كنارهگيري نخستوزير كهنهكار از سياست
در هلند چه خبر است؟
مارك روته، نخستوزير هلند ميگويد قصد ندارد ديگر براي نخستوزيري اين كشور نامزد شود و پس از انتخابات ماه نوامبر، سياست را ترك خواهد كرد.
روته كه براي چهار دوره نخستوزير هلند بوده، روز جمعه پس از ناكامي در حصول توافق در مورد سياستهاي سختگيرانهتر مهاجرتي، از سمت خود استعفا داد.
روته در يك سخنراني در پارلمان در اين رابطه گفت: «در روزهاي اخير گمانههاي زيادي در مورد انگيزه من طرح شده اما پاسخ تنها يك كلمه است: هلند.»
به گزارش يورونيوز، او همچنين صبح روز دوشنبه گفت: «ديروز تصميم گرفتم كه ديگر به عنوان رهبر حزب مردم براي آزادي و دموكراسي VVD حضور نداشته باشم. پس از انتخابات ماه نوامبر و تشكيل كابينه جديد، من سياست را ترك خواهم كرد.»
پايان روته، يك نقطه عطف در سياست هلند به شمار ميرود، چراكه او طولانيترين رهبري دولت در تاريخ هلند را به نام خود ثبت كرده است. اين سياستمدار نخستينبار در اكتبر ۲۰۱۰ نخستوزير هلند شد. روته، ۵۶ ساله، تا زماني كه دولت جديد پس از انتخابات بعدي تشكيل شود، به عنوان رهبر يك دولت موقت به كار خود ادامه ميدهد. با اين حال باتوجه به چشمانداز سياسي هلند اين روند احتمالا ماهها به طول خواهد انجاميد.
اين دومين انتخابات سراسري طي دو سال اخير در هلند خواهد بود؛ كشوري كه اغلب توسط يك نظام پيچيده چند حزبي و برخوردار از دولتهاي ائتلافي بيثبات اداره ميشود.
آخرين رايگيري در هلند كه منجر به رياست مارك روته بر چهارمين دولت ائتلافي متوالي تحت رهبري وي شد آوريل ۲۰۲۱ پس از ۲۷۱ روز مذاكره و رايزني با احزاب شريك در ائتلاف برگزار شد؛ اين ميزان لابيگري در هلند در نوع خود نوعي ركورد محسوب ميشود.
ريشههاي سقوط
هلند مانند بسياري از ديگر كشورهاي اروپايي به دنبال كاهش ميزان پذيرش مهاجر است و اين موضوع كه نخستوزير مستعفي نيز بر آن تاكيد داشت از ژانويه سال گذشته سبب بروز اختلافات عمده در ميان چهار حزب تشكيلدهنده دولت ائتلافي هلند شد.
مارك روته كه رياست حزب راستِ ليبرل «مردم براي آزادي و دموكراسي» را برعهده دارد، پس از طرح پيشنهادهايي اختلافبرانگيز بر سر پذيرش پناهجويان، رايزنيهاي گستردهاي را براي رفع اختلافها با ديگر اعضاي ائتلاف راست و ميانه حاكم آغاز كرد كه به نتيجهاي نرسيد.
رسوايي گستردهاي كه سال گذشته به دليل اشباع شدن ظرفيت مراكز پذيرش مهاجر در اين كشور روي داد صدها نفر از پناهجويان را مجبور به خوابيدن در خيابانها كرد. علاوه بر اين، وضعيت اسفناك حاكم بر اين مراكز در آگوست سال گذشته ميلادي سبب مرگ يك نوزاد سه ماهه شد كه بازتاب گستردهاي در رسانههاي اين كشور داشت.
مارك روته، نخستوزير وقت هلند سرانجام مجبور به واكنش شد و وعده داد تا براي پايان دادن به آنچه وي آن را «وضعيت شرمآور» خوانده بود، اقدام كند. روته سپس به طور مشخص از سه حزب ديگر ائتلاف حاكم خواست تا با تعيين سهميه براي پذيرش شمار محدودي از كودكان متقاضي پناهندگي كه قصد ورود به اين كشور از مناطق تنشزا و مناقشهآميز را دارند، موافقت كنند.
او همچنين خواستار آن شده بود كه در صورت
پر شدن سهميه ماهانه پذيرش كودكان (۲۰۰ كودك در ماه) پناهندگاني كه قبلا در هلند مستقر شدهاند، از آوردن فرزندانشان نزد خود محروم شوند.
بسياري اين سوال را مطرح كردند كه چرا نخستوزير اينگونه ائتلاف دولت تحت رهبري خود را به خطر انداخته است؛ محتملترين پاسخ در اين خصوص احتمالا به تنشهاي موجود در درون حزب وي بر سر مهاجرت بر ميگردد.
تحولات پس از استعفاي روته
كميسيون انتخابات هلند اعلام كرده است كه به دليل تعطيلات تابستاني و نياز به دادن فرصت بيشتر به احزاب براي مبارزات انتخاباتي، انتخابات زودهنگام بعدي ممكن است اوايل ماه نوامبر برگزار شود.
همه نگاهها در انتخابات پيش رو به جنبش نوپاي كشاورز- شهروندان معطوف است كه حامي جنبش اعتراضي كشاورزان عليه طرحهاي ارايه شده براي كاهش شمار گلههاي دام بود؛ هدف از اين طرحها محدود كردن انتشار گازهاي گلخانهاي اعلام شده بود.
اين تشكل سياسي كه چهار سال در عرصه سياسي هلند ظاهر شد امسال بيشترين كرسيها را در انتخابات مجلس سنا به دست آورد؛ كارولين فن در پلاس، رهبر حزب كشاورز - شهروندان روز جمعه گفت كه آماده است «بنرها» را براي انتخابات زودهنگام پيش رو بالا ببرد.
خيرت ويلدرس، سياستمدار و اسلامستيز متعلق به جريان راست افراطي هلند و حزب وي «براي آزادي» كه از مدتها پيش به عنوان يك نيروي سياسي قوي در اين كشور به شمار ميرفتند، از سال ۲۰۲۱ به اين سو با كاهش استقبال از سوي شهروندان هلندي روبهرو شدهاند. به گزارش رسانهها، بازندگان بزرگ انتخابات بعدي در هلند ميتواند حزب «دموكرات مسيحي» به رياست وپكه هوكسترا، وزير امور خارجه و نيز حزب سوسيال ليبرال «دموكراتهاي ۶۶» به رياست همتاي وي در وزارت دارايي هلند باشند.