کرخه زیبا
محمد الوندی
من محمد الوندی، کارشناس محیطزیست و ريیس اداره پارک ملی کرخه هستم. کل 16 سال دوره خدمت را در پارک ملی کرخه سپری کردهام. پارک ملی کرخه در اصل متشکل از بیشهزارهایی در دو طرف رودخانه کرخه است که از آخرین باقیماندههای جنگلهای نیمه گرمسیری کشور هستند. این جنگلهای منحصربهفرد در جلگه خوزستان از ارزش حفاظتی بالایی برخوردارند. حضور گوزن زرد ایرانی در این منطقه نیز یکی از دلایلی است که ارزش حفاظتی آن را بالا میبرد. هر ساله در ایام نوروز شاهد ورود حجم گسترده گردشگران به شهر گردشگری شوش هستیم، شهر شوش علاوه بر آثار تاریخی کمنظیر، طبیعت منحصربهفرد و زیبایی هم دارد. یکی از مقاصد گردشگری، این حجم گسترده هم بیشهزارهای اطراف رودخانه کرخه است. بدیهی است که ورود این تعداد از گردشگرها گاه منجر به بروز مشکلاتی میشود. روشن کردن آتش در قلب پارک و منطقه حفاظت شده کرخه، یکی از مشکلاتی است که میتواند به شدت آسیبزا باشد. هر گونه بیاحتیاطی گردشگرها در ایام نوروز منجر به بروز آتشسوزیهای گسترده در منطقه میشود و این موضوعی است که ما هر ساله با آن دست و پنجه نرم میکنیم. علاوه بر آن، موضوع رفت و آمد گردشگران با خودروهای شخصی هم هست؛ چادرهایی که جهت اسکان موقت تعبیه میشوند، اطراق در قسمتهای امن پارک، استفاده از وسایل صوتی و بلند کردن موسیقی، استفاده از موتور برق، قطع درختان برای برافروختن آتش، جمعآوری چوب و بوته، رفت و آمد مداوم، رها کردن زباله، انجام فعالیتهایی مانند شکار و صید توسط گردشگران همه از جمله کارهایی هستند که آسیبهای زیادی را به منطقه حفاظت شده کرخه وارد کردهاند. درخواستی که از مردم داریم، این است که در ایام تعطیلات پیش رو مسوولانه وارد مناطق تحت حفاظت سازمان محیطزیست شوند. پرهیز از روشن کردن آتش در هر محدوده باز و استفاده از منقلهای سیار، رعایت نکات ایمنی در اطراف جایی که آتش برافروخته شده، خاموش کردن آتش، همراه بردن زبالهها و پسماندها به این دلیل که مناطق حفاظت شده طبیعی مانند پارکهای شهری نیستند که مسوول جمعآوری زباله داشته باشند، پرهیز از هر گونه صید و شکار میتواند گام بزرگ گردشگران برای حفاظت از این میراث ارزشمند باشد. نباید فراموش کرد که در استان خوزستان فصل زادآوری آبزیان، پرندگان و پستانداران از ابتدای اسفند تا اوایل تابستان است و لذا هرگونه برداشت از طبیعت به شدت آسیبزا خواهد بود. تیری که یک گردشگر غیرمسوولانه به سمت هر پرندهای پرتاب کند، فقط به یک پرنده آسیب نمیزند بلکه جوجههایش را هم با خطر مرگ مواجه خواهد کرد، با صید غیرمسوولانه هم نابودی ماهیان مولد رقم خواهد خورد. ماهیان مولد در کرخه بسیار نادر هستند، دوره بلوغ برخی ماهیان رودخانهای در خوزستان بسیار طولانی است و لذا برداشت آنها آسیبی غیرقابل جبران خواهد بود. صمیمانه از گردشگران تمنا داریم که با رفتارهای غیرمسوولانه باعث کاهش ذخایر تنوع زیستی کشور نشوند. سال نو پیشاپیش مبارک.