همزمان با پيشروي روس‌ها در شرق
غربي‌ها سلاح‌هاي پيشرفته به اوكراين ارسال مي‌كنند
مسكو، يك گام نزديك‌تر به پيروزي
محمدحسين لطف‌الهي
نيروهاي نظامي روسيه روز چهارشنبه توانستند كنترل بخش اعظمي از شهر كليدي سويردونتسك در استان لوهانسك را در اختيار بگيرند؛ پيشرفت مهمي كه به مسكو اجازه مي‌دهد تحقق اهدافش در شرق و جنوب اوكراين را نزديك‌تر از هميشه ببيند.
سويردونتسك يكي از معدود شهرهاي بزرگ در شرق اوكراين بود كه كنترل آن هنوز در اختيار اوكرايني‌ها قرار داشت و تصرف آن مي‌توانست كليد پيشروي‌هاي آينده روسيه در شرق باشد. براساس اعلام مقام‌هاي اوكرايني غروب روز سه‌شنبه نيروهاي نظامي روسيه پس از روزها بمباران و موشك‌باران شهر سويردونتسك وارد شهر شدند و پس از درگيري‌هاي نه چندان گسترده، تا صبح روز چهارشنبه توانستند نيروهاي خود را در مركز اين شهر تجميع كنند. وزارت دفاع بريتانيا در آخرين به‌روزرساني گزارش اطلاعاتي خود در اين باره مي‌نويسد: «شواهد نشان مي‌دهد دست‌كم نيمي از شهر در اشغال نيروهاي روسيه كه مبارزان چچني هم در ميان آنها هستند قرار دارد.» مقام‌هاي اوكرايني بخش‌هاي تحت تصرف روسيه را 70 درصد شهر توصيف مي‌كنند. سرهي هايدي، فرماندار محلي دونتسك مي‌گويد: «تقريبا 100 درصد زيرساخت‌هاي حياتي شهر تخريب شده، 90 درصد مسكن‌ها آسيب ديده و حدودا 60 درصد از اين خانه‌هاي آسيب‌ديده، غيرقابل بازسازي و تعمير هستند.»
كرملين از مدت‌ها پيش اعلام كرده بود كه به دنبال تسخير كل دونباس (شامل دو منطقه دونتسك و لوهانسك) است و تسخير كامل شهر سويردونتسك كه آخرين شهر بزرگ بازمانده در اين مناطق است، به رهبران روسيه آن پيروزي نماديني را كه به آن احتياج داشتند، هديه مي‌كند.
در شرايطي كه پيشرفت نظاميان روس در جبهه شرق ادامه دارد و آنها روز به روز به اهداف از پيش‌تعيين‌شده خود در اين جبهه نزديك‌تر مي‌شوند، كشورهاي غربي در تلاش هستند تا با تحريم روسيه و تجهيز اوكراين شرايط ميدان جنگ را به نفع اوكراين تغيير دهند. مقام‌هاي نظامي ايالات متحده ارزيابي كرده‌اند كه هفته‌هاي آينده مي‌تواند در تعيين سرنوشت نهايي جنگ تاثيرگذار باشد. ژنرال مارك‌اي. ميلي، رييس ستاد مشترك ارتش امريكا روز سه‌شنبه گفت: «چند هفته آينده براي تعيين نتيجه اين نبردي كه در حال وقوع است، بسيار بسيار حياتي خواهد بود.»
جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات متحده تاييد كرده است كه اين كشور راكت‌هاي پيشرفته ميانبرد را كه اوكرايني‌ها خواستار آن بودند، براي كي‌يف ارسال مي‌كند. به گزارش واشنگتن‌پست، با اين راكت‌ها مي‌توان هر سوژه‌اي را تا فاصله 50 مايل (80 كيلومتر) هدف قرار داد. كارشناسان معتقدند اين تسليحات مي‌تواند تلفات نيروهاي مهاجم روسي را افزايش دهد. واشنگتن‌پست نوشته است كه اوكرايني‌ها متعهد شده‌اند از اين راكت‌ها براي شليك به اهداف درون خاك روسيه استفاده نكنند. به گفته مقام‌هاي امريكايي، حمله اوكراين با راكت‌ها و موشك‌هاي امريكايي به خاك روسيه مي‌تواند تنش‌ها را به صورت قابل توجهي افزايش دهد، كرملين را به انتقام وا دارد و در پروسه انتقام نيروهاي امريكايي يا متحدان امريكا هدف قرار بگيرند.
رييس‌جمهور امريكا در مقاله‌اي كه روز چهارشنبه در روزنامه نيويورك‌تايمز منتشر كرد اهداف ايالات متحده را چنين تشريح مي‌كند: «جهان آزاد و بسياري از كشورهاي ديگر، به رهبري ايالات متحده، با حمايت نظامي، بشردوستانه و مالي بي‌سابقه در كنار اوكراين ايستاده‌اند. با ادامه جنگ، مي‌خواهم كه اهداف ايالات متحده را در اين تلاش‌ها روشن كنم. هدف امريكا اين است كه ما مي‌خواهيم اوكرايني دموكراتيك و مستقل را ببينيم؛ كشوري مستقل و مرفه كه ابزار بازدارندگي و دفاع از خود در برابر هرگونه تجاوزي را دارد.»
او با بيان اينكه جنگ جز از طريق ديپلماسي به شكل كامل متوقف نخواهد شد، تصريح كرد: «واشنگتن اقدام به ارسال فوري مقادير زيادي سلاح و مهمات به اوكراين كرد تا بتواند در ميدان نبرد بجنگد و جايگاه قوي‌تري در ميز مذاكره به دست آورد زيرا هر مذاكراتي منعكس‌كننده واقعيت روي زمين است.» بايدن اضافه كرد: «به همين دليل تصميم گرفتيم كه سامانه‌ها و مهمات موشكي پيشرفته‌تري را در اختيار اوكرايني‌ها قرار دهيم كه آنها را قادر مي‌سازد اهداف كليدي را با دقت بيشتري در ميدان نبرد در اوكراين مورد حمله قرار بدهند.» او همچنين در بخش ديگري از اين مقاله نوشت كه او اوكراين را چه به صورت خصوصي و چه در ملأ عام، براي دادن هرگونه امتياز ارضي تحت فشار قرار نخواهد داد.
رييس‌جمهور امريكا در اين مقاله اما يك عقب‌نشيني قابل توجه داشت، او كه چندي پيش در ماه مارس گفته بود ولاديمير پوتين «ديگر نمي‌تواند در قدرت باقي بماند» اين‌بار اعلام كرد تلاشي براي كنار زدن او از قدرت ندارد. بايدن اعلام كرد: «امريكا تلاشي براي بركناري ولاديمير پوتين رييس‌جمهور روسيه نخواهد داشت. ما به دنبال جنگ بين ناتو و روسيه نيستيم. اگرچه من با آقاي پوتين مخالفم و اقدامات او را تحريك‌آميز مي‌دانم، اما ايالات متحده تلاشي براي بركناري او در مسكو نخواهد كرد.»
همزمان، صدراعظم آلمان كه به خاطر عدم قاطعيت در ارسال تسليحات به اوكراين مورد انتقاد اپوزيسيون در پارلمان اين كشور است به اوكراين وعده داد كه يك سيستم پدافند هوايي پيشرفته براي مبارزه با حملات روسيه به اين كشور بدهد. او در سخنراني خود در پارلمان آلمان گفت: «علاوه بر اين به ارتش اوكراين يك رادار رديابي مدرن كه مي‌تواند توپخانه (دشمن) را شناسايي كند، تحويل داده خواهد شد.» به گزارش دويچه وله، آنچه شولتس وعده‌اش را داده، سيستم دفاع هوايي IRIS-T از شركت Diehl است كه سازنده مدرن‌ترين سيستم دفاع هوايي آلمان است. صدراعظم آلمان تاكيد كرد: «با انجام اين كار به اوكراين امكان مي‌دهيم كه بتواند از تمامي يك شهر بزرگ در برابر حملات هوايي روسيه محافظت كند.»
گوستاو گرسل، كارشناس نظامي در مصاحبه‌اي با پرتال ntv پيشتر توضيح داده بود كه چرا سامانه IRIS-T SLM يك مزيت واقعي براي اوكراين به ارمغان مي‌آورد. او مي‌گويد: «اين سامانه برد كوتاه‌تري نسبت به سامانه پاتريوت (Patriot) دارد، اما متحرك‌تر است و براي اوكراين مناسب‌تر.» به گفته او روس‌ها مي‌توانند مواضع رادار اوكراين را شناسايي كرده و سپس به آنها حمله كنند. به همين دليل نيز ارتش اوكراين تنها يك بار مي‌تواند از يك مكان براي استفاده از رادارهاي خود استفاده كند. سپس بايد آنها را خاموش كند و اين تجهيزات را به مكان ديگري منتقل كند تا روس‌ها نتوانند محل آن را كشف كنند و منتظر حمله هوايي بعدي بمانند. بنابراين به گفته اين كارشناس: «ارتش اوكراين بايد تجهيزاتي را داشته باشند كه به سادگي قابل جابه‌جا كردن باشند. به همين دليل نيز سامانه IRIS-T SLM سلاح بسيار خوبي براي اوكرايني‌هاست.»
در اين شرايط نيز همچنان كشورهايي در اروپا هستند كه با ارسال تجهيزات به اوكراين مخالفند و مي‌خواهند بي‌طرف بمانند. به گزارش رويترز، شبكه تلويزيوني سوييس SRF روز چهارشنبه گزارش داد كه دولت سوييس درخواست دانمارك براي ارسال نفربرهاي زرهي ساخت سوييس به اوكراين را به دليل سياست بي‌طرفي خود مبني بر عدم ارايه سلاح به مناطق درگيري وتو كرده است. سوييس پيشنهاد دانمارك براي ارايه حدود ۲۰ خودروي جنگي پيرانا III به اوكراين را رد كرد. اين خودروي نظامي را سوييس ساخته و طبق توافقات، هر كشوري كه بخواهد اين تجهيزات را به كشور ثالث ارسال كند بايد از سوييس اجازه بگيرد. در ماه آوريل نيز سوييس صادرات مجدد مهمات ساخت اين كشور مورد استفاده در تانك‌هاي ضد هوايي كه آلمان به اوكراين مي‌فرستد را وتو كرد. اين كشور همچنين درخواست لهستان براي بازصادرات به اوكراين را رد كرده است.