انگلستان و معضل بطري‌هاي پلاستيكي
محمد نيكوفر
يكشنبه، 30 مرداد 1401:
امروز روز اول ركاب‌زني من در انگلستان است. ديروز غروب با كشتي وارد بندر هارويچ شدم. به دليل حجم زياد ترافيك و انتظار طولاني هنگام خروج از پاركينگ كشتي و بعدا ايستادن در نوبت كنترل گذرنامه، هوا تاريك شد و فرصت زيادي نداشتم تا جايي را براي اسكان در شهر جست‌وجو كنم. در روي مسير خروج از شهر كوچك هارويچ، كليساي بزرگي را ديدم كه درب محوطه حياط آن باز بود.
وارد حياط آن شده، در اطراف گشتي زده و نهايتا تصميم گرفتم آن شب را روي علفزار محوطه قبرستان كه محيطي امن به نظر مي‌آمد، چادر زده و شب را در آنجا سپري كنم.
در تجربه اولين روز ركاب‌زني چيزهايي را روي جاده مي‌بينم كه انتظار ديدن آنها را در اينجا نداشتم، براي كشوري كه داراي استاندارد بالاي رفاه است و جزو پنج يا شش قدرت اول اقتصادي دنيا قرار دارد. تا اينجا مسيرهاي دوچرخه قابل توجهي نديده‌ام، اما بدتر از آن مشاهده بطري پلاستيكي در كنار جاده‌هاست.
جلوتر كه مي‌روم و روي مسيري در شرق لندن و شمال گرينويچ روي مسير دوچرخه يك تپه كوچك زباله بدبوي تلنبار شده مي‌بينم. اين تصاوير ناخوشايند را بارها طي روزهاي تور دوچرخه خويش مشاهده مي‌كنم. در اين ميان بيشتر از همه بطري شكسته در مسير مي‌بينم، آيا برخي در اين كشور عادت دارند تا پس از نوشيدن نوشابه بطري آن را روي جاده پرت كنند؟
ممكن است خواننده فكر كند اين مبتلابه همه كشورهاي غربي توسعه‌يافته است. اما اين را با استفاده از مشاهدات عيني و تجربه دوچرخه‌سواري هزاران كيلومتري روي مسيرهاي دوچرخه مختلف در كشورهاي مختلف اروپايي مي‌نويسم و به شما اطمينان مي‌دهم كه مورد انگلستان در مقياس يك كشور توسعه‌يافته كمي استثنايي است. من نمي‌توانم دقيقا دليلي بر پرتاپ بطري شيشه‌اي در اين كشور ارايه كنم، زيرا در اين كشور زندگي نكرده و تنها حدود 1500 كيلومتر در آنجا و نيز در ايرلند ركاب زده‌ام. اما چيزي كه به عينه تجربه كردم، آن است كه سوپرماركت‌هاي بزرگ در انگلستان برخلاف رويه رايج شعبه‌هاي آنها در بقيه كشورهاي اروپاي غربي، ماشين بازتحويل بطري پلاستيكي ندارند.
توضيح آنكه؛ سوپرماركت‌ها در آلمان، هلند، سوئد و ... همه در زمان خريد نوشابه يا آب‌معدني چيزي حدود 25درصد اضافه قيمت بطري براي مشتري در نظر مي‌گيرند تا مشتري مجبور شود با بازگرداندن بطري خالي به فروشگاه و انداختن آن در داخل ماشين داراي حسگر، رسيد دريافت كرده و مبلغ آن را در پاي صندوق پس بگيرد. اين بخشي از سياست اتخاذ شده در اين بخش اروپا براي مقابله با حجم زياد بطري پلاستيكي در طبيعت است.
چه عامل يا عواملي است كه كشوري مثل انگلستان را در اين مورد خاص در رده پايين‌تر ساير كشورهاي اروپاي غربي قرار مي‌دهد، بهتر است آن را به عهده تحليلگران سياسي بسپارم و در مورد چيزي كه دقيقا نمي‌دانم، اظهارنظر نكنم. تنها در همين حد بنويسم كه ساختار سياسي-اقتصادي انگلستان، حتي در زمان بر سركار بودن حزب كارگر، بيشتر محافظه‌كارانه است، در حالي كه ساختار سياسي-اقتصادي كشوري مثل سوئد حتي در زمان به قدرت رسيدن احزاب راست يا ميانه، بيشتر اجتماع‌گرايانه است.