زمستان مي‌آيد
سعيد توجهي٭| از جمله معدود عكس‌هاي موجود از دوره كوتاه يك‌ماهه وزارت دومين وزير نفت جمهوري اسلامي شهيد محمد جواد تندگويان (به استناد بانك عكس صنعت نفت ايران)، عكس‌هاي سياه و سفيدي از افتتاح پروژه لوله‌كشي گاز روستاي امين‌آباد در حومه تهران توسط وزير نفت است. تنها پروژه‌اي كه در آن دوره كوتاه روبانش به دست او قيچي شد. اين عكس‌هاي نوستالژيك به شكلي نمادين بيانگر يكي از اولويت‌هاي وزارت نفت است كه در 4 دهه گذشته با جديت دنبال شده است. تلاش براي بهره‌مندي مردم از گاز طبيعي به عنوان سوخت پاك و ارزان و البته فراوان در ايران، دومين دارنده ذخيره گاز طبيعي در دنيا با اولويت شروع از مناطق محروم. اولويتي كه تحقق آن همواره يكي از افتخارات كارنامه وزراي نفت بوده اما به قول مولانا از قضا سركنگبين صفرا فزوده و اين توسعه مصرف گاز با هر نيتي كه بود، ميراث خوبي براي سيزدهمين وزير نفت به جا نگذاشته و در نخستين روز ورود او به دفتر تازه‌اش در طبقه سيزدهم ساختمان وزارت نفت، گزارش كسري 200 ميليون متر مكعب در روز گاز مصرفي كشور در كارتابلش قرار گرفت؛ گزارشي تكان‌دهنده كه هشدارش نام اپيزود اول فصل نخست سريال تلويزيوني پرطرفدار بازي تاج وتخت را به ياد مي‌آورد، «زمستان مي‌آيد». گزارشي كه اين‌بار حتي نياز به زمستاني خيلي سخت با سرماي چندين درجه زير صفر نيست تا شاهد افت فشار گاز و به دنبال آن تعطيلي برخي كارخانه‌ها به خصوص در صنعت پتروشيمي به دليل قطع گاز و استفاده نيروگاه‌ها از سوخت‌هاي مايع جايگزين و داستان تكراري ضرر و زيان صنايع نيمه جان و آلودگي هوا باشيم. چگونگي مقابله با اين بحران آزموني سخت براي وزير جديد نفت است.
از سوي ديگر مثل هميشه با وزش اولين نسيم سرد زمستاني تنها گفته‌هاي تكراري مانند مصرف بهينه به عنوان چاره رفع مشكل كمبود گاز به گوش مي‌رسد، از جمله توصيه به توليد و استفاده از وسايل گرمايشي با بهره‌وري بالاتر كه حرفي درست اما نه راه‌حلي فوري و مناسب براي مصرف‌كنندگاني است كه زير بار انواع فشار اقتصادي با خبر افزايش بهاي همين بخاري‌هاي رده D مصرف انرژي تا 5 ميليون تومان نيز مواجه شده‌اند و قبل از هر چيز به حفظ و تيمار همان بخاري‌هاي قديمي ترغيب مي‌شوند تا در زمستان پيش رو هزينه‌اي ديگر براي‌شان فاكتور نشود.
در كوتاه‌مدت انگار راه‌حلي جز تحمل سرماي زمستان نيست، اما آنچه مسلم است ادامه اين مسير يعني توليد گاز طبيعي به عنوان يك منبع غني هيدوركربني تنها براي سوزاندن و گرم كردن و به جوش آوردن آب، قطعا براي سال‌هاي پيش رو كشور را دچار بحران انرژي پس از بحران به وجود آمده براي آب مي‌كند. جلوگيري از اين بحران البته كه راه‌حل دارد. قول معروفي است كه مي‌گويد مشكلات مشخص راه‌حل‌هاي مشخص دارند فقط بايد آنها را به كار بست.
٭ تحليلگر مسايل نفت و انرژي