بي‌پرده با دست‌اندركاران فرهنگي و سينمايي كشور
جشنواره ناكام
محمد ايراندوست
تيمي كه در جريان رقابت‌هاي انتخابات رياست‌جمهوري امير تتلو را در جوار حجت‌الاسلام سيدابراهيم رييسي نشاند، امروز سكان فرهنگي و هنري ايران كهن را به دست گرفته است.كارنامه اين تيم و همفكران‌شان در سه دهه گذشته نشان مي‌دهد شناخت و بينش آنان از معارف اسلامي سطحي و آميخته با اغراضي خاص است، برداشت و تحليل آنها از اصول و مباني انقلاب اسلامي با آرمان‌هاي راستيني كه امام خميني(ره)، آيت‌الله خامنه‌اي، شهيد بهشتي، استاد مطهري و هاشمي‌رفسنجاني براي انقلاب مردم ايران ترسيم كردند، منافات دارد. جشنواره پرحاشيه چهلم فيلم فجر ثمره و خروجي اتاق فكر اين تيم پركار است. در اين جشنواره از حضور فيلم‌هاي مستقل به بهانه‌هاي واهي جلوگيري شد و فيلم‌هايي به جشنواره راه يافت كه قريب به اتفاق آنها به صورت كامل يا مشاركتي با بودجه‌هاي عمومي توليد شده‌اند. داستان و مضمون فيلم‌ها قبل از شروع جشنواره برملا شد، دبير جشنواره از برگزاري نشست خبري طفره رفت، چند فيلم ضعيف و سفارشي به جشنواره راه يافت، بخش بهترين فيلم از نگاه مردم ناگهان حذف شد، به انتقادها و شكايات شركت‌كنندگان در جشنواره وقعي نهاده نشد، فهرست دريافت‌كنندگان سيمرغ قبل از برگزاري مراسم اختتاميه افشا شد، چند كارگردان سرشناس با جشنواره فجر براي هميشه خداحافظي كردند، نشست‌هايي با يدك كشيدن عناوين پرطمطراق فرهنگي جايگزين فيلم‌ها شد و... چهلمين جشنواره فيلم فجر كه مي‌توانست به نماد بالندگي و افتخار فرهنگي و هنري ايران در عرصه داخلي و خارجي تبديل شود به ضعيف‌ترين جشنواره تنزل مي‌يابد و متوليان آن حتي حاضر نمي‌شوند پاسخي قانع‌كننده ارايه دهند و از افكار عمومي و صاحبان آثار براي قصور و ناتواني‌شان عذرخواهي كنند؟!
جشنواره چهلم گوياي حقيقتي دردناك و نگران‌كننده براي روزهاي پيش رو است، نه براي اتلاف بودجه‌هاي ميلياردي كه هزينه شد و خواهد شد، نه براي گزارش‌ها و راندمان‌ها و تبليغات كذايي از موفقيت- پرباري و متفاوت بودن جشنواره كه انعكاس مي‌يابد، بلكه بيشتر نگراني به لحاظ فرصت‌هاي فرهنگي است كه مي‌سوزد و جامعه به شدت به آن نياز دارد، نگراني براي افكار و انديشه‌هاي پروپاگاندا و بي‌مايه‌اي است كه باب مي‌شود، نگراني و افسوس براي ترويج افكار خرافاتي و پوپوليستي است كه منتشر مي‌شود، نگراني بابت ساخت آثار سفارشي و بي‌هويتي است كه در ظاهر براي تقويت مباني فكري اسلامي و انقلابي است اما به دليل محتواي ابتر آن باعث تضعيف و استهزاي هنجارها و آرمان‌ها مي‌شود.
رسانه‌هاي مستقل - منتقدان و صاحب‌نظران و پيشكسوتان سينما با وجود محدوديت‌ها و برخي تنگناها از سر دلسوزي و رسالتي كه برعهده دارند هشدار دادند و اعلام خطر كردند و مي‌كنند. امروز وظيفه كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي و مراكز بالادستي حكمراني است كه بدون سوگيري و گرايش سياسي، آزادانه و خردمندانه به چگونگي برگزاري و مديريت جشنواره فيلم فجر ورود پيدا كنند و حقايق را كشف كنند و از بروز انحراف در عرصه راهبردي و اجرايي فرهنگي كشور نيز ممانعت به عمل آورند. جشنواره چهلم گوياي اين حقيقت تلخ‌تر است كه در قاموس تيم حاكم بر قلمرو فرهنگي كشور پذيرش نقد، پاسخگويي درباره عملكردها، بيان ميزان كارايي و اثربخشي برنامه‌ها، نياز مخاطبان، چگونگي هزينه‌كرد بودجه‌هاي آشكار و پنهان و... جايي ندارد. قوانين و مقررات فرهنگي و سينمايي تفسير به راي مي‌شود. مصلحت‌انديشي بر رفتار عادلانه و حرفه‌اي ارجح است و منافع حزبي و سياسي بر منافع ملي اولويت تمام دارد. اميد كه اين يادداشت به تغيير رويكرد تيم فرهنگي منجر شود و با عبرت گرفتن از برگزاري جشنواره نامتعادل چهلم، بيش از گذشته به خانواده بزرگ سينماي ايران اعتماد كنند، تجربه‌هاي سينمايي جهان به ويژه كشورهاي كمونيستي را مرور كنند و به دنبال اختراع چرخ نباشند. آزموده را آزمودن خطاست.