از اين پس بگوييم تركيه!؟
تركي نه!
صبا صراف
آنكارا به عنوان پايتخت تركيه يعني به همين شكلي كه ما ايرانيها هم تلفظ ميكنيم، از مجامع بينالمللي درخواست كرده است كه اسم كشور را به همين شكلي كه ما و خودشان تلفظ ميكنيم، بنويسند و بخوانند. اين همان صورتي است كه در الفباي از چپ به راست تركيه نوين با تركيه بعد از آتاتورك هم نوشته ميشود.
يعني تركيه با حرف يو در انگليسي به همراه دو نقطه در بالا و در آخر هم بعد از حرف y در انتها، حرف e هم قرار دارد. اين هم صورتي است كه عمدتا در آسيا و خود كشور تركيه، نام اين كشور را مينويسند يا تلفظ ميكنند.
اين در حالي است كه كشور تركيه در زبان انگليسي به صورت تركي Turkey نوشته ميشود. به نظر ميرسد با گذشت سالها، همراهي كردن با اروپاييها براي اسكان پناهندگان، همينطور اوضاع آشفته كشورهاي همسايه و بهطور كلي در معرض ديد بيشتر قرار گرفتن اين كشور، آنها را به اين فكر انداخته تا بررسي دوبارهاي بعد از اين سالها در مورد نام خود داشته باشند.
علت مطرح شدن اين مساله در حقيقت شباهت نوشتاري و تلفظ نام تركيه با نام بوقلمون به زبان انگليسي است.
اين دو نام در زبان انگليسي و ريشه لاتين هر دو كاملا يك شكل هستند و نميتوان تفاوتي بين آن قائل شد و دليل و ريشه اين موضوع نيز روشن نيست و مثل بسياري نامهاي ديگر ريشه معنايي خاصي به نظر نميآيد كه داشته باشد، بيشتر به نظر ميرسد تنها يك نام است.
اما اين مساله انگار ذهن پايتخت را درگير خود كرده و تصميم گرفته است فكري به حال اين موضوع بكند. اين امري است كه ما به عنوان توريست يا گردشگر مانند خيليهاي ديگر يا خود تركها هم به آن فكر كردهايم. براي من جالبتر آن بود كه مدتي پس از ماندنم در تركيه متوجه شدم اينجا هم به بوقلمون، «هيندي» گفته ميشود. يعني همان هندي گ كه دقيقا بله منظور كشور هند است. تمام اين مدت كه اينجا هستم هميشه به اين موضوع فكر ميكردم و گاهي خندهام ميگيرد. كشوري كه به خصوص اسامي خوراكيها، ميوه و سبزيجات آن بيشتر از اسامي يا كلمات مشترك فارسي و عربي است چرا بايد اين يكي را متفاوت داشته باشد.
آن هم انتخاب نام كشوري ديگر روي همان حيوان يا خوراكي كه زباني ديگر نام كشور تركيه را برايش گذاشته است! با شنيدن اين خبر امروز ميتوانم بگويم پس بايد ناراضي باشند از اين شباهت اسمي كه امروز از جامعه بينالمللي خواستهاند از آلفابتي كه حتي براي شان وجود خارجي ندارد استفاده كنند و نام تركيه را به زبان رايج در خاورميانه بگويند. اميدوارم تركيه هم همين كار را در مقابل نام ژامبونهاي خوشمزه بوقلمون خود انجام دهد و ما با خيال راحت اين ژامبونها را در دهان فرو بريم.
ظاهرا كه اين بوقلمون بيچاره مانند بسياري از انسانهاي اين دنيا هنوز نميداند دقيقا به كجا تعلق دارد و در نهايت اصل و نصبش به كجا برميگردد! انگليسيها آن را تركي ميخوانند، عربها رومي ميگويند و تركها هم آن را هندي لقب دادهاند.
ظاهرا اسمش در فارسي اگرچه كمي خندهدار به نظر ميرسد اما اين بيتعلقياش به مرزهاي ديگر را بيشتر نشان ميدهد! بوقلمون دوستداشتني بيچاره ما!