينما نبودند به آنها اطلاع‌رساني شد. اين وسط اكران كمدي گشت ارشاد هم بر اشتياق آنها براي تماشاي فيلم روي پرده سالن‌ها افزود، بعد از چند روز تومان نمايش داده شد، آذرماه آتاباي ساخته نيكي كريمي هم آمد و به گيشه گرما بخشيد، فيلم بي‌همه‌چيز با بازي پرويز پرستويي و هديه تهراني هم به اكران اضافه شد و همين روند (با كمي نوسان) تا روز آخر پاييز ادامه داشت تا شاهد فروش خوب بعضي فيلم‌ها باشيم.
نوسان گيشه
تا اينجاي كار به استقبال از فيلم‌ها در فصل پاييز اشاره كرديم كه بر همين اساس از مجموع فيلم‌هاي اكران‌شده در فصل پاييز فروش هفتادويك‌ميليارد توماني معادل (710,467,018,028 ريال) نصيب سينماي ايران مي‌شود كه اين يعني 3,175,491 نفر مخاطب در 115,867 تعداد سانس به تماشاي فيلم‌هاي روي پرده نشستند. وقتي صحبت از فروش بالاي فيلم‌ها در پاييز مي‌شود به اين معني نيست كه هر سه ماه اين فصل گيشه فيلم‌ها پرمخاطب بوده؛ نه تنها اين‌گونه نيست كه از فروش 71 ميليارد توماني پاييز سهم سه ماه مهر، آبان و آذر از گيشه كاملا متفاوت است به اين معني كه مهر گيشه فقط 6 ميليارد توماني كسب كرده، در آبان‌ماه مجموع فروش فيلم‌ها به نوزده‌ميليارد‌و‌هفتصد ميليون تومان مي‌رسد و چرخش مالي فيلم‌ها در آذرماه به چهل‌وچهار ميليارد وهشتصد ميليون تومان رسيده است. حالا به جدول گيشه فيلم‌ها در سال جاري نگاه مي‌كنيم كه آنجا هم تفاوت آشكار فروش فيلم‌ها در سه فصل سال را كامل مي‌توانيم ببينيم، به‌طوري‌كه مجموع گيشه در سه ماه بهار فقط سه ميليارد‌و‌ششصدميليون‌تومان (معادل 36,607,871,966 ريال) با 165,488 نفر مخاطب است ولي اين رقم فروش در تابستان با كمي جابه‌جايي در سه ماه تير، مرداد و شهريور به پانزده ميليارد تومان معادل (151,685,990,800 ريال) با 706,781 نفر تماشاگر مي‌رسد اما بعد از تابستان اين گردش مالي ناگهان تغيير مي‌كند و اوج مي‌گيرد و فيلم‌ها با فروش 71 ميليارد تومان پاييز متفاوتي براي سينماها در سال 1400 رقم مي‌زنند.
گشت ارشاد، ديناميت و قهرمان
از فيلم‌هايي كه در فصل پاييز اكران شدند گشت ارشاد 3 به كارگرداني سعيد سهيلي از تاريخ 26آبان با فروش 255,395,209,000 ريال (همه ارقام ريال است) صدرنشين گيشه مي‌شود بعد از آن فيلم ديناميت به كارگرداني سيدمسعود اطيابي كه از 10 تير اكران است با گردش مالي207,195,188,000 (فقط فصل پاييز) در رتبه دوم پرفروش‌ها قرار مي‌گيرد و فيلم قهرمان ساخته اصغر فرهادي، اكران‌شده در تاريخ 5 آبان با كسب گيشه 101,994,982,500 در جايگاه سوم قرار مي‌گيرد. تعداد مخاطبيني كه به تماشاي فيلم گشت ارشاد 3 نشستند 1,165,079 نفر، تعداد تماشاگران فيلم ديناميت در اين سه ماه 928,497 نفر و 425,473 مخاطبان فيلم اصغر فرهادي به شمار مي‌روند. همچنين فيلم هاي آتاباي به كارگرداني نيكي كريمي كه از 3 آذر اكران شد 33,805,207,000، منصور ساخته سياوش سرمدي با زمان اكران 19 آبان، 27,721,614,500 در گيشه فروختند و تومان به كارگرداني مرتضي فرشباف اكران‌شده در12 آبان، 1,264,795,000، رمانتيسم عماد و طوبي ساخته كاوه صباغ‌زاده به تاريخ 3 آذر 1,513,200,000، شهر گربه‌ها به كارگرداني سيدجواد هاشمي با اكران 3 آذر 23,139,709,500، بي‌همه‌چيز ساخته محسن قرايي با تاريخ اكران 24 آذر 9,399,340,028، فيلم آرش معيريان با نام آپاچي كه 26 آبان اكران شد 4,031,638,500، حكم تجديدنظر به كارگرداني محمدامين كريم‌پور با زمان اكران 26 آبان 2,628,832,000، جنايت بي‌دقت به كارگرداني شهرام مكري كه 17 آذر اكران شد 1,142,431,500، گربه سياه به كارگرداني كريم اميني با تاريخ اكران 24 آذر 3,998,730,000، بندر بند ساخته جديد منيژه حكمت با زمان نمايش 10 آذر 674,840,000، اتومبيل به كارگرداني علي ميري رامشه كه در تاريخ 24 آذر اكران شد 171,350,000 گردش مالي داشتند.