سرانجام فرجامِ برجام؟
فاطمه راكعي
«آن عقل كه در راه سعادت پويد/ هر لحظه تو را به صد زبان ميگويد/ زنهار نگهدار تو فرصت كه نه اي/ زان تره كه بدروند و ديگر رويد...» خيام
هرچند دولتمردان و مديران اصولگرا همواره نقش تحريمها در بروز مشكلات اقتصادي، ارتباطي، اجتماعي و... را انكار ميكنند، اما واقع آن است كه تحريمها مشكلات عديدهاي را براي كشور ايجاد كرده و تنگناهاي جدي براي معيشت خانوادهها شكل داده است. معتقدم پس از شكلگيري دامنه وسيعي از كمبودها، مشكلات، كاستيها و نزول شاخصها ديگر وقت آن رسيده باشد كه مسوولان و سياستگذاران كشور به سمت حلوفصل مشكلات و موانع پيش روي كشور گام بردارند و خط پاياني در مسير تحريمها قرار دهند؛ تحريمهايي كه نه فقط در بخشهاي اقتصادي و معيشتي كه در ساير حوزههاي اجتماعي، فرهنگي و رفتاري هم منشأ مصائب بزرگي بودهاند. متاسفانه در اغلب تحليلها، شاهد آن هستيم كه ابعاد و زواياي اقتصادي مشكلات ناشي از تحريمها حلاجي و تحليل ميشود و كمتر ميبينيم كه تبعات اجتماعي، فرهنگي و تربيتي تحريمها مورد بررسي و كنكاش قرار بگيرد. با نهادينه شدن تحريمها، هرچند مشكلات عديدهاي در حوزه معيشت خانوادهها و اقتصاد كشور شكل ميگيرد اما در ادامه حوزههاي فرهنگي و اجتماعي هم تحتتاثير مشكل تحريمها قرار ميگيرند. واقع آن است كه با استمرار تحريم و نزول شاخصهاي اقتصادي، فقر گسترش مييابد و معيشت خانوادهها تنگ ميشود؛ در ادامه اما آسيبهاي اجتماعي و فرهنگي جدي ايجاد ميكند. ايران سالهاست كه با مقوله افزايش آسيبهاي اجتماعي روبهروست؛ آسيبهايي كه باعث بروز تكانههاي فرهنگي و مشكلات آموزشي و تربيتي جدي ميشود. مردم ايران هنوز از ياد نبردهاند كه در اسفندماه سال99 زمان زعامت محمدجواد ظريف بر راي هرم سياست خارجي كشور، فرصت احياي برجام و پايان دادن به تحريمها ايجاد شد اما به دلايل سياسي و جناحي اين دريچه بسته شد...
تا دستاوردهاي احياي برجام به نام دولت تازه بر صدر نشسته نوشته شود. اما چرخ روزگار آنگونه كه برخي افراد و جريانات تصور ميكردند، نچرخيد تا طي بيش از 2سال گذشته مردم ذيل شديدترين فشارهاي اقتصادي و معيشتي قرار بگيرند. واقع آنكه اصلاحطلبان برخلاف رقبا، هرگز به دنبال ثبت دستاوردها به نام خود نيستند؛ هر دولتي كه بتواند ذرهاي از آلام ملت را كاهش دهد بايد مورد حمايت قرار بگيرد. مردم ايران سالهاست كه زير فشار تحريمها قرار دارند و هزينههاي تحريم را ميپردازند. اين در حالي است كه كاسبان تحريم در مسير احياي برجام مانعتراشي ميكنند و تحريمها را نوعي نعمت ميدانند. تحريمها تنها براي كاسبان تحريم، نعمت است اما براي مردم تهديد است و مصيبت.