ستاد مبارزه با مواد مخدر:
تعطيلي و جمعآوري مراكز گذري كاهش آسيب اعتياد منتفي است
مديركل درمان و حمايتهاي اجتماعي ستاد مبارزه با موادمخدر از منتفي بودن تعطيلي، جمعآوري يا انتقال به خارج از شهر مراكز گذري كاهش آسيب اعتياد خبر داد.
رضا تويسركانمنش در حالي بر فايده فعاليت اين مراكز و بهخصوص؛ كنترل انتقال اچآيوي از طريق اعتياد تزريقي تاكيد كرد كه طي ماههاي گذشته، رييس پليس پايتخت و رييس پليس مبارزه با مواد مخدر پايتخت، اين مراكز را آسيبزا، عامل مهاجرت معتادان خياباني از ساير شهرها به تهران و موثر در افزايش تعداد معتادان بيخانمان دانسته و بر ضرورت تعطيلي اين مراكز به دليل «بيفايده بودن»شان تاكيد كرده بودند.
به دنبال تكرار اين خواستههاي غيركارشناسانه از سوي مسوولان انتظامي پايتخت، ديروز تويسركانمنش در گفتوگو با خبرنگار ايلنا درباره سرانجام جمعآوري مراكز كاهش آسيب در برخي مناطق جنوب پايتخت گفت: «فعاليت مراكز كاهش آسيب، از تاكيدات سياستهاي كلان مبارزه با مواد مخدر ابلاغي از سوي مقام معظم رهبري و تاكيد قانون مصوب مجمع تشخيص مصلحت نظام نيز هست. در حقيقت انتخاب مراكز كاهش آسيب، انتخاب بين بد و بدتر است، هدف اوليه اين مراكز، ترك اعتياد نيست بلكه به افرادي كه به هر دليلي اعم از جسمي، روحي، اجتماعي تمايل و امكان كنار گذاشتن ماده مخدر را ندارند و دچار جرايم خردي ميشوند و چهره شهر را هم نازيبا ميكنند، براي جلوگيري از آسيب بيشتر، خدمات ارايه ميدهد. در واقع مراكز كاهش آسيب در محلهاي تجمع معتادان كه به اصطلاح پاتوق گفته ميشود ايجاد ميشود و خدمات به اين افراد ارايه ميشود.اين مراكز به دو صورت هستند؛ مراكز گذري و متحرك. افرادي كه در اين مراكز خدمات ميدهند، در ابتدا معتادان را بابت ابتلا به بيماري قابل انتقال مانند ايدز يا هپاتيت، ارزيابي كرده و خدمات به صورت رايگان به اين افراد ارايه ميشود. حال اگر فردي مبتلا به اچآيوي باشد، در سامانه وزارت بهداشت ثبت شده و درمان ضدويروسي بيماري ايدز براي اين افراد به صورت رايگان آغاز ميشود تا بيماري اين افراد كنترل شود. همچنين اگر اين افراد اعتياد خطرناك و از نوع اعتياد تزريقي داشته باشند، به آنها كمك ميشود تا الگوي مصرف خود را تغيير دهند و به جاي تزريق، بهطور مثال از متادون استفاده كنند و تزريق انجام ندهند. اگر هم ميخواهند تزريق داشته باشند، سرنگ دراختيار اين افراد قرار داده ميشود تا تزريق مشترك نداشته باشند.»
تويسركانمنش با تاكيد بر نتايج مثبت فعاليت اين مراكز كه مهمترين آن، كنترل اچآيوي از طريق اعتياد تزريقي بوده، گفت كه ثمربخشي فعاليت اين مراكز باعث شد ايران از بابت اين موفقيت در دنيا نمونه شود و افزود: «در اين مراكز، براي جلوگيري از شيوع بيماريهايي مانند ايدز، به اين افراد سرنگ و سوزن رايگان داده ميشود. امكان استفاده از يك وعده غذاي گرم و استحمام در سرپناهها و همچنين امكان اقامت شبانه در اين مكانها براي معتادان وجود دارد. اين افراد بر اثر مصرف مواد، شناخت خود را از دست ميدهند و ماده محرك و مخدر تغييراتي در فيزيولوژيك مغز ايجاد ميكند كه به نوعي كنترل مغزشان را دراختيار ميگيرد. در اين مرحله شايد نتوان درخصوص ترك با اين افراد صحبت كرد اما همين كه كمي حالشان بهتر شد، مددكار با آنها صحبت ميكند كه اگر تمايل به ترك داشتند به مراكزي مانند كمپها براي ترك مراجعه ميكنند. از محاسن اين مراكز اين است كه وقتي اين افراد در محلات تجمع ميكنند، سرنگ آلودهشان را در معابر رها نميكنند و از سرنگ مشترك استفاده نميكنند و از طرفي چون غذا به آنها داده ميشود، دنبال دزدي نميروند تا مشكل جرمزايي داشته باشند. البته سوءتفاهمي بين ما و پليس وجود دارد كه ميگويند چون اين مراكز كاهش آسيب را در محلات راهاندازي ميكنيد، معتادان در اين مناطق جمع ميشوند و مردم ناراضي هستند. ما ميگوييم كه ما در ابتدا يك نقشه سالانه از وضعيت محلات داريم كه در اين نقشه، محلات تجمع معتادان شناسايي ميشود و ما در اين پاتوقها خدمت ارايه ميدهيم و اينطور نيست كه اگر اين مراكز را جمع كنيم ديگر معتادان در اين منطقه حضور نداشته باشند بلكه اين افراد در سطح شهر پراكنده ميشوند و وقتي بيسرپناه هستند، آسيبهاي بيشتري متوجه اين افراد است. در اين زمينه جلسات متعددي با پليس داشتيم و امسال تمركزمان را بر مراكز سيار گذاشتهايم يعني خدمات را به صورت ون يا كانكس ارايه دهيم تا در هر زمان كه نياز بود اين مراكز را جابهجا كنيم. همچنين تلاش ميكنيم تا سيستمهاي قضايي و انتظامي توجيه شوند كه ايجاد مركز گذري كاهش آسيب اعتياد باعث توليد معتاد نشده بلكه معتاد، سالهاست در اين مناطق حضور دارد و سپس، ما به اين مناطق رفتهايم. اين امكان براي ما وجود دارد كه يك روزه مراكز كاهش آسيب را جمع كنيم اما چه اتفاقي ميافتد؟ قطعا ميزان جرم و بيماري در اين مناطق افزايش خواهد داشت. برخي نظرات غيركارشناسي اين است كه اين مراكز را به خارج از شهر منتقل كنيم. اگر ما مركز را به خارج از شهر ببريم بايد به چه كسي خدمت بدهيم؟ آيا معتاد به آنجا ميآيد؟ مراكز درمان و كاهش آسيب نميتوانند جايگزين هم باشند. اعتياد درمانپذير است اما خيلي سخت. بنابراين براي عدهاي كه يا امكان ندارند يا تمايلي براي ترك ندارند، از برنامههاي كاهش آسيب استفاده ميشود. اين كار، هم در سياستهاي كلان مبارزه با مواد مخدر است و هم نتايج ارزشمندي داشته است. جامعه بايد در اين زمينه آگاه باشد و بپذيرد كه با اين مددجويي كه بيمار هم محسوب ميشود يك زندگي مسالمتآميز داشته باشيم و به اين افراد كمك كنيم و به جاي رفتارهاي تهاجمي و طرد اجتماعي، از اين افراد حمايت كنيم.»