مراسم تاجگذاري چارلز سوم پادشاه بريتانيا برگزار شد
يك نمايش سنتي در اروپاي قرن21
محمدحسين لطفالهي
چارلز سوم، پادشاه بريتانيا روز شنبه 6 مه در كليساي وست مينيستر در لندن طي مراسمي باشكوه و با حضور ليست بلندبالايي از مهمانان عاليرتبه تاجگذاري كرد و گفت «من نيامدهام كه به من خدمت كنند، من آمدهام تا خدمت كنم.» مردم بريتانيا اما هروز بيشتر از قبل علاقه خود را به خانواده سلطنتي و نهاد سلطنت از دست ميدهند. بيش از يكسوم بزرگسالان بريتانيايي (36 درصد) ميگويند در مقايسه با يك دهه قبل نگاه منفيتري به خانواده سلطنتي دارند. بر اساس يك نظرسنجي جديد كه به سفارش شبكه خبري سيانان و از سوي موسسه افكارسنجي ساوانتا انجام گرفته، تنها 21 درصد اعلام كردهاند كه ديدگاه آنها در قبال خانواده سلطنتي طي يك دهه گذشته مثبتتر شده و 41 درصد نيز گفتند كه تفاوت محسوسي در ديدگاهشان به وجود نيامده است. به نوشته سيانان، سه نفر از هر 10 بريتانيايي علاقهشان به پيگيري اخبار خانواده سلطنتي را از دست دادهاند و در مقابل 22 درصد ميگويند علاقه آنها به اين گونه مسائل بيشتر شده است.
اغلب بريتانياييها گفته بودند دوست دارند در دستكم يكي از مراسمهاي مربوط به تاجگذاري شركت كنند. اما اين جشن كه بر اساس شواهد تاريخي طولانيترين فاصله را با جشن تاجگذاري قبلي (1953 تاجگذاري ملكه اليزابت دوم) دارد در شرايطي برگزار شد كه تغييرات گسترده جمعيتي، مذهبي و اجتماعي طي دهه باعث تغيير نگرش عمومي نسبت به مساله سلطنت شده است.
شكاف نسلي
بر اساس اين نظرسنجي، نسلهاي مختلف شهروندان بريتانيايي نگاههاي كاملا متفاوتي به مساله تاجگذاري و سلطنت دارند و اين نگاهها عملا نوعي شكاف نسلي را در بريتانيا پيرامون سلطنت به وجود آورده است. نيمي از بزرگسالان در بريتانيا خود را علاقهمند به سلطنت و برگزاري مراسم تاجگذاري ميدانند و يكپنجم بزرگسالان نيز علاقه خود را به اين مساله زياد توصيف ميكنند.
افرادي كه 55 سال يا بيشتر سن داشتند بهطور ميانگين 10 درصد بيشتر از ديگران براي حضور در مراسم و تماشاي تاجگذاري تمايل نشان دادند. در مقابل، 37 درصد از افراد 35 تا 54 ساله و تنها 31 درصد از افراد كمتر از 35 سال اعلام كردند كه مايل به تماشاي مراسم تاجگذاري هستند. آماري كه نشان ميدهد روز به روز تعداد بيشتري از جوانان بريتانيايي عدم تمايل خود را به ساختاري كه ميگويند «ارتباطي با زندگي امروز آنها ندارد» ابراز ميكنند.
پيش از برگزاري جشن هفتادسالگي سلطنت ملكه اليزابت دوم در ژوئن 2022 نيز نظرسنجيهاي مشابهي انجام گرفته بود و بخشي از جوانان بريتانيايي با ذكر دلايلي نظير مشاركت امپراتوري بريتانيا در استعمار ملتها و عدم چرخش قدرت و نبود تنوع در ساختار سلطنت اعلام كردند كه نميتوانند با نهاد سلطنت ارتباط برقرار كنند. نگاه مردان و زنان هم به مساله تاجگذاري متفاوت بود. اين نظرسنجي ميگويد زنان نزديك به 10 درصد بيشتر از مردان مايل به تماشاي مراسم تاجگذاري بودند.
رسواييهاي تاثيرگذار
بهطور گستردهتر، نظرسنجي اخير سيانان بيانگر آن است كه علاقه افكار عمومي به خاندان سلطنتي طي يك دهه گذشته - زماني كه خاندان سلطنتي درگير مجموعهاي از رسواييها و اختلافات بود و براي پنهان ماندن آنها از ديد افكار عمومي تلاش ميكرد - كاهش يافته است. در سال 2019، شاهزاده اندرو از انجام وظايف سلطنتي كنارهگيري كرد. اين اتفاق به دليل آشكار شدن دوستي نزديك او با جفري اپستين، سرمايهدار بدنام و پدوفيل امريكايي رخ داد. اندرو همچنين با پروندههاي ديگري كه او را به سوءاستفاده جنسي متهم ميكرد نيز روبرو بود كه باعث شد كاخ باكينگهام بيانيهاي صادر كند و اندرو را از عناوين نظامي و همچنين مسووليتهايي كه در زمينه امور خيريه بر عهده داشت خلع كند. نهاد سلطنت همچنين طي اين سالها با اتهامات زيادي در خصوص رفتارهاي نژادپرستانه خاندان سلطنتي روبرو بود. مگان، دوشس ساسكس گفته بود كه به دليل رفتارهاي نژادپرستانه مطبوعات و برخي از اعضاي خاندان سلطنتي دچار مشكل شده بود و اين مساله در سلامت رواني او تاثير مهمي داشت.
ژانويه 2023، خانواده سلطنتي پس از انتشار كتاب خاطرات شاهزاده هري كه اتهامات قابل توجهي را عليه اعضاي ارشد خاندان سلطنتي مطرح ميكرد درصدد تلاش براي مقابله با اين روايتها برآمد.
مجموعه مجادلات و رسواييهايي كه خاندان سلطنت درگير آن بوده ممكن است در شكلگيري نگاه افكار عمومي پيرامون نهاد سلطنت موثر باشد.
در نظرسنجي اخير سيانان همچنين پرسيده شده است كه آيا بريتانياييها خانواده سلطنتي را الگوي مناسبي براي رهبري سياسي و راهنمايي دولتها ميدانند يا خير؟ 44 درصد از شركتكنندگان در اين نظرسنجي پاسخ دادهاند كه خانواده سلطنتي را يك الگوي مناسب در اين زمينه نميدانند در حالي كه 41 درصد آنها اعلام كردهاند خانواده سلطنتي را شايسته رهبري و راهنمايي ميدانند. 16 درصد افراد در اين زمينه به ديدگاه قطعي نرسيدهاند. شكاف سني در اين زمينه هم قابل توجه است. بيش از نيمي از شركتكنندگان در نظرسنجي (55 درصد) كه كمتر از 25 سال سن داشتند خانواده سلطنتي را الگويي نامناسب ميخواندند در حالي كه تنها 36 درصد از افراد بالاي 55 سال چنين نگاهي داشتند.
ويليام محبوبتر از چارلز
نگاه مردم بريتانيا به همه اعضاي خانواده سلطنتي يكسان نيست. شاهزاده ويليام و همسر او كاترين محبوبترين اعضاي خاندان سلطنتي به حساب ميآيند. 62 درصد از شركتكنندگان در نظرسنجي اعلام كردهاند نگاهي مثبت، 14 درصد نگاهي منفي و 13 درصد نگاهي خنثي به اين زوج دارند. اين در حالي است كه كمتر از نيمي از نيمي از افراد گفتهاند پادشاه بريتانيا چارلز سوم را دوست دارند و 23 درصد نظر منفي خود را درباره پادشاه ابراز كردهاند. نگاهها درباره كاميلا، همسر چارلز و ملكه فعلي بريتانيا كمي متفاوت است. 34 درصد افراد او را دوست دارند، 32 درصد نگاه مثبتي به او ندارند و 31 درصد نظر مثبت يا منفي خاصي ابراز نميكنند. وضعيت براي شاهزاده هري و مگان همسر او به مراتب بدتر است. 52 درصد افراد هري و 56 درصد افراد مگان را دوست ندارند و تنها 3 نفر از هر 10 نفر نظري نسبتا مثبت درباره اين زوج ابراز ميكنند.
اين نظرسنجي در فاصله 24 تا 26 مارس انجام گرفته و 2063 بريتانيايي بالاي 18 سال در آن شركت كردهاند.
نگاه مردم بريتانيا به همه اعضاي خانواده سلطنتي يكسان نيست. شاهزاده ويليام و همسر او كاترين محبوبترين اعضاي خاندان سلطنتي به حساب ميآيند. 62 درصد از شركتكنندگان در نظرسنجي اعلام كردهاند نگاهي مثبت، 14 درصد نگاهي منفي و 13 درصد نگاهي خنثي به اين زوج دارند. اين در حالي است كه كمتر از نيمي از افراد گفتهاند پادشاه بريتانيا چارلز سوم را دوست دارند و 23 درصد نظر منفي خود را درباره پادشاه ابراز كردهاند.
در نظرسنجي اخير سيانان همچنين پرسيده شده است كه آيا بريتانياييها خانواده سلطنتي را الگوي مناسبي براي رهبري سياسي و راهنمايي دولتها ميدانند يا خير؟ 44 درصد از شركتكنندگان در اين نظرسنجي پاسخ دادهاند كه خانواده سلطنتي را يك الگوي مناسب در اين زمينه نميدانند در حالي كه 41 درصد آنها اعلام كردهاند خانواده سلطنتي را شايسته رهبري و راهنمايي ميدانند. 16 درصد افراد در اين زمينه به ديدگاه قطعي نرسيدهاند.