تقلاي روس‌ها براي تكميل حلقه محاصره كي‌يف
زلنسكي: اين جنگ در اوكراين پايان نمي‌يابد
محمدحسين لطف‌الهي
در سيزدهمين روز جنگ روسيه و اوكراين، مقام‌هاي اوكرايني مدعي شده‌اند كه دو جنگنده روس را در نزديكي كي‌يف سرنگون كرده‌اند، روس‌ها همچنان به پيشروي و افزايش فشار حملات خود براي تسخير شهرهاي كليدي در مناطق جنوبي اوكراين ادامه مي‌دهند و دور سوم گفت‌وگوهاي كي‌يف و مسكو نتيجه‌اي جز توافق محدود و شكننده براي فراهم شدن راه‌ها و مسيرهاي خروج پناهجوياني كه مي‌خواهند از اوكراين خارج شوند، به همراه نداشته است.
تحولات ميدان جنگ
در مناطق شمالي اوكراين، روس‌ها بر حجم حملات عليه مناطق پيراموني شهر كي‌يف، پايتخت اوكراين افزوده‌اند. مسير حركت نيروهاي روسيه نشان مي‌دهد آنها با حملات مداوم عليه مناطق غربي و جنوبي كي‌يف، به مرور در حال تكميل حلقه محاصره پايتخت هستند. روز سه‌شنبه شهرهاي كوزاروويچي و بوچا در شمال و شمال غربي كي‌يف، شهرهاي هوستومل، ايرپين و آستويانكا در غرب كي‌يف و مارخاليوكا در جنوب غرب كي‌يف، آماج حملات نيروهاي نظامي روسيه بودند. نيروهاي روس همچنين اقدام به احداث يك پايگاه كوچك عملياتي به منظور استقرار هليكوپترهاي جنگي اين كشور در شهر ايوانكيف كرده‌اند. اين پايگاه توان عملياتي روس‌ها در شمال اوكراين را تقويت كرده است.
شهردار ايرپين گفته است كه روس‌ها از او خواسته‌اند شهر را تسليم كند اما او اين درخواست را نپذيرفته است. اولكساندر ماركوشين در كانال تلگرامي خود نوشته: «من تعجب مي‌كنم كه اين هيولاها هنوز نفهميده‌اند ايرپين تسليم نمي‌شود، ايرپين خريدني نيست، ايرپين مي‌جنگد.»
براساس گزارش اطلاعاتي منتشرشده از سوي وزارت دفاع بريتانيا، در حملات روسيه به مناطق شمال شرقي اوكراين، آخرين تلاش روسيه براي تسخير شهر چرني‌يف ناكام مانده اما آنها در شهر سومي واقع در شرق كي‌يف، با مقاومت اندكي روبرو شده‌اند و عملا كنترل اين شهر در اختيار روس‌ها قرار گرفته است.
يك مقام ارشد دفاعي ايالات متحده به خبرنگاران گفته است كه حملات روسيه از روز دوشنبه تشديد شده اما پيشروي نيروهاي روسيه به سمت خود شهر كي‌يف به تعويق افتاده است. به گفته اين مقام امريكايي روسيه تاكنون تمام پتانسيل رزمي خود را كه پيش از جنگ در بلاروس مستقر كرده بود به كار گرفته است.
ايالات متحده روز دوشنبه اعلام كرد كه 500 نيروي اضافي امريكايي براي تقويت جناح ناتو از جمله لهستان، روماني، آلمان و يونان در اروپا مستقر خواهند شد. مقامات امريكايي گفتند كه اينها براي حمايت از نيروهاي امريكايي در حال حاضر در اروپا هستند. دولت بايدن بارها گفته است كه نيروهاي امريكايي را از درگيري دور نگه مي‌دارد.
مسير پناهندگان
در اولين توافق اوكراين و روسيه براي خروج غيرنظامياني كه مي‌خواهند به منطقه‌اي امن يا كشوري ديگر بروند، مقام‌هاي غربي در روز يكشنبه مدعي شدند كه اين توافق به دليل بي‌توجهي روسيه و بمباران مسيرهاي تعيين‌شده شكست خورد و كارآمد نبود. پس از روسيه، دو مسير پيشنهاد داد كه يكي از اين مسيرها از خود روسيه و ديگري از بلاروس مي‌گذشت. براي دولت اوكراين هيچ‌كدام از اين دو مسير قابل پذيرش نبود و سرانجام اوكرايني‌ها پس از دور سوم گفت‌وگوها با روسيه در روز سه‌شنبه اعلام كردند كه مسيرهاي جديدي براي خروج شهروندان از شش شهر كي‌يف، چرني‌يف، خاركيف، ميلكولايف، ماريوپول و سومي در نظر گرفته شده است.
سازمان ملل گزارش داده است كه تا پايان روز دوشنبه دست‌كم 406 غيرنظامي كشته و 1208 نفر نيز زخمي شده‌اند. اين نهاد بين‌المللي همچنين اعلام كرد كه تاكنون بيش از 2ميليون پناهنده از اوكراين خارج شده‌اند كه حدود 1 ميليون و 200 هزار نفر از آنها به لهستان رفته‌اند.
«اين جنگ در اوكراين پايان نمي‌يابد»
ولوديمير زلنسكي رييس‌جمهور اوكراين روز گذشته كه ابتدا فيلمي از خود منتشر كرد كه نشان دهد هنوز در كي‌يف است، فرار نكرده و به مقاومت ادامه مي‌دهد. او همچنين در گفت‌وگو با شبكه خبري اي‌بي‌سي‌نيوز امريكا هشدار داد كه «اين جنگ در اوكراين پايان نمي‌يابد.» او گفت: «شما در امريكا و كانادا تصور مي‌كنيد خيلي دورتر از ما هستيد و خطري شما را تهديد نمي‌كند. همه ما در محدوده آزادي و دموكراسي هستيم و اول به سراغ ما آمدند و در ادامه هم به سراغ شما مي‌آيند. ما با جانوري روبرو هستيم كه هرچه بيشتر مي‌خورد، گرسنه‌تر مي‌شود.» او همچنين گفت كه تصميم دارد به مذاكرات با روسيه ادامه دهد هرچند كه تاكنون اين مذاكرات دستاورد ويژه‌اي به همراه نداشته است.
چالشي به نام انرژي
در شرايطي كه تقابل نظامي روسيه و اوكراين و تقابل سياسي روسيه با جهان غرب ادامه دارد، غربي‌ها هنوز در خصوص تحريم صنايع نفت و گاز روسيه ترديدهاي جدي دارند. آنها كه همچنان از پيدا كردن جايگزين‌هاي مناسب براي نفت و گاز روسيه ناكام بوده‌اند حالا با تهديدهاي روسيه در اين زمينه هم مواجه شده‌اند. آلمان و مجارستان روز دوشنبه اعلام كردند كه از وضع تحريم‌ها عليه نفت و گاز روسيه حمايت نمي‌كنند زيرا اروپا به راحتي نمي‌تواند واردات انرژي از روسيه را جايگزين كند. اولاف شولتس صدراعظم آلمان گفت كه اروپا نمي‌تواند تامين انرژي خود را بدون واردات از روسيه تضمين كند. به گزارش سي‌ان‌ان، شولتس در بيانيه‌اي گفت كه در تحريم‌هاي پيشين عليه روسيه، انرژي عمدا كنار گذاشته شد و افزود كه انرژي روسيه براي زندگي عمومي و روزمره شهروندان آلماني «اهميت اساسي» دارد. در همين حال، ميهالي وارگا، وزير دارايي مجارستان گفت كه دولت اين كشور از هيچ تحريمي عليه واردات انرژي از روسيه حمايت نخواهد كرد. او در يك پيام ويديويي كه روز دوشنبه منتشر شد، از آسيب قابل توجه تحريم‌هاي موجود عليه روسيه بر اقتصاد مجارستان سخن گفت. او تاكيد كرد: «كساني كه خواهان گسترش تحريم‌ها عليه روسيه هستند، مي‌خواهند مردم مجارستان بهاي جنگ را پرداخت كنند.» روسيه نيز كه از اهميت انرژي براي اروپا آگاه است از همين راه براي تهديد غرب وارد شد. به گزارش تاس، الكساندر نواك معاون نخست‌وزير روسيه هشدار داد كه روسيه مي‌تواند عرضه گاز از طريق خط لوله نورداستريم ۱ به آلمان را قطع كند اما هنوز چنين تصميمي نگرفته است. پيش از اين، الكساندر نواك معاون نخست‌وزير روسيه گفت، اگر امريكا و اتحاديه اروپا واردات نفت از روسيه را ممنوع كنند، قيمت نفت ممكن است به بيش از ۳۰۰ دلار در هر بشكه برسد. نواك در بيانيه‌اي كه از تلويزيون دولتي روسيه پخش شد، گفت: كاملا واضح است كه تحريم نفت روسيه عواقب فاجعه‌باري براي بازار جهاني به دنبال خواهد داشت.
در چنين شرايطي، ايالات متحده به دنبال يافتن جايگزين مناسب حاضر به همكاري با دشمنان خود نيز شده است. در همين زمينه رييس‌جمهوري ونزوئلا اعلام كرد كه او با دستور كار مذاكرات آينده با هيات امريكايي كه روز شنبه آنها را ملاقات كرد، موافقت كرده است؛ رويدادي كه اولين نشست سطح بالا بين دو كشور در سال‌هاي اخير محسوب مي‌شود. پنج منبع آگاه روز يكشنبه به خبرگزاري رويترز گفتند كه مقامات دو كشور درخصوص كاهش تحريم‌هاي نفتي عليه اين كشور امريكاي جنوبي گفت‌وگو كردند اما پيشرفت چنداني در جهت دستيابي به توافق نداشتند. از طرفي دولت ونزوئلا كه تحت شديدترين تحريم‌هاي امريكا است، از متحدان اصلي روسيه در امريكاي لاتين به حساب مي‌آيد و اين گفت‌وگوها با هدف دور كردن نيكولاس مادورو، رييس‌جمهوري ونزوئلا از ولاديمير پوتين، همتاي روسي خود بوده است. مادورو از طريق رسانه‌هاي دولتي عنوان داشت: شنبه شب هياتي از دولت امريكا وارد ونزوئلا شدند. ما نشستي داشتيم كه مي‌توانم آن را قابل احترام، صميمانه و بسيار ديپلماتيك توصيف كنم. به گفته وي اين نشست دو ساعت به طول انجاميد اما او درخصوص اينكه چه موضوعاتي مورد بحث قرار گرفت يا اينكه كدام نمايندگان در اين هيات حضور داشتند، اشاره‌اي نكرد. پيش‌تر، جن ساكي، سخنگوي كاخ سفيد هدف اين سفر را بررسي تعدادي از موضوعات از جمله امنيت انرژي و پرونده‌هاي ۹ شهروند امريكايي كه در ونزوئلا زنداني هستند، اعلام كرد. رييس‌جمهوري ونزوئلا بدون ارايه تاريخي گفت كه مذاكرات ادامه خواهد يافت. وي افزود: هما‌طوركه به هيات امريكايي گفتم، اراده من اين است كه از طريق ديپلماسي، احترام و اميد به جهاني بهتر، بتوانيم در برنامه‌اي پيش برويم كه رفاه و صلح را فراهم كند.