انتظار ساخت «رولزرویس»
از ما نداشته باشید
معاون ايران‌خودرو مي‌گويد خودروي داخلي را با خارجي مقايسه نكنيد
گروه اقتصادي
سهراب برفروشان، معاون كيفيت شركت خودروسازي ايران‌خودرو، درباره عدم تعهد خودروسازان به وضعيت كيفي محصولات اين شركت حرف‌هاي عجيبي ارايه كرده است. او گفته: «بنده بيش از 20 سال و در ادوار مختلف سابقه خدمت در گروه صنعتي ايران‌خودرو را دارم اما نه مديران قبلي و نه مديران فعلي تعهد كيفيت «رولزرويس» را به مردم نداده‌اند كه امروز اعلام شود اين تعهدات را عمل نكرده‌اند و ما در مورد خودروي «پارس» هم به اندازه تعريفي كه شده تعهد داده‌ايم.» اين مقام مسوول در شركت ايران‌خودرو در ادامه گفته است: «نبايد محصول توليد داخل را با محصولات خارجي مقايسه كرد چرا كه زيرساخت‌هاي صنعتي و اقتصادي كشور ما با ساير كشورها قابل قياس نيست.» «رولزرويس» البته شركت خودروسازي بريتانيايي است كه در زمينه مهندسي، طراحي، توليد و توزيع خودروهاي «لوكس» و «لاكچري» تخصص دارد. البته اين شركت در حوزه توليد موتورهاي جت و هواگرد هم از سال 1914 فعاليت دارد اما بخش خودروسازي «رولزرويس» پس از ملي اعلام شدن توسط دولت بريتانيا، به «بي‌ام و» واگذار شد. اينكه چرا يكي از معاونان خودروسازي انحصاري ايران چنين چيزي را گفته مشخص نيست. در ايران كسي هم انتظار توليد «رولزرويس» از شركتي كه همين الان بسياري از خودروهاي خود را به صورت «ناقص» توليد مي‌كند و به گفته پليس، مسبب بخش عمده‌اي از تصادفات جاده‌اي است، ندارد. اما خودروسازان ايران در جغرافيايي در حال توليد هستند كه «انحصار» بخش اول آن است. بخش خصوصي عملا تعريف نشده و حتي آيين‌نامه واردات خودرو نيز به گونه‌اي تدوين شده كه آسيبي به اين انحصار نزند. اميرحسن كاكايي، كارشناس صنعت خودرو و عضو هيات علمي دانشكده خودرو دانشگاه علم و صنعت بر اين باور است كه انتظار جامعه از توليدات داخل نسبت به قبل بالاتر رفته است كه البته حق هم با مردم است چرا كه يك بخشي از اين انتظارات را خود مسوولان و خودروسازان ايجاد كرده‌اند و با ادعاهايي كه از پيشرفت‌هاي كشور دارند، تصور جامعه بر اين است كه بايد توليدات داخل در حد و اندازه خودروي بنز و رولز رويس باشد. اين كارشناس صنعت خودرو در ادامه به «اعتماد» گفت: آنچه عامه مردم از توليدات داخلي توقع دارند خودرويي در حد خودروي «تويوتاي كرولا» و «ياريس» است اما واقعيت اين است كه اگر در خبري گفته مي‌شود به لحاظ پيشرفت علمي ايران در رتبه 5 دنيا قرار گرفته است انتظار اين است تا در بخش كيفيت خودرو هم ايران حداقل رتبه 3 يا 4 را به دست آورد در حالي كه در واقعيت اينگونه نيست.
توليدات ايران زمان تحريم‌ها متوقف نشد
او ادامه داد: اگر به كشور روسيه نگاهي بيندازيم مي‌بينيم زماني كه اين كشور تحريم شد در عرض دو هفته كل خودروسازي اين كشور متوقف شد زيرا روي صنعت قطعه‌سازي خود سرمايه‌گذاري نكرده بودند اين در حالي است كه ما در 4 سال و نيم گذشته و با وجود شدت تحريم‌هايي كه بر كشور اعمال شد نه تنها توليدات‌مان متوقف نشد بلكه سعي بر آن شد تا خودروها از يورو 4 به يورو 5 ارتقا پيدا كنند و مدل‌هاي جديدي مانند «شاهين و تارا» را به بازار عرضه كنيم. كاكايي گفت: روسيه تا پيش از تحريم‌ها بر اساس زنجيره جهاني فعاليت مي‌كرد و زماني كه تحريم شد اين زنجيره جهاني قفل كرد و به دليل اينكه روي قطعه‌سازي خود سرمايه‌گذاري نكرده بود امروز توان توليد خودرو هم ندارد. اين كارشناس حوزه خودرو با اشاره به سياست‌گذاري‌ها در بخش خودروسازي تصريح كرد: جداي از بحث تحريم‌ها سياست‌گذاران ما در كشور هم خواست‌هاي متناقضي از خودروسازان دارند كه باعث مي‌شود تا خودروسازان آنگونه كه بايد و شايد نتوانند توانمندي‌هاي خود را نشان دهند.
صنايع مرتبط با خودروسازي
بايد متناسب باهم رشدكنند
او تصريح كرد: زماني كه قيمت‌گذاري دستوري و نرخ‌گذاري زير قيمت تمام‌شده تعيين مي‌شود مشخص است كه كيفيت خودرو پايين مي‌آيد ضمن آنكه ايران همواره مقابل غرب و امريكا بوده و اگر ايران قصد دارد پيشرفتي داشته باشد بايد توان اين را هم داشته باشد تا كليه صنايع مرتبط صنعت خودروسازي را متناسب باهم ارتقا دهد يعني اگر قرار است خودروسازي رشدي داشته باشد بايد صنايع فولاد، ورق و الكترونيك، ريخته‌گري و پتروشيمي آن هم به همان نسبت رشد داشته باشند. او ادامه داد: البته توسعه صنعت الكترونيك كه بر عهده خودروساز نيست و در دنيا همه خودروسازان براي تامين قطعات خود حق دارند از كشورهاي ديگر خريد كنند اما زماني كه كشوري تحريم است سياست‌گذار بايد مشوق‌هايي را تعيين كند. به عنوان نمونه صنعت فولاد يا پتروشيمي و ... همسو با خودروسازي توسعه پيدا كنند تا خودروساز هم موفق‌تر عمل كند. كاكايي تصريح كرد: بنده معتقدم به لحاظ توانمندي دانشي ما توان اين را داريم كه خودرويي در حد تويوتا يا هيونداي توليد كنيم اما متاسفانه نه به زنجيره‌هاي جهاني متصل هستيم و نه سياست‌گذاران ما در كشور آنگونه كه بايد و شايد صنايع را تشويق به سرمايه‌گذاري كرده‌اند. زنجيره تامين خودرو با يكديگر تناسبي ندارند اين كارشناس خودرو افزود: واقعيت تلخ اين است كه هم‌اكنون زنجيره تامين خودرو با يكديگر تناسبي ندارند و كيفيت خودروها هم تا همين اندازه است و تا زماني كه سياست‌گذاران ما در كشور به صورت غلط سياست‌گذاري كنند همين وضعيت ادامه دارد. كاكايي در پاسخ به اين پرسش كه چه ميزان از ايرادات خودروهاي داخلي در زمان تحويل به مردم كم شده است، گفت: آنطور كه ايران‌خودرو ادعا مي‌كند حدود 50 درصد از ايرادات كاهش يافته اما آنگونه كه بنده اطلاع دارم مردم اين حس را ندارند.
چرا مردم از كيفيت خودرو ناراضي هستند؟
او در مورد تغيير يورو 4 به يورو 5 افزود: با اين تغيير در خودرو مردم بايد پول بيشتري بابت خريد يك خودرو يورو 5 پرداخت كنند اين در حالي است كه اغلب مردم ممكن است متوجه اين موضوع هم نشوند و اين موضوع نشان مي‌دهد كه تمركز سياست‌گذار روي بخش‌هايي است كه شايد اصلا اهميتي براي خريدار ندارد و موضوعات ايمني خودرو براي او مهم‌تر است اما آن قسمتي كه بايد به آن توجه بيشتري شود مغفول مانده و اين موضوع باعث نارضايتي مردم شده است.
او افزود: بنزين خودروي يورو 5 بايد بنزين سوپر باشد، اما بنزين سوپر در بازار محدود است و زماني كه بنزين معمولي استفاده مي‌شود خودرو زودتر مستهلك مي‌شود و عملا هزينه نگهداري خودرو هم بيشتر خواهد شد و اين به معني توسعه نامتوازن است و مردم هم استفاده درستي نمي‌توانند داشته باشند.
تاكيد سياست‌گذار روي ايمني خودرو
بايد بيشتر از موارد ديگر باشد
كاكايي خاطرنشان كرد: موضوع ديگر در مورد نصب «چراغ روز يا Daylight» است اين موضوع در ايران كه داراي آفتاب 360 روزه است چه لزومي دارد و ما مي‌بينيم متاسفانه در بخش استانداردها بسياري از مواردي كه بايد انجام شود، نمي‌شود و مواردي كه لزومي ندارد سياست‌گذار روي آن متمركز مي‌شود. اين كارشناس بازار خودرو خاطرنشان كرد: چرا در مورد عرضه خودروي شاهين به بازار عجله شده است و امروز مي‌بينيم كه موتور اين خودرو چندان باكيفيت نيست و شتاب لازم را هم ندارد و خودروسازان گفته‌اند كه 4 ماه بعد موتور بهتري روي اين خودرو نصب مي‌شود، علت آن اين است كه سياست‌گذار خودروساز را مجبور كرده تا زودتر از اين خودروي جديد رونمايي كند و امروز هم براي سال آينده اعلام شده كه بايد 9 خودروي جديد وارد بازار شود و همه اين مسائل به سياست‌گذاري در وزارت صمت برمي‌گردد. كاكايي با بيان اينكه خودروسازان با عجله خودرو توليد مي‌كنند، گفت: تا زماني كه توليد خودرو به بلوغ لازم نرسد و مواد اوليه آن هم مناسب نباشد خودرويي كه وارد بازار مي‌شود به‌رغم اينكه گفته مي‌شود به‌روز شده اما مي‌بينيم كه از كيفيت لازم برخوردار نيست.
در موضوع كيفيت خودرو
قطعه‌ساز چقدر مقصر است؟
اين كارشناس حوزه خودرو در پاسخ به اين پرسش كه چه ميزان از عدم كيفيت خودروهاي داخلي به توليدات قطعه‌سازان مربوط مي‌شود، گفت: توليدات به دو بخش تقسيم مي‌شوند 1- خودروهايي كه توليدات انبوه دارند 2- خودروهاي طراحي جديد و مسلما توقع اين است كه خودرويي مانند «سمند و پژو پارس» امروز كيفيت بهتري نسبت به گذشته داشته باشند اما متاسفانه مي‌بينيم كيفيت لازم را ندارند و حتي كيفيت اين محصولات كمتر از 15 سال قبل هم شده است و در اينجا قطعه‌ساز مقصر است. او ادامه داد: تا 10 سال قبل بسياري از قطعات خودرو از خارج از كشور وارد مي‌شد و حتي قطعه‌سازان هم مواد اوليه خود را از خارج از كشور مي‌آوردند، هرچند امروز هم ممكن است برخي از مواد اوليه را از خارج بياورند اما فرق آن اين است كه مواد اوليه با كيفيت پايين‌تري وارد كشور مي‌شود و نهايتا اين قطعه هم باكيفيت نخواهد بود. كاكايي با بيان اينكه مقصر اصلي كيفيت پايين خودروها در كشور سياست‌گذاران هستند، افزود: خودروساز و قطعه‌ساز فعاليت خود را مي‌كنند اما موضوع كيفيت در كشور به مجموعه عوامل گوناگوني وابسته است كه ساده‌ترين آن اين است كه زنجيره تامين ما در كشور توازن و تناسب لازمه را ندارد و سوال اين است كه چگونه مي‌توان اين تناسب را برقرار كرد؟
در 10 سال گذشته سرمايه‌گذاري موثري
در خودروسازي‌ها نشده است
اين كارشناس صنعت خودرو با بيان اينكه در طول 10 سال گذشته سرمايه‌گذاري موثري روي خودروسازي‌ها انجام نشده و از موجودي‌هاي قبلي استفاده شده است، گفت: سياست‌گذار بر اين باور است كه مي‌تواند مستقل از تمام دنيا بهترين توليدات را داشته باشد اما به اعتقاد بنده در واقعيت اينگونه نيست چرا كه ميلياردها دلار سرمايه براي توليدات باكيفيت بالا نياز است و اگر قرار است آلومينيوم سخت و فولاد HSS و... توليد شود بايد سرمايه‌گذاري‌هاي كلاني در اين بخش‌ها صورت گيرد اما با اين وضع از سرمايه‌گذاري در توليدات نمي‌توان به رولزرويس و بنز و حتي خودرويي شبيه تويوتا رسيد. او در خاتمه گفت: براي دستيابي به خودروي باكيفيت نيازمند مواد اوليه مرغوب، فرآيندها و تجهيزات مدرن و مهندس و كارگر متعهد هستيم.