گيلان؛ با هواي پاك و «آب و خاك» آلوده
غزل لطفي
دفن زباله در سراوان رشت، سال‌هاست كه يكي از مشكلات بزرگي است كه سلامت مردم و بهداشت اين منطقه را تهديد مي‌كند. مديريت شهري رشت در سال‌هاي گذشته، بارها اخباري مبني بر تخصيص اعتبار براي احداث سلول بهداشتي و ساماندهي مركز دفن زباله و راه‌اندازي تصفيه‌خانه شيرابه منتشر كرد اما بعد از مدتي اين پروژه‌ها علي‌رغم افتتاح‌هاي نمادين، مغفول ماند و مردم ماندند و كوهي از زباله كه ارمغاني ندارد جز بيماري‌هاي كشنده كه هر روز جان‌شان را تهديد مي‌كند. ساكنين سراوان اين روزها دست به اعتراضات گسترده‌اي زده‌اند و راه را بر ماشين‌هاي حمل زباله بسته‌اند و در روزهاي گذشته حتي درخواست فرماندار رشت را براي فرصت دادن به دولت جديد با «نه» پاسخ دادند. در اين ميان شهردار رشت نيز كه در اسفند ماه ۱۴۰۰ در نشست مطبوعاتي پايان سال اعلام كرده بود «طبق نظر وزارت كشور محل دفن زباله سراوان بايد مسدود و تعطيل شود كه ما براي انجام اين امر بايد در درجه اول نسبت به راه‌اندازي زباله‌سوز با تزريق اعتبارات ملي و در وهله دوم نسبت به تدارك يك لندفيل بهداشتي اقدام نماييم»، اين روزها در حال بازديد از زباله‌سوز و تكنولوژي‌هاي نوين پردازش زباله در كرج و تهران است و اين خود نشان از آن دارد كه مديريت شهري رشت كه اتفاقا اميرحسين علوي شهردار فعلي يكي از اعضاي شوراي اسلامي ادوار گذشته نيز بوده تا امروز با اين موضوع كارشناسانه برخورد نكرده بوده و حالا كه صداي اعتراض مردم بلند شده، تازه در حال بازديد و يافتن راه‌حل است. پيامد انباشت غير اصولي زباله در سراوان، امروز به معضلي تبديل شده كه حل آن اراده‌اي ملي را طلب مي‌كند، زيرا نه تنها ساكنين استان گيلان را تهديد مي‌كند بلكه آلودگي آب و خاك به آلودگي گونه‌هاي مختلف زيستي (گياهي و حيواني) منتهي مي‌شود كه درنهايت با تخريب زيست‌بوم اين استان سبز، سلامت كل كشور نيز در معرض خطر خواهد بود.
تخصيص بودجه كه البته بارها در دستور كار هم بوده يكي از موارد حل اين مشكل است و مهم‌تر از آن ورود كارشناسان ملي است كه بتوانند راه‌حلي قطعي ارايه دهند تا شيرابه‌هاي سراوان بيش از اين شهروندانش را متحمل درد و رنج نكند. بايد توجه داشت شيرابه زباله، طبق نظر كارشناسان، از آلوده‌ترين تركيبات توليد شده از فاضلاب‌هاي دپو شده صنعتي و شهري مي‌باشد و همواره سفره‌هاي آب‌هاي زيرزميني را تهديد مي‌كنند و سلامت انسان و ساير موجودات را به خطر مي‌اندازند. حل هر چه سريع‌تر مشكلات منتهي به مديريت دفع پسماند در استان گيلان كه فقط به منطقه «سراوان» خلاصه نمي‌شود و ما شاهد دفع اجباري و غيراصولي در مناطق ديگري چون بندرانزلي و بندر كياشهر كه زباله‌ها در نزديكي تالاب‌ها دفن مي‌شوند، هستيم و همچنين شهرهاي ديگر اين استان نيز عمدتا از دفنگاه اصولي برخوردار نيستند، ضروري است تا از بروز مشكلات بيشتر براي ساكنان و از بين رفتن گونه‌هاي مختلف گياهي و حيوانات و آبزيان جلوگيري شود. به نظر مي‌رسد باتوجه به حساسيت موضوع پسماند در شهرهاي شمالي كشور كه هم در دولت گذشته مورد بحث و بررسي بوده و هم در دولت فعلي، وجود عزمي جدي، براي رفع اين موضوع مهم‌تر از موضوعاتي چون تخصيص و تامين بودجه است تا بتوان اين معضل بزرگ را براي هميشه ريشه‌كن كرد.