رمان چهار جلدي خاندان ويال
اسدالله امرايي
كلود ميشله، نويسنده فرانسوي نويسنده رمان چهارجلدي خاندان ويال است كه زندگي خانواده كشاورزي را در روستاي كوچك سن ليبرال در قرن بيستم به تصوير كشيده. اين چهار جلد به ترتيب عبارتند از: توكاهايي كه نصيب گرگها شدند، كبوترهاي چاهي ديگر پرواز نخواهند كرد، فرياد پرندگان مهاجر و زمينهاي خاندان ويال. كلود ميشله با اين رمان ما را به دنياي كشاورزان ميبرد. اين داستان بلند بيانگر زندگي پنج نسل از خانداني است كه در روستاي سن ليبرال در جنوب غربي فرانسه ساكنند كه يكي از مراكز عمده دامپروري و كشاورزي است. جمعيت روستاي سن ليبرال كه در اوايل قرن بيستم هزار و صد نفر بود درسال ۶۸ به ۳۲۰ نفر تقليل پيدا كرد. در جلد اول و دوم شاهد شكوفايي و فعاليت كشاورزان هستيم، در جلد سوم از اين فعاليتها به خاطر آثار منفي جنگهاي جهاني، مهاجرت جوانان به شهرهاي ديگر كاسته ميشود. در جلد چهارم شاهد نابودي و مرگ زمينهاي كشاورزي و جمعيتي هستيم كه رو به پيري گذاشته. درست است در اين روزگار و شرايط بد زندگي و گراني افسار گسيخته اغلب خوانندگان فرصت خواندن رمانهاي مفصل چند جلدي را ندارند و بيشتر به آثار كوتاه روي خوش نشان ميدهند، اما استثناها هم كم نيست. رمان چهار جلدي جان شيفته از رومن رولان يا دن آرام اثر ميخاييل شولوخوف يا رمان ده جلدي كليدر اثر محمود دولتآبادي كه جملگي از آثار مفصل و محبوب در ميان مخاطبان فارسي زبان بودهاند. خاندان ويال با ترجمه دكتر سيدحامد رضيئي كه براي علاقهمندان ادبيات فرانسه نام آشنايي است در انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شده. اثري خوشخوان و جذاب پر از فراز و فرودهاي داستاني. در اين رمان شاهد زندگي پنج نسل از خانواده ويال هستيم. كودكي، رشد و كمال و زوال اين شخصيتها. شخصيتهايي كه به تناسب وقايع رمان، زمين ميخورند، از جا برميخيزند و دوباره زندگي را همچون مبارزهاي در دل طبعيت پي ميگيرند. رمان سرشار از توصيفهايي از تقابل انسان با اطرافيان و طبيعت روستا. در دورهاي ديگر از تاريخ اروپا، هنگام جنگ جهاني اول حضور مردان جوان در جبههها باعث كمبود نيروي كار ميشود، همانگونه كه زنان در جوامع شهري به عنوان نيروي كار وارد كارخانهها ميشوند؛ در اينجا نيز به اجبار نقشهايي مردانه در حوزه كار و تامين معاش را برعهده ميگيرد. بر اين اساس نويسنده همانگونه كه به روايت داستان پر فراز و فرود اين خانواده ميپردازد؛ رخدادهاي تاريخي اين سده را به طور غيرمستقيم روايت ميكند؛ از جنگهاي خانمانسوز اول و دوم بگيريم تا سالهاي شكلگيري اتحاديه اروپا و... كلود ميشله آشنايي دقيقي با زندگي روستاييان داشته است و تقريبا ده سال از عمر خود را نيز صرف نوشتن آن كرده است. پدرش عضو گروههاي مخالف نازيها بود، گرفتار و زنداني شد. بعدها وارد كار سياست شد و به عنوان سناتور و نماينده مجلس به مقامهاي بالايي هم رسيد.